Η οικονομική κρίση και η παρατεταμένη ύφεση συνιστούν δομικά στοιχεία της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας. Φυσική απόρροια κάθε ύφεσης είναι η αύξηση του ποσοστού της ανεργίας. Η μείωση των μονάδων παραγωγής προϊόντων και εμπορευμάτων έχει ως φυσική συνέπεια οι επιχειρήσεις να αναζητούν μικρότερη εισροή εργασίας. Η εξέλιξη αυτή οδηγεί τις επιχειρήσεις στην λήψη της απόφασης για περιορισμό των προσλήψεων και στην σταδιακή αύξηση των απολύσεων.
Έχει παρατηρηθεί ότι η ανεργία κινείται σε κυκλικές διακυμάνσεις με το προϊόν. Η παράλληλη κίνηση του προϊόντος με την ανεργία, η οποία είναι δυνατόν να αποτυπωθεί και σε αριθμητικά δεδομένα, εντοπίστηκε για πρώτη φορά από τον Arthur Okun και είναι γνωστός στο ευρύ κοινό ως «ο Νόμος του Okun».
«Ο Νόμος του Okun ορίζει ότι για κάθε μείωση του Α.Ε.Π. κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση προς το δυνητικό Α.Ε.Π., το ποσοστό της ανεργίας αυξάνεται κατά περίπου 1 ποσοστιαία μονάδα». (Καλαντζής, 2006)
Ο Νόμος του Okun, αν θελήσουμε να τον δούμε πώς εφαρμόζεται στην πράξη, θα παραθέταμε το παρακάτω παράδειγμα. Εάν το Α.Ε.Π. έχει ως σημείο αφετηρίας το 100% του δυνητικού του και στη συνέχεια περιέλθει στο 98% του δυνητικού του, τότε το ποσοστό της ανεργίας, σύμφωνα με τον Νόμο του Okun, αυξάνεται κατά 1 ποσοστιαία μονάδα και επομένως, αν το ποσοστό ανεργίας ήταν αρχικά 6%, τότε αυτή θα αυξηθεί και από το 6% θα αγγίξει το 7%.
Σύμφωνα με τον Okun, υπάρχουν διάφοροι λόγοι που το Α.Ε.Π. έχει τη δυνατότητα να αυξάνεται ή να μειώνεται με γοργότερο ρυθμό από ότι αυξάνεται ή μειώνεται η ανεργία. Ορισμένοι από τους εργαζόμενους που θα αποχωρήσουν από τον στίβο εργασίας ενδέχεται να διακόψουν τη διαδικασία αναζήτησης εργασίας και δεν καταγράφονται στα επίσημα στατιστικά της ανεργίας. Κάποιοι άλλοι από τους εργαζόμενους ενδέχεται να περιορίσουν το ωράριο εργασίας τους μετριάζοντας κατά αυτόν τον τρόπο αυτή την ποσότητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νόμος του Okun στηρίζεται στην υπόθεση πως στην αγορά εργασίας επικρατούν συνθήκες πλήρους απασχόλησης.
O Okun υποστηρίζει ότι μια οικονομία είναι σε πλήρη απασχόληση, όταν το ποσοστό της ανεργίας είναι 4%. Επιπρόσθετα, διατυπώνει την θέση ότι η κάθε αύξηση από το ποσοστό του 4% συνδέεται με μείωση της αύξησης της παραγωγής κατά 3% περίπου. Ο Phelps (1981) υποστηρίζει ότι «ο Νόμος του Okun» συνιστά ένα πολύτιμο εργαλείο για τις κυβερνήσεις των χωρών, για να χαράξουν μια μακροοικονομική πολιτική και για να αμβλύνουν τις τοπικές κοινωνικές και οικονομικές εντάσεις.
Πηγές:
· Δριτσάκης Ν. (2014), «Ανεργία και Οικονομική Ανάπτυξη: Μια Εμπειρική Έρευνα για την Ελλάδα», Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ημερομηνία τελευταίας προσπέλασης Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2018. Διαθέσιμο στο: https://www.researchgate.net/profile/Nikolaos_Dritsakis/publication/273767563_ANERGIA_KAI_OIKONOMIKE_ANAPTYXE_Mia_Empeirike_Ereuna_gia_ten_Ellada/links/550be4c40cf2855640977051/ANERGIA-KAI-OIKONOMIKE-ANAPTYXE-Mia-Empeirike-Ereuna-gia-ten-Ellada.pdf
· Καλαντζής Γ. (2006), «Εφαρμογή του νόμου του Okun στην Ελλάδα σε σύγκριση με 4 ευρωπαϊκές χώρες και την Ιαπωνία και συμπεράσματα για την αγορά εργασίας», Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία στα πλαίσια του προγράμματος Οικονομική και Επιχειρησιακή Στρατηγική. Πανεπιστήμιο Πειραιώς, ημερομηνία τελευταίας προσπέλασης Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2018. Διαθέσιμο στο: https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/13789/1/Karaoulakis_Msc2009.pdf
· Καραουλάκης Φ. (2009), «Ένα Μοντέλο για την Εκτίμηση της Ανεργίας, των Μισθών και του Πληθωρισμού σε Χώρες της Ε.Ε.. Οι περιπτώσεις της Ελλάδας, της Αυστρίας και της Μ.Βρετανίας» Διπλωματική Μεταπτυχιακή Εργασία υπό την επίβλεψη του Κάτου Α. , Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, τελευταία ημερομηνία προσπέλασης Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2018 προσβάσιμο στο: https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/13789/1/Karaoulakis_Msc2009.pdf
· Κιούρκος Σ. (2011), «Ο Νόμος του Okun, θεωρητική θεμελίωση, διεθνής εμπειρία και η εφαρμογή του στην περίπτωση της Ελλάδας», Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία υπό την επίβλεψη του Βενέτη Ι. , Πανεπιστήμιο Πατρών, τελευταία ημερομηνία προσπέλασης Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2018 προσβάσιμο στο: http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/4975/1/KiourkosSokratisAM0902.pdf
· Samuelson, Nordhaus (2000), «Οικονομική», 19η έκδοση, Β Τόμος, εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα
