Από μικρό παιδί είχα μια αγάπη για τα κλασσικά αστυνομικά μυθιστορήματα. Μάλιστα, είχα αποπειραθεί να γράψω -με μεγάλη αποτυχία- κάποια διηγήματα. Με γοήτευε η έννοια του εγκλήματος. Μια αχανής αλλά ξεχωριστή έννοια. Η ζωή τα έφερε έτσι ώστε να σπουδάσω στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου όπου εκεί παρακολούθησα μαθήματα εγκληματολογίας. Ανάμεσα στα συγγράμματα που μελέτησα τόσο ως φοιτητής όσο και ως απλός αναγνώστης, ήταν και δικά του. Πρόκειται για έναν από τους πιο διαπρεπείς Έλληνες Εγκληματολόγους, Καθηγητές και Επιστήμονες. Ταυτόχρονα, δοκιμάστηκε στη πολιτική όπου περνώντας δια πυρός και σιδήρου υπήρξε και για ένα σύντομο χρονικό διάστημα Υπουργός Προστασίας του Πολίτη επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα, έχω τη χαρά και τη τιμή να φιλοξενώ στο your e-articles τον Γιάννη Πανούση.
-Γεννηθήκατε στην Αθήνα και μεγαλώσατε στον Κολωνό. Ποιες είναι οι μνήμες της παιδικής σας ηλικίας;
Αναμνήσεις της αλάνας, της υπερήφανης φτώχειας, της γειτονιάς που νοιάζεται, του συμμαθητή που δεν σε κλωτσάει όταν είσαι πεσμένος κάτω, των γευμάτων της UNRA, της χαπα-χούπας και των βόλων.
-Η πιο ισχυρή ανάμνηση που κουβαλάτε ως σήμερα;
Ένας δάσκαλός μου, Μακρονησιώτης όπως έμαθα αργότερα, που δεν γελούσε σχεδόν ποτέ.
-Φοιτήσατε στη Λεόντειο Σχολή. Τι κλίμα επικρατούσε στα μαθητικά χρόνια;
Το σχολείο είχε πειθαρχία κι έλεγχο των γνώσεων. Πολύ καλό κλίμα με συμμαθητές, με πολλούς από τους οποίους κρατάω και σήμερα επαφή. Έμαθα γράμματα, ιδίως από τον αείμνηστο καθηγητή αρχαίων Μιχάλη Κατσάνη. Μετά από πολλά χρόνια πληροφορήθηκα ότι ένας άλλος καθηγητής(!) με είχε καρφώσει στο Υπουργείο Παιδείας της Χούντας ως επικίνδυνο αριστερό.
-Ο πατέρας σας ήταν δικηγόρος και η μητέρα σας γόνος πολιτικής οικογένειας. Πώς λειτούργησαν αυτές οι καταβολές για σας;
Παρά τις εξαιρετικές σχέσεις με τους αείμνηστους γονείς μου δεν με επηρέασαν στις επιλογές μου. Δεν έγινα μάχιμος δικηγόρος, ούτε επαγγελματίας πολιτικός.
-Αγαπούσατε τη φιλολογία μα σπουδάσατε νομική χωρίς να το επιθυμείτε τόσο στην αρχή. Ο πατέρας σας είχε φανταστεί να ακολουθήσετε την οικογενειακή παράδοση;
Ο πατέρας μου με έπεισε για την αξία της νομικής επιστήμης αλλά προτίμησα την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία από τη δικηγορία της πράξης.
-Βρήκατε κατά τη διάρκεια των σπουδών σας λόγους να δείτε το αντικείμενο των σπουδών με άλλο μάτι;
Όχι ιδιαίτερα γιατί δεν παρακολουθούσα τα μαθήματα και λόγω της επταετίας.
-Τι αποκομίσατε από τις σπουδές στη νομική και την πολιτική επιστήμη;
Έναν συνδυαστικό τρόπο προσέγγισης και ανάλυσης των γεγονότων.
-Πώς προέκυψε η εγκληματολογία ως αντικείμενο ενασχόλησης;
Ενώ το διδακτορικό μου στο Πουατιέ της Γαλλίας εντασσόταν στο Ποινικό δίκαιο, όταν προσελήφθηκα στη Νομική Κομοτηνής ο Καθηγητής της τότε Έδρας Στέργιος Αλεξιάδης μου ανέθεσε να διδάξω Εγκληματολογία και Σωφρονιστική. Γοητεύθηκα από τις θεωρίες κι έτσι άρχισε η ενασχόλησή μου με αυτούς τους κλάδους.
-Σας κέντρισε το ενδιαφέρον να ερευνήσετε πώς λειτουργεί η ανθρώπινη φύση σε συγκεκριμένα κοινωνικά πλαίσια και πώς προκύπτουν οι παρεκκλίσεις με εγκληματικές πράξεις;
Προφανώς αλλά όχι μόνον. Το φάσμα της Υπαρξιακής Εγκληματολογίας, την οποία υποστηρίζω, πάει βαθύτερα.
-Τι ορίζετε ως έγκλημα εσείς ως επιστήμονας;
Η απάντηση έχει πολλές πλευρές: το τυπικό έγκλημα του νόμου, το πραγματικό έγκλημα του αντικοινωνικού/επικίνδυνου δράστη, το ιδεολογικοπολιτικό έγκλημα του φανατικού ή του «επαναστάτη», το εικονικό έγκλημα των ΜΜΕ, το μυθοπλαστικό έγκλημα της λογοτεχνίας κι εντέλει τη βιωμένο έγκλημα του θύτη και του θύματος.
-Ποιοι γενεσιουργοί παράγοντες οδηγούν έναν άνθρωπο στο έγκλημα;
Είναι πολλοί και διάφοροι (βιογενετικοί, ψυχολογικοί, κοινωνικοί, πολιτισμικοί κλπ) αλλά κάθε έγκλημα έχει τον δικό του κωδικό ερμηνείας.
-Γεννιέται ο εγκληματίας; Τον οδηγεί το στενό περιβάλλον του; Η κοινωνία; Συγκεκριμένες συνθήκες; Όλα μαζί;
Αντιδράσεις, συνθήκες, κίνητρα, κακιά στιγμή αλλά κυρίως μείωση ηθικοκοινωνικών αναστολών.
-Έχετε βιώσει ακραία γεγονότα στη πορεία σας; Να μεταμορφώνεται ο άνθρωπος από έλλογο ον σε ανήμερο θηρίο;
Δεν έχω προσωπικές εμπειρίες αλλά από τη μελέτη πολλών case studies εγκληματιών προκύπτει μία τέτοια μεταμόρφωση (μολονότι δεν υπάρχουν τέρατα).
-Ο ρόλος που έχει παίξει το Κράτος για να λειτουργήσει προληπτικά και να καλλιεργήσει αντεγκληματική πολιτική στους πολίτες;
Η πρόληψη όπως και η επανένταξη είναι κυρίως ευθύνη της κοινωνίας. Η αντεγκληματική πολιτική, όσο επεξεργασμένη κι αν είναι, δεν μπορεί να αποδώσει αν δεν είναι συμμετοχική, αν δηλαδή και ο κάθε πολίτης δεν νοιάζεται για την ασφάλεια του πλαϊνού του συμπολίτη.
-Είναι θέμα ταξικότητας και οικονομικής διαστρωμάτωσης η εδραίωση και αύξηση ορισμένων κατηγοριών εγκλημάτων; Θα είχε λύσει αρκετά φλέγοντα ζητήματα μια πιο δίκαιη κατανομή του πλούτου σε συνδυασμό με την καθολική διάδοση της παιδείας;
Ορισμένα εγκλήματα (ιδίως τα αποκαλούμενα του «λευκού περιλαιμίου»), έχουν σχέση με το οικονομικό σύστημα. Όμως και σε χώρες που στο παρελθόν δεν υπήρχε ατομική ιδιοκτησία δεν έλειπαν τα εγκλήματα κρατικής διαφθοράς. Όσον αφορά στην Παιδεία τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Θυμίζω ότι οι σύγχρονοι εγκληματίες (π.χ του διαδικτύου) είναι ιδιαίτερα μορφωμένοι.
-Οι λόγοι που έχουν αυξηθεί τα φαινόμενα εγκληματικότητας σους νέους;
Δεν υπάρχει μονοσήμαντη απάντηση. Σε γενικές πάντως γραμμές οι νέοι μπαίνουν νωρίτερα στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή άρα έχουν και περισσότερες ευκαιρίες παραβίασης των νόμων.
-Αγαπάτε το ποδόσφαιρο. Τα συναισθήματα που γεννήθηκαν μέσα σας με τη δολοφονία του 19 χρονου Άλκη;
Πάντοτε στα νιάτα μου έπαιζα ποδόσφαιρο και πήγαινα στο γήπεδο. Δεν με εξέπληξε η δολοφονία του Άλκη γιατί ο νεο-χουλιγκανισμός περιέχει στοιχεία υπερβολικής και άμετρης βίας που την ασκούν εγκληματοειδή άτομα.
-Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε την οπαδική βία που βράζει χρόνια τώρα;
Το τετράγωνο: «Πολιτεία-ΕΠΟ-Ομάδες-Φίλαθλοι» να υπογράψουν ένα Αθλητικό Συμβόλαιο Τιμής το οποίο και να τηρούν, χωρίς αποκλίσεις και εξαιρέσεις για πολιτικούς ή οικονομικούς λόγους.
-Συμφωνείτε με το μοντέλο Θάτσερ για την αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα; Μήπως έτσι θάβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί;
Κάθε χώρα μπορεί να φτιάξει το δικό της μοντέλο διαχείρισης της βίας. Το πρόβλημα είναι η πιστή εφαρμογή του.
-Είστε από εκείνους τους νομικούς που συνέταξαν το νόμο για τα πανεπιστήμια τη δεκαετία του ’80. Θεωρείτε σωστούς ή λάθος τους χειρισμούς της Κυβέρνησης για το ζήτημα του ασύλου και την θεσμοθέτηση Πανεπιστημιακής Αστυνομίας για τα πανεπιστήμια;
Για την υπεράσπιση του Ασύλου από τους εξωγενείς παραβιαστές του συμφωνώ. Για την πανεπιστημιακή Αστυνομία διαφωνώ, γιατί πρόκειται για ένα ιδεοληπτικό και απρόσφορο μέτρο.
-Πιστεύετε ότι έχει παρερμηνευτεί η έννοια του ασύλου στην ελληνική πανεπιστημιακή κοινότητα και αυτή η παρερμηνεία οδήγησε σε τέτοιες κυβερνητικές ενέργειες;
Το άσυλο έχει ιστορική και συμβολική αξία. Η κατάχρηση κι αλλοίωση που έγινε μετά τα μέσα της δεκαετίας του 80, η σαθρή επιχειρηματολογία των καταπατητών και οι φόβοι (μπορεί και συνενοχές) των αρμοδίων πανεπιστημιακών οργάνων οδήγησαν στη νέα νομοθετική ρύθμιση.
-Φέρει ευθύνη σε αυτό η εκάστοτε πρυτανεία; Ήταν δύσκολη η θέση των ακαδημαϊκών καθηγητών στα πανεπιστήμια; Έβλεπαν αλλά αδυνατούσαν να πράξουν;
Προσωπικοί φόβοι και Πολιτικά παιχνίδια. Το δίπτυχο των πρυτανικών αρχών που άφησαν το Πανεπιστήμιο απροστάτευτο για «ίδιον όφελος».
-Εσείς έχετε βρεθεί σε ανάλογη θέση; Έχετε υποστεί βία στο πανεπιστήμιο;
Μου έβαλαν εμπρηστικό μηχανισμό στην πόρτα του γραφείου μου και με χτύπησαν στο μάτι σε εκδήλωση μέσα σε πανεπιστημιακή αίθουσα. Το θλιβερό: η Σύνοδος των Πρυτάνεων «καταδίκασε τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται».
-Διδάσκετε από το 1977. Η γεύση που έχετε μετά από τόσα χρόνια ως καθηγητής; Ποια είναι η μαγεία του διδάσκοντα;
Η επικοινωνία, η κατανόηση και η έμπνευση. Κυρίως η μεταλαμπάδευση μίας στάσης ζωής.
-Για δεκαετίες είστε ενεργός πολίτης. Το πληρώσατε αυτό ως σταμπαρισμένος αριστερός στη στρατιωτική σας θητεία;
Έκανα 30 μήνες φαντάρος. Δεν σχολιάζω τίποτα για αυτό. Απλώς δεν συμμερίζομαι την αλαζονική στάση μερικών πανεπιστημιακών δασκάλων που δεν πήγαν στρατό ή ήσαν 9μηνίτες και κάνουν μαθήματα αγάπης για την Πατρίδα.
-Τι σημαίνει για εσάς η Αριστερά; Είναι διαφορετικό το τοπίο στην αριστερά σήμερα σε σχέση με τη δεκαετία του 70-80;
Για να μην υπάρχει παρεξήγηση, η προσέγγιση και η έγνοια μου σχετίζονται με το μέλλον της Αριστεράς, όπως τουλάχιστον κάποιοι ρομαντικοί αριστεροί εξακολουθούν να ονειρεύονται. Στη σημερινή συγκυρία, όπου η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αποσταθεροποιείται εκ των ένδον και όχι λόγω της πίεσης του λαϊκού κινήματος, πρέπει η Αριστερά (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ) να ανασυνταχθεί για να πείσει ότι άλλαξε μυαλά, ανθρώπους και νοοτροπία και αξίζει την ψήφο μας. Δεν θα ασχοληθώ με την εσωτερική λογικοπολιτική αντίφαση του όρου «ακραίο Κέντρο», ούτε θα αναφερθώ στα «ακραία άκρα» που μισούν τον «μεσαίο κυρ-Παντελή». Δεν θα σχολιάσω τους «δικαιωματίες» οι οποίοι κόπτονται για τα δικά τους δικαιώματα και όχι για των άλλων ή τα διάφορα κινήματα «αντι»(αντιφα, αντιρατσιστές, αντισυστημικοί κλπ), που αντιφάσκουν ακόμα και με τον εαυτό τους.
Αυτό που κυρίως με ενδιαφέρει είναι αν η Αριστερά έχει απαλλαγεί από τις αγκυλώσεις, τις οιονεί-θρησκευτικού τύπου ιδεοληψίες της και τις άνευ πολιτικοηθικών ορίων χρήσεις του όρου σκοπιμότητα. Αναγνωρίζεται άραγε αριστερή αμεροληψία; Οι μάζες ενσωματώνονται ή αποδυναμώνονται, οι τάξεις πολτοποιούνται ή αναδιατάσσονται, οι ηγέτες έρχονται και απέρχονται, τα λάθη του παρελθόντος αποκρύπτονται ή παρουσιάζονται μεταλλαγμένα, όμως η εμμονή σε μία «μαζική Δημοκρατία του λαού» εξακολουθεί να χαρακτηρίζει πολλά κομματικά Ιερατεία. Ένα ιδιότυπο εξεγερτικό σύνδρομο, σε συνδυασμό με ένα λαϊκιστικό λόγο και με μία ανομική ερμηνεία της κοινωνικής λειτουργίας μοιάζει να έρχονται από το απώτατο χθες για να μολύνουν το μέλλον μέσω ιδεοκαταναγκασμών και διαρκούς «πένθους ήττας». Αναρωτιέμαι αν έχει ποτέ αναρωτηθεί ο αυθεντικός αριστερός ποιά ακριβώς είναι η εικόνα, η αναπαράστασή του στην κοινωνία; Ή μήπως δεν τον ενδιαφέρει γιατί πάσχει από αυτοαναφορικότητα και ναρκισσισμό; Έχει συνειδητοποιήσει ότι η πολωτική συμπεριφορά λόγω γνώσης και κατοχής της απόλυτης αλήθειας προκαλεί κοινωνική τοξικότητα και όχι ιδεολογική ταξικότητα, όπως ισχυρίζεται; Ως πότε κάποιες παλιοσειρές θα ζουν σε παράλληλο σύμπαν ή σε εικονική πραγματικότητα και θα παρασέρνουν και τους υπόλοιπους; Ως πότε οι διανοούμενοι θα παραπέμπουν εις εαυτούς και αλλήλους για να αυτοεπιβεβαιώνονται (μολονότι σπανίως οι όποιες προβλέψεις τους βγαίνουν αληθινές, για αυτό αρέσκονται στις κωλοτούμπες);
Η εργαλειοποίηση των πάντων (δίκαιο, δικαιοσύνη, επιστήμη) κάποια στιγμή θα γυρίσει μπούμερανγκ. Το ίδιο ισχύει με την τακτική επίκληση των έκτακτων συνθηκών που επιτρέπουν κάθε είδους αποκλίσεις από αρχές και αξίες. Η Αριστερά δεν θα ανέβει επειδή θα πέσει η Δεξιά. Θα κυβερνήσει όταν αποδείξει πως δεν είναι η Αριστερά της κλάψας ή της τρικλοποδιάς, αλλά η Αριστερά της ιδεολογικής ειλικρίνειας, της πολιτικής εντιμότητας, της κομματικής αυτοκάθαρσης και της συνεχούς αυτοκριτικής.
-Από το 1978 είσαστε μέλος του ΠΑΣΟΚ από το οποίο αρχίσατε να διαφοροποιείστε το 1983. Τι άλλαξε στο κίνημα τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης και ποια είναι η εκτίμηση σας για το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη;
Ουδέποτε έκρυψα την πολιτική μου καταγωγή, δηλαδή ότι είμαι πασοκογενής. Η έντονη δράση μου τη περίοδο 1978-1983, που συνοδεύτηκε με μια πιο χαλαρή μέχρι το σκάνδαλο Κοσκωτά, οπότε και αποχώρησα με δημόσια δήλωση το 1989 και με ένα μεταγενέστερο μικρό διάλειμμα το 1996, δεν διαγράφεται από τη ζωή μου. Να σημειωθεί ότι αν και ουδέποτε απέκτησα κάποιο κομματικό αξίωμα (π.χ μέλος Κ.Ε,Ν.Ε κλπ), πολλά οφείλω στην πολιτική του ΠΑΣΟΚ, μερικά και λόγω του ΠΑΣΟΚ. Θα ήμουν ο τελευταίος που θα έριχνε ανάθεμα πίσω του επειδή το ΠΑΣΟΚ ή εγώ αλλάξαμε.
Η εμπλοκή μου για πρώτη φορά σε υψηλό κομματικό επίπεδο, σαν βουλευτής, γίνεται με τη ΔΗΜΑΡ τη περίοδο 2010-2014, δηλαδή (ξανα)ενεργοποιούμαι πολιτικά 21 χρόνια μετά από το 1989, χωρίς αυτή η ένταξη να σηματοδοτεί κάποια προσωπική διαφοροποίηση σε σχέση με τις αξίες που υπηρετούσα επί ΠΑΣΟΚ. Το ίδιο ισχύει και για την 7μηνη, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015 παρουσία μου ως Αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία συμμετείχα με την επιστημονική μου ιδιότητα και όχι ως κομματικό μέλος. Η καλή μου σχέση με την αείμνηστη Φώφη Γεννηματά αλλά και με πολλά ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και η συνύπαρξή μας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με τον Νίκο Ανδρουλάκη (εγώ ως Πρύτανης κι εκείνος ως φλογερός φοιτητής της ΠΑΣΠ) μου έδωσαν το ηθικό δικαίωμα να παραστώ ως προσκεκλημένος του Προέδρου στο 3ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ στις 20-22/5/22.
Δεν νομίζω όμως ότι η (επαν)εμφάνισή μου στο χώρο, ύστερα από 33 χρόνια (1989-2022), μου επιτρέπει να παίζω το ρόλο του κήνσορα, του αστέρα ή της μεταγραφής στη νέα πορεία του Κινήματος. Προφανώς θα στηρίξω το εγχείρημα της Σοσιαλδημοκρατίας του Νίκου Ανδρουλάκη καθώς εντάσσεται στην πάγια άποψή μου (πρωτοδημοσιευθείσα πριν από 20 χρόνια) για την ανάγκη δημιουργίας της Σοσιαλιστικής Δημοκρατικής Αριστεράς (ΣΟ.ΔΗ.Α). Ως εκεί πάνε οι επιθυμίες και οι προσδοκίες μου. Τα υπόλοιπα τα ελέγχει ο πάντοτε απρόβλεπτος Άγνωστος Χ, που έτσι κι αλλιώς καθορίζει τη ζωή μας. Άλλωστε ποτέ δεν ήμουνα και δεν δήλωσα πολιτικός. Πάντοτε θεωρούσα ως μοναδική μου ιδιότητα αυτήν του Δασκάλου και ως τιμή την αναγνώριση κι αγάπη των χιλιάδων φοιτητών μου.
-Το 2012 εκλεγήκατε με τη ΔΗΜΑΡ. Δύσκολη η τότε πολιτική περίοδος;
Πολλαπλώς δύσκολη πολιτικά η περίοδος. Όχι μόνο λόγω των βίαιων πρακτικών ή της επιθετικής φρασεολογίας αρκετών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του δίκοπου (και διπλού;) ρόλου της ηγεσίας της ΔΗΜΑΡ.
-Για μισό χρόνο διατελέσατε Υπουργός Προστασίας του Πολίτη με τη Κυβέρνηση Αλέξη Τσίπρα. Τι δυσκολίες αντιμετωπίσατε σε αυτή τη νευραλγική θέση; Οι εμπειρίες που αποκτήσατε;
Κρατάω τα θετικά, δηλαδή την πρόκληση να εφαρμόσω στην πράξη όσα θεωρητικά δίδασκα. Είναι γνωστόν ότι οι απόψεις μου προσέκρουσαν σε αντιλήψεις ορισμένων μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ με τις εξίσου γνωστές συνέπειες. Την αξιολόγηση της θητείας μου δεν θα την κάνω εγώ.
-Οι περισσότερες δυσκολίες ήταν εκ των έξω ή εκ των έσω του κόμματος;
Από τα μέσα, όχι όμως απ’ όλους. Όσοι με στοχοποίησαν καλό θα είναι να ξανασκεφτούν ποιος είχε τότε δίκιο, με βάση και με τις σημερινές αλλαγές πλεύσης του κόμματος (π.χ για τον φράχτη του Έβρου κλπ).
-Τι ήταν αυτό που δημιούργησε αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και δυσαρεστήθηκαν άτομα της κοινοβουλευτικής ομάδας σε σημείο να ζητούν από τον Πρωθυπουργό την αποπομπή σας;
Αυτά να τα ρωτήσετε τους ίδιους, αν και οι περισσότεροι έχουν πάει σε άλλα κόμματα.
-Νιώθετε ευτυχισμένος;
Πλήρως ισορροπημένος και πολύ τυχερός στη ζωή μου.
-Τι άνθρωπος είναι ο Γιάννης Πανούσης;
Δεν είμαι ο καταλληλότερος να απαντήσω γιατί δεν είμαι νάρκισσος, ούτε αυτοαναφορικός.
-Αν μπορούσατε να γυρίσετε τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε;
Κάποιες προσωπικές επιλογές αποστασιοποίησης από τις δημόσιες σχέσεις και τις αποχές από τις οικονομικές αποδοχές, που προκάλεσαν άσκοπα προβλήματα στα αγαπημένα μου πρόσωπα. Όχι όμως κάτι πολύ σημαντικό.
-Πώς φαντάζεστε τη τελευταία μέρα σας στη γη;
Ήρεμη και γαλήνια, χωρίς παράπονα ή ενοχές.
-Τα όνειρά σας για το μέλλον;
Πέραν της υγείας και της θετικής πορείας της ζωής των παιδιών μου και της συζύγου μου να μπορώ να επικοινωνώ με τους ανθρώπους κυρίως μέσω της λογοτεχνίας και της ποίησης.
-Τα όνειρά σας για το μέλλον;
Γράφω αστυνομικά διηγήματα κι ετοιμάζω μία νέα ποιητική συλλογή.
-Τι συμβουλή θα δίνατε σε έναν άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Να κρατάει το μέτρο στην επιτυχία, να μη λυγίζει από την αποτυχία και να μην παίρνει αποστάσεις από τους άλλους κι από τα γεγονότα.
-Τι σας έρχεται στο μυαλό όταν λέτε το όνομα «Γιάννης Πανούσης»;
Να απαντήσετε εσείς. Εμένα πάντως μου αρέσει να με φωνάζουν «Δάσκαλο».
-Κύριε Πανούση σας ευχαριστώ για την επικοινωνία μας.
Και εγώ σε ευχαριστώ.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο
