Καθώς τα κρούσματα από τον κορονοϊό (SARS-CoV-2) πολλαπλασιάζονται καθημερινά παγκοσμίως, όλοι παίρνουμε μέτρα προστασίας, για να διασφαλίσουμε την υγεία μας. Ταυτόχρονα όμως καλούμαστε να διαχειριστούμε άμεσα και την κρίση που προκαλεί η σοβαρή αυτή πανδημία σε ανθρωπιστικό, κοινωνικό και ψυχολογικό επίπεδο.
Τα έκτακτα μέτρα προστασίας για την αποφυγή εξάπλωσης του ιού περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και τον περιορισμό των μετακινήσεων και των κοινωνικών μας επαφών. Ο εγκλεισμός είναι για αρκετούς ανθρώπους μια πρωτόγνωρη κατάσταση που γίνεται μάλιστα δυσκολότερη εν μέσω συναισθημάτων φόβου και πανικού. Οι περισσότεροι άνθρωποι δε γνωρίζουν πώς να ζήσουν μοναχικά, πόσω μάλλον όταν πρέπει να το κάνουν σε συνθήκες μη φυσιολογικές.
Το σπίτι τώρα έχει την ευκαιρία να γίνει δημιουργικός χώρος προσφέροντάς μας ψυχική ικανοποίηση μέσα από διάφορες δραστηριότητες που δεν είχαμε αρκετό ελεύθερο χρόνο μέχρι τώρα να απολαύσουμε. Τέτοιες δραστηριότητες είναι η μουσική, το διάβασμα αγαπημένων βιβλίων, η παρακολούθηση ταινιών, η ενασχόληση με τον κήπο, η δημιουργική απασχόληση των παιδιών της οικογένειας με παζλ και επιτραπέζια παιχνίδια.
Επίσης, μας δίνεται η δυνατότητα να έρθουμε πιο κοντά με τα αγαπημένα μας πρόσωπα βάζοντας ίσως νέες βάσεις στην επικοινωνία μας. Μένοντας αρκετές ώρες με τον εαυτό του μπορεί ο καθένας μας ατομικά να αναλογιστεί τι επιθυμεί να αλλάξει και να μάθει.
Αυτή ήταν η θετική πλευρά του αναγκαστικού περιορισμού μας! Ας δούμε τώρα και τον αρνητικό αντίκτυπο της απομόνωσης. Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που έχουν τεθεί κατά καιρούς σε κατάσταση καραντίνας εμφανίζουν συμπτώματα ψυχικής δυσφορίας και έντονη συναισθηματική αστάθεια.
Ο κορονοϊός δοκιμάζει λοιπόν όχι μόνο την σωματική, αλλά ταυτόχρονα και την ψυχική μας υγεία. Η απώλεια της ελευθερίας, η απότομη απομάκρυνση από φίλους, καθώς και η διακοπή της εργασίας για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού έχει δραματικές επιπτώσεις. Κάποιες από αυτές είναι: κατάθλιψη, έντονο άγχος, νευρικότητα, θυμός, σύγχυση, χαμηλή διάθεση και φόβος που αγγίζει τα όρια του πανικού.
Από μελέτες που καταγράφονται διεθνώς φαίνεται πως υπάρχουν και μακροπρόθεσμες αλλαγές στην συμπεριφορά των ατόμων που έχουν τεθεί σε καραντίνα, καθώς μετά την περίοδο απομόνωσης για αρκετό χρονικό διάστημα αποφεύγουν τις κοινωνικές επαφές και δυσκολεύονται να επιστρέψουν στους φυσιολογικούς ρυθμούς της καθημερινότητάς τους.
Η ρουτίνα που άλλοτε μας κούραζε πλέον μας λείπει και η παρατεταμένη μειωμένη κοινωνική επαφή προκαλεί τώρα πλήξη και απογοήτευση. Η οικονομική ζημία που προκαλείται από την διακοπή των επαγγελματικών δραστηριοτήτων χωρίς προηγμένο σχεδιασμό εντείνει την αγωνία και την ανασφάλειά μας. Τα ίδια αρνητικά συναισθήματα προκαλεί και η απώλεια των δραστηριοτήτων αναψυχής.
Τα προληπτικά μέτρα σαφώς και είναι απαραίτητα, αφού διασφαλίζουν την υγεία – το υπέρτατο αγαθό. Ωστόσο, ο κατ’ οίκον περιορισμός με μια σειρά αλλαγών που επιφέρει στην καθημερινότητα όλων μας έχει αρνητική ψυχολογική επίδραση. Για να διαχειριστούμε καλύτερα την ψυχοκοινωνική κρίση της πανδημίας, θα πρέπει μεταξύ άλλων να επιδιώκουμε πάντα την έγκυρη ενημέρωσή μας, να φροντίζουμε την υγεία μας χωρίς να αγγίζουμε τα όρια του ψυχαναγκασμού, να βρίσκουμε τρόπους να μειώνουμε την πλήξη μας και πάνω απ’ όλα να μην αφήσουμε τον πανικό να «πνίξει» τα αποθέματα αισιοδοξίας μας. Ας δούμε την κατάσταση σαν ένα προσωρινό διάλειμμα από την φυσιολογική μας ζωή κι ας εκμεταλλευτούμε αυτό τον χρόνο οργανώνοντας τις καλύτερες μέρες που έρχονται!
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου