Ο μύθος της Πανδώρας, με το μυστήριο κουτί της, «Το κουτί της Πανδώρας» είναι μία από τις πιο γνωστές ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας. Όμως τι ακριβώς πραγματεύεται αυτός ο μύθος;
Ο Προμηθέας, ο οποίος θεωρούταν και ο ευεργέτης των θνητών, είχε κλέψει τη φωτιά από το κοινό εργαστήρι της Αθηνάς και του Ηφαίστου, για να σώσει τους ανθρώπους. Μάλιστα, η ανάγκη της φωτιάς για τους ανθρώπους ήταν τόσο σημαντική εξαιτίας της λάθος μοιρασιάς των εφοδίων στο είδος τους. Ο Επιμηθέας, όπως μάς αποκαλύπτει και το όνομα του, ήταν ο αφελής αδερφός του έξυπνου Προμηθέα, ο οποίος ανέλαβε να μοιράσει τις ιδιότητες στα έμβια όντα κατόπιν συμφωνίας με τον αδελφό του. Ενώ λοιπόν, είχε μοιράσει πολύ σωστά τις διάφορες ιδιότητες στα ζώα, άφησε τον άνθρωπο χωρίς τρίχωμα, νύχια, δόντια και ό,τι άλλο χρειαζόταν για να μπορέσει να επιβιώσει μοναχός του.
Όπως μάς αναφέρει ο Ησίοδος, λόγω της κλοπής της φωτιάς κρυφά από τους θεούς από τον Προμηθέα, ο Δίας αποφάσισε να τιμωρήσει τα δυο αδέρφια. Έτσι, ετοίμασε μια πανέμορφη γυναίκα για τον Επιμηθέα, την Πανδώρα. Η Πανδώρα ήταν φτιαγμένη από πηλό, όπως ακριβώς και το «κουτί» της, το οποίο στην πραγματικότητα ήταν ένα μεγάλο βάζο. Το κουτί αυτό στόχευε στο να χαλάσει η καλή φήμη του Προμηθέα, την οποία και διατηρούσε ανάμεσα στους ανθρώπους. Μέσα σε αυτό βρίσκονταν τα γηρατειά, αρρώστιες, θάνατος, διαμάχες, έγνοιες και πολλά άλλα.
Η Πανδώρα, που είχε φτιαχτεί από τον Ήφαιστο, δέχθηκε τα χαρίσματα όλων των θεών. Πιο συγκεκριμένα, οι θεοί της έδωσαν ο κάθε ένας τα πιο όμορφα στοιχεία, που θα μπορούσε να είχε. Ωστόσο, ήταν αφελής, όπως ακριβώς και ο Επιμηθέας. Ο Προμηθέας υποψιάστηκε πως μπορεί να πρόκειται για παγίδα των θεών, όμως ο αδερφός πλησίασε απερίσκεπτα τη γυναίκα από πηλό. Η Πανδώρα, που όπως αναφέρει και το όνομα της ήταν η γυναίκα που διέθετε όλα τα δώρα, άνοιξε από αφέλεια το κουτί και αμέσως ξεχύθηκαν στους ανθρώπους όλα τα κακά. Για το τέλος έμεινε μόνη της η Ελπίδα. Κατά αυτόν τον τρόπο λοιπόν, το ανθρώπινο γένος έλαβε την εκδίκηση των θεών.
Το βαθύτερο νόημα, το οποίο και αξίζει να αναφέρουμε, ήταν πως όσα κακά κι αν βρίσκουν τους ανθρώπους, η ελπίδα πάντα υπάρχει στην καρδιά τους. Η φύση τους είναι τέτοια, που δεν μπορούν να ζήσουν μακριά από την ελπίδα πως η ζωή τους κάποια μέρα θα ομορφύνει.
Iapetus duos filios, Prometheum et Epimetheum, habet, Prometheus est vir magnae sapientiae; Epimetheus est vir sine sapientia, Iuppiter Epimetheo bellam feminam, Pandoram, dat, Prometheus Epimetheum de Pandora semper monet: “O Epimetheu, erras! Periculum non vides. Non debes feminam accipere.”Epimetheus Pandoram amat; de periculo non cogitat. Iuppiter Epimetheo arcam dat; non licet arcam aperire. Sed Pandora est curiosa: “Quid in arcam est? Multa pecunia? Magnus numerus gemmarum?” Femina arcam aperit. Multae formae mali provolant et errant! Sed Pandora spem in arca conservat. Etiam si vita plena malorum est, spem semper habemus.
Μετάφραση
Ο Ιαπετός έχει δύο γιους, τον Προμηθέα και τον Επιμηθέα. Ο Προμηθέας είναι ένας άνθρωπος με μεγάλη σοφία, ο Επιμηθέας είναι ο άνθρωπος χωρίς τη σοφία. Ο Δίας δίνει στον Επιμηθέα μια όμορφη γυναίκα, τη Πανδώρα, ο Προμηθέας τον Επιμηθέα συχνά προειδοποιεί για την Πανδώρα: «Επιμηθέα, κάνεις λάθος! Δεν μπορείς να δεις τον κίνδυνο. Δεν πρέπει να δεχτείς τη γυναίκα». Ο Επιμηθέας αγαπά την Πανδώρα, δεν σκέφτεται για τον κίνδυνο. Ο Δίας δίνει ένα κουτί στον Επιμηθέα, δεν επιτρέπεται να ανοίξει το κουτί. Αλλά η Πανδώρα είναι περίεργη: «Τι είναι μέσα στο κουτί; Πολλά χρήματα; Ένας μεγάλος αριθμός κοσμημάτων;». Η γυναίκα ανοίγει το κουτί. Πολλές μορφές του κακού πετούν και περιπλανώνται! Αλλά Πανδώρα κρατάει την ελπίδα στο κουτί. Ακόμα κι αν η ζωή είναι γεμάτη από ατυχίες, έχουμε πάντα ελπίδα.
Άρθρο από την Σουμέλα Θωίδη
