Σοφία Χανιωτάκη, η σημερινή καλεσμένη του yourearticles, εξέδωσε πρόσφατα την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο «Δέκα Σελίδες», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Βακχικόν», και που είχα τη χαρά και την τιμή, να διαβάσω και να γράψω γι’ αυτή. Σήμερα συνομιλώ με την ίδια, για να τη γνωρίσουμε όλοι μας καλύτερα.
-Αρχικά, για να σας γνωρίσουμε περαιτέρω, πείτε μας δύο λόγια για ‘σας.
Μεγάλωσα στην Ιεράπετρα, δίπλα στη θάλασσα. Αγαπώ τη φύση και το στοιχείο του νερού εξακολουθεί να με ηρεμεί και να με σαγηνεύει. Ασχολούμαι με τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης και ξένης γλώσσας και με τη διδασκαλία της ισπανικής ως ξένης γλώσσας. Το τρέχον ακαδημαϊκό έτος βρίσκομαι στην Ελλάδα για τις ανάγκες του διδακτορικού μου. Αγαπώ, επίσης, την ευγένεια, την ειλικρίνεια, την ενσυναίσθηση και τον αλτρουισμό στους ανθρώπους, μεταξύ άλλων αρετών.
-Υπάρχει κάποιο βιβλίο που διαβάσατε και σας επηρέασε σε μεγάλο βαθμό;
Υπάρχουν δύο βιβλία, τα οποία με επηρέασαν για διαφορετικούς λόγους το καθένα. Πρόκειται για την «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη και το μυθιστόρημα «Η Μάνα» της Περλ Μπακ.
-Πώς προέκυψε η συγγραφή και τι σημαίνει εκείνη για εσάς;
Γράφω από μικρή. Η συγγραφή και συγκεκριμένα η ποίηση είναι το καταφύγιό μου, ένας τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας, ένα μοίρασμα των διαδρομών του νου και της ψυχής μου, ενώ επίσης αποτελεί και έναν τρόπο για να μιλήσω για τα κακώς κείμενα· για τους πολέμους, την αδιαφορία, τη διαφθορά, την πνευματική παρακμή. Μπορεί να είναι το φως ή και το ίδιο το σκοτάδι. Σε οποιαδήποτε έκφανσή της, η ποίηση για μένα είναι η υπέρτατη μορφή ελευθερίας.
-Πρόσφατα, εκδόθηκε η πρώτη σας ποιητική συλλογή που ονομάζεται «Δέκα Σελίδες». Πώς προέκυψε αυτή η συλλογή και πώς νιώθετε που φτάσατε ως εδώ;
Κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς υπήρξε μία περίοδος με ενδιαφέρουσες συγκυρίες και συμπτώσεις, ευχάριστες και δυσάρεστες, οι οποίες με έφεραν κοντά στο να σκεφτώ να μοιραστώ τις σκέψεις μου με τους αναγνώστες. Οι «Δέκα Σελίδες» αποτελούνται από ποιήματα τα οποία έχουν γραφτεί στο μακρινό αλλά και πολύ πρόσφατο παρελθόν. Όταν ένιωσα πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, έβαλα αυτές τις σκέψεις «σε τάξη» και τις πρότεινα στον εκδοτικό οίκο Βακχικόν. Χαίρομαι που συνέβη όπως συνέβη και συγκινούμαι όταν γνωστοί ή άγνωστοι συνάνθρωποι νιώθουν πως κάποιο από τα ποιήματά μου τους αγγίζει, πράγμα το οποίο με κάνει να μην αισθάνομαι μόνη.
-Η ποιητική σας συλλογή, είναι πολύ ιδιαίτερη, καθώς πραγματεύεται ζητήματα κοινωνικά, της ίδιας της ζωής. Πώς και αγγίξατε τέτοια θέματα;
Γράφω αυτά που αισθάνομαι, τις σκέψεις που έρχονται και με βρίσκουν, τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες μου. Η ανθρωπότητα έχει συνηθίσει τους πολέμους, την αστεγία, την απουσία δικαιοσύνης κ.α., τόσο που φαίνεται να μην μας αγγίζουν όλα αυτά πια, ενώ θα έπρεπε. Επιστρέφοντας πέρυσι στην Ελλάδα και έχοντας ζήσει και ταξιδέψει σε διάφορες χώρες, εξεπλάγην από τον τρόπο με τον οποίο εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε όλα τα παραπάνω κοινωνικά ζητήματα, καθώς επίσης έπαθα σοκ με την αστυνομική βία και τις γυναικοκτονίες, αλλά και με την αντίληψη αρκετών και δη νέων ανθρώπων, οι οποίοι νομίζουν ότι «έτσι είναι παντού», μία φράση που ακούω αρκετά συχνά σε τέτοιες συζητήσεις. Θεωρούμε τα παραπάνω φυσιολογικά, επαναπαυόμαστε και συνεχίζουμε τις ζωές μας σαν να μην συμβαίνουν όλα αυτά, ή σαν να μην μπορούμε να κάνουμε κάτι για να βελτιώσουμε ή να αλλάξουμε ό,τι δεν μας αρέσει. Ως εκπαιδευτικός, θεωρώ χρέος μου να μην επαναπαύομαι και να μεταλαμπαδεύω όσο μπορώ τις ανθρωπιστικές αξίες. Το ίδιο θέλω να κάνω και μέσα από τη λογοτεχνία.
-Γιατί επιλέξατε αυτόν τον τίτλο;
Ο τίτλος οφείλεται σε μία στιγμή αυτοσαρκασμού, καθώς πολλά χρόνια πριν είχα γράψει δέκα ποιήματα σε ένα χειροποίητο σημειωματάριο που μου είχε χαρίσει ένας φίλος, λέγοντας στον εαυτό μου πως αυτές οι δέκα σελίδες αποτελούν την πρώτη μου ποιητική συλλογή. Σχεδόν είκοσι χρόνια αργότερα κρατάω τις «Δέκα Σελίδες» στα χέρια μου. Τις παρομοιάζω πλέον με τις σελίδες μίας ζωής. Πάντα μπορούμε και ίσως χρειάζεται να ανατρέχουμε σε αυτές, ώστε να μη σβήνουμε από τη μνήμη την ιστορία, τις ίδιες τις προσωπικές μας ιστορίες και την πραγματικότητα που μας περιβάλλει.
-Κάποιοι άνθρωποι απορρίπτουν την ποίηση, λέγοντας ότι είναι δύσκολη και δεν την κατανοούν. Ποια είναι η γνώμη σας επί του θέματος;
Θεωρώ πως για να απορρίψεις κάτι, ίσως χρειάζεται πρώτα να έχεις αποφασίσει ότι δεν σε αγγίζει, δεν σου χρησιμεύει ή δεν σε εκφράζει. Αν όσοι απορρίπτουν την ποίηση είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τα συναρπαστικά, βατά και δύσβατα μονοπάτια της με έναν τρόπο ο οποίος θα τους έλκυε, τότε ίσως να μην την απέρριπταν. Τότε ίσως να ένιωθαν πως μπορούν να πορευτούν μαζί της. Ωστόσο, μέσω της συγκεκριμένης ερώτησης θίγεται ένα ζήτημα με πολλά παρακλάδια, όπως για παράδειγμα ο ρόλος της ποίησης και της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση, στη καθημερινότητά μας και στην κουλτούρα του κάθε κοινωνικού συνόλου εν γένει, που χρήζουν περισσότερης ανάλυσης.
-Υπάρχουν επόμενα συγγραφικά σχέδια που θα θέλατε να μοιραστείτε;
Εξακολουθώ να γράφω, όταν οι σκέψεις έρχονται και με βρίσκουν, όταν το αισθάνομαι. Αν προκύψουν κι άλλες συγκυρίες και συμπτώσεις όπως οι περυσινές, ίσως και να εκδοθούν κάποια από τα νέα μου ποιήματα στο μέλλον. Καμιά φορά η ίδια η ζωή σχεδιάζει για εμάς.
-Και πριν κλείσουμε… ποια είναι η συμβουλή σας σε όλους εκείνους που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στη συγγραφή;
Θα ήταν περισσότερο προτροπή παρά συμβουλή. Θα έλεγα σε όποιον γράφει, απλά να συνεχίσει να το κάνει, αν αυθεντικά πηγάζει από μέσα του, είτε αποσκοπεί σε κάποια δημοσίευση είτε όχι. Σε όποιον δεν γράφει, θα έλεγα να το δοκιμάσει. Ίσως έτσι ανακαλύψει έναν διαφορετικό τρόπο εξωτερίκευσης των συναισθημάτων του.
Σοφία Χανιωτάκη, άποψη για την ποιητική της συλλογή: εδώ
Σοφία Χανιωτάκη, περισσότερα για την ποιητική της συλλογή: εδώ
Για περισσότερες απόψεις για βιβλία/ποιητικές συλλογές και συνεντεύξεις συγγραφέων: εδώ