Συνέντευξη με την Ερωφίλη: «Η τραγωδία του Γεωργίου Χορτάτση, η Κρήτη, ένας δυνατός έρωτας»

Λυρική, μελωδική, ξεχωριστή. Μία από τις πιο όμορφες φωνές της Ελλάδας. Κορυφαία στιγμή στην καριέρα της η συνύπαρξη με τον Δημήτρη Υφαντή και τον Νίκο Κουρουπάκη στο μουσικό σχήμα Τρίφωνο. Έχει συνεργαστεί με τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Γιάννη Σπανό, την Χαρούλα Αλεξίου και την Λίνα Νικολακοπούλου. Σήμερα, στο Your e-articles η μοναδική Ερωφίλη.

-Πώς θυμάσαι τα παιδικά σου χρόνια;
Με νοσταλγία… Όμορφα και δύσκολα στα Χανιά όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα. Οικογένεια, παιχνίδια στις γειτονιές χωρίς φόβο, μουσική, χορός, διάβασμα.

-Τι ρόλο παίζει στη ζωή σου η μουσική;
Είναι κινητήριος δύναμη πέρα από το ότι είναι το επάγγελμά μου και ζω από τη μουσική, είναι χαρά, δημιουργία, συντροφιά.

-Ποια είναι τα μουσικά σου ακούσματα;
Έχω ακούσει πολλά είδη μουσικής και λόγω της ενασχόλησής μου με τον χορό αρκετά χρόνια πριν…
Από τους μεγάλους μας συνθέτες: Μάνο Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Σπανό, Σταύρο Ξαρχάκο, Μάνο Λοΐζο, Σταύρο Κουγιουμτζή, Μίμη Πλέσσα, Θάνο Μικρούτσικο, Σταμάτη Κραουνάκη μέχρι soundtracks ταινιών με μουσικές των: Ryuichi Sakamoto, Vim Mertens, Trevor Jones, Randy Endelman, Alexandre desplat, Yann Tiersen κ. ά. Φυσικά και Μ. Βαμβακάρη, Β.ΤσιτσάνηΓ. ΖαμπέταΜ. Χιώτη κ. ά.

-Οι καλλιτέχνες που θαυμάζεις;
Θαυμάζω όλους τους καλλιτέχνες που υπηρετούν την τέχνη τους με ήθος και συνέπεια και γίνονται παράδειγμα, για να εμπνεύσουν και τους νεότερους.

-Το τραγούδι που σε αντιπροσωπεύει;
Δεν έχω ένα… αλλά θα πω την «Πανσέληνο» σε στίχους – μουσική της Χάρις Αλεξίου.
Αν αναφέρω ένα δικό μου, θα σας πω το «Γη και Ουρανός» σε μουσική Δαμιανού Πάντα και στίχους του Αντώνη Παπακωνσταντινίδη.

-Ο δίσκος που σε συντροφεύει τις δύσκολες στιγμές;
«Το Χαμόγελο της Τζοκόντα» του Μάνου Χατζιδάκι.

-Από πότε θυμάσαι να τραγουδάς;
Από πολύ μικρή. Στο σπίτι έπαιζε κιθάρα η μαμά. Από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου με μάγευε η μουσική και το τραγούδι… Θα πω συνειδητά από την τετάρτη δημοτικού. Όποτε τραγουδούσα, είχα και ένα χτυποκάρδι μαζί…

-Τι βιώνεις όταν τραγουδάς;
Υπάρχει μια ολόκληρη διαδικασία πριν από κάθε παράσταση, το ένα σκέλος είναι να τραγουδήσεις σωστά, που προϋποθέτει μια καλή προετοιμασία και το άλλο σκέλος είναι να νιώθεις, ανά πάσα στιγμή, αυτό που θέλεις να μεταδώσεις σαν συναίσθημα και σαν ιστορία. Προσωπικά, κάθε φορά βιώνω μια κάθαρση, είναι η ψυχοθεραπεία μου.

-Ποιες είναι οι σκέψεις σου κάθε φορά πριν βγεις στη σκηνή;
Νιώθω σαν να είναι η πρώτη φορά! Το χτυποκάρδι μου είναι για να πάνε όλα καλά και να ευχαριστηθεί ο κόσμος.

-Ποιο είναι το πλεονέκτημα και ποιο το μειονέκτημα της ιδιότητας της ερμηνεύτριας;
Το πλεονέκτημα είναι ότι μπορώ και εκφράζομαι με τη φωνή μου και το συναίσθημα αυτό μπορεί να συμπαρασύρει και άλλους. Ότι μπορεί να με διαλέξει κάποιος συνθέτης ή στιχουργός, για να γίνω ο καλός αγωγός να φτάσει το τραγούδι τους με τη φωνή μου στον κόσμο.
Μειονέκτημα, θα έλεγα, είναι ότι υπάρχουν φορές που δεν μπορείς να τραγουδήσεις είτε για ψυχολογικούς είτε για οργανικούς λόγους (όπως κάποια ασθένεια), αλλά πρέπει να το κάνεις. Επίσης, και το ότι ποτέ δε θα πάρεις σύνταξη από αυτή τη δουλειά…

-Έχεις βιώσει αμήχανα πάνω στη σκηνή;
Φυσικά. Είτε γιατί έχει γίνει κάποιο λάθος και προσπαθούμε να το διορθώσουμε είτε γιατί κάτι δεν πάει καλά με τον ήχο είτε γιατί κάποιος από το κοινό μπορεί να κάνει φασαρία κλπ. Πολλά μπορεί να συμβούν.

-Πώς χαρακτηρίζεις την κατάσταση στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι;
Μου λείπουν οι μελωδίες, μου λείπουν τα ραδιόφωνα που είχαν παραγωγούς και σου μιλούσαν για τα καινούρια τραγούδια. Ευτυχώς υπάρχουν αρκετοί νέοι άνθρωποι με ταλέντο. Δεν ξέρω αν υπάρχει αξιοκρατία πια… Οι δισκογραφικές έχουν καταρρεύσει και ο καθένας με πολύ κόπο ετοιμάζει καινούρια πράγματα.

-Στη σύγχρονη ελληνική δισκογραφία;
Πλούσια μεν από ανεξάρτητες παραγωγές, αλλά ο χρόνος θα δείξει ποιοι θα μείνουν…

-Ποια θεωρείς την πιο καθοριστική σου συνεργασία;
Νομίζω δεν υπάρχει μία… Ο Γιάννης Σπανός στο ξεκίνημά μου μέχρι και το 1997, ο Κώστας Χατζηδουλής, το «Τρίφωνο» για μία δεκαετία και βάλε, ο Μίκης Θεοδωράκης, η Λίνα Νικολακοπούλου, η Χαρούλα Αλεξίου.

-Τι θυμάσαι από την εποχή των «Τρίφωνο»;
Θυμάμαι μια πολύ δημιουργική περίοδο της καλλιτεχνικής μου ζωής, με πάρα πολλές πρόβες, πάρα πολλά ταξίδια και πάρα πολλές ιδέες…

-Πώς κρίνεις την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;
Νομίζω ότι υπάρχει κρίση αξιών στην κοινωνία μας και φυσικά σοβαρά οικονομικά προβλήματα ακόμη.
Πολλή δουλειά με μικρότερη αμοιβή, καχυποψία, ανασφάλεια, φόβο.

-Πιστεύεις στον Θεό;
Ναι πιστεύω, αλλιώς δε θα μπορούσα να πορευθώ… Θα ήταν όλα μάταια. Προσεύχομαι και πιστεύω στην ανώτερη δύναμη που μας δημιούργησε.

-Τι είναι ο έρωτας;
Ένα δυνατό συναίσθημα, μία κινητήριος δύναμη, έμπνευση, πάθος.

-Πότε θεώρησες τον εαυτό σου ευτυχισμένο;
Στιγμές σε όλη μου τη ζωή, όταν έχουν την υγεία τους οι δικοί μου άνθρωποι κι εγώ, όταν δεν βλάπτω με τις ενέργειές μου άλλους ανθρώπους, όταν μπορώ να βοηθάω άλλους, όταν τραγουδάω καλά, όταν ακούω ένα ωραίο τραγούδι, διαβάζω ένα ωραίο βιβλίο, βλέπω μία ωραία ταινία.

-Τι άνθρωπος είναι η Ερωφίλη;
Ευαίσθητη σίγουρα. Έξυπνη θεωρώ. Εύθικτη το παλεύω. Δυναμική αναγκαστικά και αστεία πρώτα για μένα.

-Ποιο είναι το προσωπικό σου καταφύγιο;
Τα Χανιά, ένα καλό βιβλίο, το σπίτι μου, μια αγκαλιά.

-Ο μεγάλος σου φόβος;
Η αρρώστια, η μοναξιά και το να αποχαιρετώ δικούς μου ανθρώπους…

-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω, υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;
Ναι, κάτι θα ήθελα να αλλάξω, κάποιες επιλογές μου… Όμως, αν άλλαζα κάτι, ίσως και να μην είχα συναντήσει κάποιους ανθρώπους στη ζωή μου…

-Τι συμβουλή θα έδινες σε έναν άνθρωπο, για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Να παλέψει με όλη του τη δύναμη, για να πραγματοποιήσει τα όνειρά του. Και φυσικά να μάθει να λέει και όχι.

-Τι ονειρεύεσαι για το μέλλον;
Να μπορώ να τραγουδάω, να γράφω μουσική για θέατρο, να συνεργάζομαι με ανθρώπους που εκτιμώ και με εκτιμούν.

-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου θα εμφανιστώ μαζί με την συνεργάτιδά μου, από τον καιρό του Τριφώνου, Ευαγγελία Μαυρίδου στο πιάνο σε ένα πολύ ζεστό και μικρό χώρο στο Μοναστηράκι, στο Θέσις 7. Την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου θα εμφανιστούμε στο ΚΑΜ (Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου) στα Χανιά μαζί με την Αργυρώ Καπαρού και στο πιάνο τον Νεοκλή Νεοφυτίδη, σε ένα πρόγραμμα αφιερωμένο στο Ελληνικό Νέο Κύμα. Κάνουμε πρόβες επίσης για την εμφάνισή μας στο Πολιτιστικό κέντρο Ηρακλείου Κρήτης σε ένα αφιέρωμα στη Λίνα Νικολακοπούλου μαζί με την Αργυρώ Καπαρού και τον Θοδωρή Βουτσικάκη στις 14 Φεβρουαρίου. Παράλληλα, ετοιμάζω τη μουσική για ένα καινούργιο έργο της Άννας Πατζέλη με τίτλο «Λικέρ μαστίχα». Θα ακολουθήσουν σε μουσικές σκηνές της επαρχίας κάποιες εμφανίσεις μου μαζί με την γυναικεία ορχήστρα παραδοσιακής μουσικής Smyrna.

-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα «Ερωφίλη»;
Η τραγωδία του Γεώργιου Χορτάτση, η Κρήτη, ένας δυνατός έρωτας.

-Ερωφίλη, σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.
Και εγώ σε ευχαριστώ.

Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο

Επιμέλεια συνέντευξης: Ευγενία Κελαράκου

Φωτογραφία: Yiannis Margetousakis Photography

Αποτυχημένος φοιτητής Κοινωνικής Θεολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποτυχημένος φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερασιτέχνης ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος. Συλλέκτης βινυλίων, κόμικς και βιβλίων. Λάτρης της ινδικής κουζίνας και του κόκκινου κρασιού. Με το γράψιμο έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Όταν γράφω θέλω η σκέψη που ξεκινάει από εμένα να ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη...