«Όλες οι σοφές σκέψεις έχουν σκεφτεί χιλιάδες φορές, αλλά για να μπορέσουμε να τις κάνουμε πραγματικά δικές μας, πρέπει να τις σκεφτούμε ξανά και ξανά ειλικρινά μέχρι να ριζώσουν μέσα από την προσωπική μας εμπειρία»
Johann von Goethe
Μερικούς μήνες πριν αγνοούσαμε την ύπαρξή του και είδαμε μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να χάνουμε τον κόσμο κάτω από τα πόδια μας. Να μη μπορούμε να δουλέψουμε, να μη μπορούμε να αγκαλιάσουμε τους γονείς μας, να μη μπορούμε να δούμε τους φίλους μας. Μας απομάκρυνε σχεδόν από ό,τι ξέραμε και είχαμε συνηθίσει στη ζωή μας. Η γενιά μου δεν έχει ζήσει πόλεμο, εμείς δεν έχουμε ζήσει λοιμό, δεν έχουμε ζήσει ποτέ άλλοτε μια πανδημία. Υπήρχαν υποθέσεις και σενάρια. Από το «αν συνέβαινε αυτό», πήγαμε στο «τώρα τι κάνουμε».
Προσωπικά δεν γνωρίζω κανέναν που να έχει μολυνθεί από τον ιό, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δε θα κολλήσω. Γνωρίζω όμως πολύ κόσμο που έχει «μολυνθεί» από την «ενέργεια» του συμβάντος.
Οτιδήποτε μας συμβαίνει δοκιμάζει τις αντοχές μας.
Οι ζωές των επόμενων γενεών θα επηρεαστούν και διαμορφωθούν από τις αποφάσεις που εμείς παίρνουμε κάθε μέρα.
Αποδοχή
«Πρώτα ρώτησε τον εαυτό σου: ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί;
Dale Carnegie
Μετά προετοιμάσου να το αποδεχτείς.
Μετά προσπάθησε να βελτιώσεις το χειρότερο.
Όταν έχουμε αποδεχτεί το χειρότερο, δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα.
Και αυτό σημαίνει αυτομάτως: έχουμε να κερδίσουμε τα πάντα!»
Άρα, το μέλλον από δω και πέρα «είναι στα χέρια μας» ή στο μυαλό μας ακόμα και αν δε μπορούμε να το δούμε. Και δε μπορούμε να το δούμε αν δεν κάνουμε χώρο. Τι εννοώ με την έννοια αυτή;
Χώρος είναι το κενό σημείο που μπορούμε να τοποθετήσουμε πράγματα. Είναι το μέρος που θέλουμε, για να βάλουμε τις σκέψεις μας σε τάξη. Είναι το μέρος που θέλουμε να αναπνεύσουμε.
Μην ξεχνάτε και μην αυταπατάσθε… Αναλαμβάνω την ευθύνη δε σημαίνει ότι θα πληρώσω το τίμημα για κάτι που έγινε. Σημαίνει ότι αναλαμβάνω την ευθύνη, για να διορθώσω κάτι που έγινε στο μέτρο που μπορώ.
Το να υπομένουμε απλώς τη μοίρα μας οδηγεί σε ένα φιάσκο. Αποδέχομαι στο στωικισμό σημαίνει αναγνωρίζω τι συμβαίνει, το αποδέχομαι ως πραγματικότητα, αλλά κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου, μέσα από τις αξίες, τις δυνάμεις και τις γνώσεις μου να προχωρήσω.
«Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς και δέξου τα άλλα όπως συμβαίνουν»
Επίκτητος
Έβαλα επίτηδες τις γνώσεις στο τέλος, γιατί αν δεν έχεις όνειρα να σε κινητοποιούν, αν δε ξέρεις τις αξίες και τις δυνάμεις που σε υποστηρίζουν να ξεπεράσεις το οτιδήποτε, οι γνώσεις δε φτάνουν ή εμείς δεν μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στις γνώσεις. Είναι σαν ένα κλειδί που δε ξέρουμε πού το έχουμε βάλει. Ξέρουμε ότι μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα κατά βάθος, αν βρούμε το κλειδί.
Μεταμόρφωση
«Αν επιδιώξεις να είσαι λιγότερο από αυτό που μπορείς να γίνεις, θα είσαι βαθιά δυστυχισμένος για το υπόλοιπο της ζωής σου»
Abraham Maslow
Νομίζουμε ότι δεν υπάρχει χώρος στα επαγγέλματα. Νομίζουμε ότι έχουμε φτάσει στο απόγειο των δυνατοτήτων μας, αλλά δε κοιτάμε τι έχει να μας πει η ιστορία. Η ιστορία θα μας πει και θα μας δείξει ότι αυτές είναι οι στιγμές που γεννούν Ηγέτες. Αυτές είναι οι στιγμές που θα καθορίσουν ένα άλλο μέλλον. Αυτές είναι οι στιγμές που η αγάπη, η καινοτομία και η ευρηματικότητα θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και θα βρουν λύσεις.
«Μην δείχνεις απαξίωση για την κατάστασή σου: μέσα σε αυτή πρέπει να δράσεις, να υποφέρεις και να νικήσεις. Σε όποιο σημείο και αν βρίσκεσαι στη Γη, είσαι εξίσου κοντά στον παράδεισο και στο άπειρο»
Henri-Frederic Amiel
Αυτές είναι οι στιγμές που πρέπει να κάνουμε χώρο. Χώρο για αυτό που θέλουμε να συμβεί, χώρο για νέες ιδέες που θα μας βοηθήσουν συλλογικά, γιατί αν αυτό που θα σκεφτείς είναι ατομικό, τότε η πλάνη σου θα κρατήσει λίγο. Μόνο όταν αυτό που σκέφτεσαι έχει εφαρμογή και όφελος σε πολλούς ανθρώπους ή έχει όφελος για τα ζώα, για τον πλανήτη, κάτι έξω από εσένα, μόνο τότε με αυτή τη συλλογική ωφέλεια θα προχωρήσουμε.
Η ιστορία θα μας ξαναπεί ότι είμαστε κοινωνικά όντα και χωρίς την κοινωνία δε ζούμε. «Μόνος ούτε στον Παράδεισο» λέει η λαϊκή παροιμία. Είμαστε αλληλοσυνδεδεμένοι ο ένας με τον άλλον και με τη γη και με τον αέρα και με όλους τους νόμους της φύσης. Αυτός είναι και ο λόγος που μας αρέσει η εξοχή, ερχόμαστε ξανά σε επαφή με αυτό που είναι μέσα μας: την κοσμική ενέργεια.
Οπότε, κάθε φορά που λέτε «δε με νοιάζει ό,τι και αν γίνει», κάθε φορά που σκέφτεστε «εγώ τι θα κερδίσω», κάθε φορά που οι σκέψεις σας αντικατοπτρίζουν αυτό που βλέπουμε σήμερα, αναρωτηθείτε: Εγώ πώς μπορώ να βοηθήσω;
Είχαμε πέσει σε λήθαργο και είχαμε τυφλωθεί. Προχωρούσαμε στη ζωή μας χωρίς συντονισμό, χωρίς ενέργεια, παθητικά, αποσυνδεδεμένοι. Pathetic στα αγγλικά θα πει αξιολύπητο. Αυτή είναι μία πολύ δυνατή λέξη. Σημαίνει άξιος λύπης αλλά με κατηγορία. Αξιολύπητο!
Εγώ δε πιστεύω ότι είμαστε αξιολύπητοι. Πιστεύω ότι είμαστε μουδιασμένοι περιμένοντας οι άλλοι να κάνουν αυτό που πρέπει.
Αλλαγή
Υπάρχει μια ιστορία του Γκάντι για μια γυναίκα ταξίδεψε από πολύ μακριά, για να πάει τον γιο της μπροστά στον μεγάλο σοφό να πάρει βοήθεια. Όταν κατάφερε και έφτασε μπροστά του, τη ρώτησε τι θέλει. «Σε παρακαλώ, Δάσκαλε, πες στο γιο μου να κόψει τη ζάχαρη». Της απαντάει: «Φύγε και έλα πάλι σε δύο εβδομάδες». Απογοητευμένη φεύγει. Πράγματι, μετά από δύο εβδομάδες επιστρέφει. Όταν ήρθε η σειρά της να ξαναδεί τον Γκάντι, αυτός κοιτώντας το παιδί, λέει: «Κόψε τη ζάχαρη». Τότε η γυναίκα εμφανώς εκνευρισμένη τού λέει: «Αυτό έχεις να πεις μόνο; Έκανα ξανά τόσο δρόμο, για κάτι που μπορούσες να του πεις δεκαπέντε ημέρες πριν;». Και ο Γκάντι της απαντά: «Δεκαπέντε ημέρες πριν έτρωγα και εγώ ζάχαρη».
Το μήνυμα σε αυτή την ιστορία είναι ότι μπορούμε να εξασκηθούμε στην αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον κόσμο. Αυτό ήθελε να πει ο Γκάντι στην φράση που του αποδίδουν «Γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο». Εξασκήσου. Εξασκήσου στο να βλέπεις το καλό, εξασκήσου στο να θέλεις να συγχωρείς, ακόμα και τον εαυτό σου, εξασκήσου στο να μην μένεις στο παρελθόν, εξασκήσου στο να μην κατηγορείς, εξασκήσου στο να κάνεις κάθε μέρα όλα αυτά που πρέπει με αγάπη. Αυτή η μέρα δε θα ξαναγυρίσει ποτέ. Κέρδισε εσύ τη μέρα σου και όχι η μέρα σου εσένα.
Κάνε χώρο σημαίνει ζήσε στο παρόν. Ζώντας πραγματικά στο κάθε σήμερα. Μόνο έτσι θα μπορέσεις να ανοίξεις το πνεύμα σου, να αποκτήσεις πρόσβαση στη κρυμμένη δημιουργικότητα και φαντασία που σαν σωρός από ασιδέρωτα είναι σκεπασμένες από χιλιάδες σκέψεις, επισκέψεις στο παρελθόν, φόβους και δράματα, δε σε αφήνουν να δεις αυτό που ήδη υπάρχει εκεί: εσύ και όλα όσα μπορείς να κάνεις για τον εαυτό σου και όσους αγαπάς.
Μπορεί να μην υποστηρίζεις ή να μην σε ενδιαφέρει κάτι που κάνει ένα αγαπημένο σου πρόσωπο, αλλά υποστηρίζεις και σε ενδιαφέρει το πρόσωπο αυτό.
Όταν όλα τα παραπάνω τα εξασκείς, τότε είσαι στο σωστό δρόμο για να σου αποκαλυφτεί η κρυμμένη σοφία, το κλειδί που υπάρχει, αλλά που απλώς δε φαίνεται.
«Τα χείλη των σοφών είναι σαν τις πόρτες ενός ντουλαπιού: με το που θα ανοίξουν θα ξεχυθούν οι θησαυροί μπροστά σου. Σαν χρυσά δέντρα τοποθετημένα σε κρεβάτια από ασήμι, οι σοφές παράγραφοί μας εκφωνούνται εν ευθέτω χρόνω»
Αρχαίο αφρικανικό ρητό
Το να βλέπεις το ποτήρι μισογεμάτο δε σημαίνει ότι αγνοείς όλα όσα λείπουν για να γεμίσει. Είναι μία στάση ζωής, είναι ο τρόπος που μπορείς να πεις: Υπάρχουν καλά πράγματα, αλλά πώς μπορώ να τα κάνω καλύτερα;
Να θυμάσαι πως πάντα υπάρχει μια καλύτερη ημέρα και ένας καλύτερος τρόπος.
Εσύ πώς μπορείς να κάνεις σήμερα τον κόσμο καλύτερο;
Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου
