Ο τομέας της οικονομικής γεωγραφίας αναπτύχθηκε ολοκληρωμένα τα τελευταία χρόνια. Όμως η μελέτη των στοιχείων που τον απαρτίζουν γινόταν από τη δεκαετία του 1970.
Τι είναι η Οικονομική Γεωγραφία;
Η Οικονομική Γεωγραφία είναι ένας ιδιαίτερος επιστημονικός κλάδος της Ανθρωπογεωγραφίας.
Ουσιαστικά, αναφέρεται στη μελέτη των οικονομικών δραστηριοτήτων (παραγωγή, συναλλαγές κ.λπ.) που πραγματοποιεί ο άνθρωπος σε όλο το εύρος της γης.
Αρχικά, η Οικονομική Γεωγραφία ξεκίνησε τελείως εμπειρικά με τη μελέτη της παγκόσμιας κατανομής και παραγωγής διαφόρων αγαθών όπως π.χ. σίτου, ελαίου κ.λπ. Ύστερα, επεκτάθηκε στη μελέτη κατά ήπειρο και κατά κράτος σε συσχέτιση με το υπάρχον περιβάλλον (χρυσός, ενέργεια) διαμορφώνοντας έτσι τις οικονομικές περιοχές.
Προκειμένου να μελετηθεί μια οικονομία, ώστε να δημιουργηθεί ένα μαθηματικό μοντέλο για αυτή, θεωρούσαμε ότι οι περιοχές ήταν αναφορικές και ότι λειτουργεί σε συνθήκες πλήρους ανταγωνισμού και με σταθερές αποδόσεις κλίμακας. Επίσης, οι συντελεστές παραγωγής ήταν και εκείνοι σταθεροί. Έτσι, βρίσκοντας το σημείο ισορροπίας μπορούσαμε να μελετήσουμε τη συγκεκριμένη οικονομία.
Σε αυτό το σημείο εμφανίστηκε στους επιστημονικούς κύκλους η ανάγκη να μεταφέρουν στο υπόδειγμα αυτό την έννοια του χώρου. Ο χώρος περιλάμβανε γενικά την έννοια της μετακίνησης και ως επέκταση αυτής το κόστος για αυτή τη μετακίνηση. Η εισαγωγή του κόστους στο μοντέλο όμως θεωρείτο αδύνατη. Ωστόσο, το κόστος δημιουργούσε οικονομίες κλίμακας στην οικονομία με αποτέλεσμα τον ατελή ανταγωνισμό.
Σήμερα, εξετάζονται οι διάφορες κυβερνητικές πολιτικές και μέτρα που εφαρμόζονται και η εξέλιξη επ’ αυτών που έχουν να κάνουν με τη σημασία της αγοράς σ’ έναν τόπο εγκατάστασης, καθώς και των παραγόντων που συμβάλλουν σε αυτό. Ειδικότερα, μελετά την επίδραση των διάφορων οικονομικών δραστηριοτήτων σε ό,τι αφορά τους τοπικούς φυσικούς πόρους.
Πρεσβευτής της ιδέας της Οικονομικής Γεωγραφίας
Τη λύση στο πρόβλημα της εισαγωγής του χώρου στην οικονομική θεωρία έδωσε ο Krugman, ο οποίος στάθηκε κύριος εισηγητής της αναγκαιότητας να συμπεριληφθεί ο χώρος στο οικονομικό μοντέλο. Ο ίδιος δημιούργησε ένα μαθηματικοποιημένο μοντέλο εξαιρετικά πολύπλοκο που επρόκειτο να αποτυπώσει τη θεωρία του στη πράξη. Τα χαρακτηριστικά του ήταν οι αυξανόμενες αποδόσεις, οι οικονομίες κλίμακας, ο ατελής ανταγωνισμός και φυσικά η εισαγωγή του μεταφορικού κόστους στη μελέτη.
Η θεωρητική μελέτη του μοντέλου θα αναφερόταν στην προσπάθεια ανεύρεσης του καλύτερου δυνατού σημείου ισορροπίας για τη δημιουργία αγοράς ανάμεσα σε δύο περιοχές που η μία χαρακτηριζόταν σαν κέντρο και η άλλη σαν περιφέρεια.
Στόχος της οικονομικής γεωγραφίας
Στόχος της είναι η ανάλυση των σχέσεων αλληλεξάρτησης μεταξύ τόπων και χώρων με την παραγωγή και τη διανομή των καταναλωτικών αγαθών και των υπηρεσιών.
Πηγές:
Βιβλιογραφία:
Μουχτάρη, Ε. (2004), Νέα Οικονομική Γεωγραφία, Πτυχιακή εργασία
http://ir.lib.uth.gr/bitstream/handle/11615/13428/P0013428.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου