Συνέντευξη με τον Νίκο Παπαντώνη: «Διαχρονικά η τέχνη αντιμετωπίζεται διεκπεραιωτικά και χωρίς έμπνευση από τις κυβερνήσεις»

Είναι ένας άξιος τραγουδοποιός που προκάλεσε αίσθηση με τον δίσκο του που κυκλοφόρησε πέρυσι, το ΙΧ, Τραγούδια Ιδιωτικής Χρήσης. Σήμερα στο your e-articles, ο Νίκος Παπαντώνης.

-Τι θυμάσαι από τα παιδικά σου χρόνια; 

Έχω όμορφες αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια. Ατέλειωτο παιχνίδι, χαρές, γιορτές, οικογένεια, γειτονιά, σχολείο, δάσκαλοι, συμμαθητές, φίλοι, διακοπές και θάλασσες.

-Υπάρχουν συγκεκριμένες μνήμες που έχουν καταγραφεί μέσα σου; 

Ναι, βέβαια υπάρχουν. Είναι πολλές. Και θετικές και αρνητικές. Ο χρόνος περνώντας λειτουργεί σε μένα σαν φίλτρο. Οι αρνητικές μνήμες ξεφτίζουν και προεξέχουν οι θετικές.

-Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη μουσική;

Από την πρώτη Γυμνασίου, όταν μου έκαναν δώρο οι γονείς μου μια κλασσική κιθάρα. Θυμάμαι ότι κλεινόμουν με τις ώρες στο δωμάτιό μου προσπαθώντας να παίξω και να ακούσω κάτι που να ακούγεται! Μου είχε ασκήσει απίστευτη έλξη. Και όταν τελικά άρχισα να παίζω κάτι συγκροτημένο, ξεκίνησα να γράφω τραγούδια είτε μελοποιώντας στίχους ποιητών, είτε δικούς μου.

-Η σημασία της στη ζωή σου;

Πολλή μεγάλη. Σαν ακροατή με έχει συνοδεύσει και με συνοδεύει δια βίου. Σαν δημιουργό με έχει βοηθήσει στο να εκφράσω συναισθήματα και συγκινήσεις με έναν μοναδικό τρόπο που δεν μπορώ να τον βρω αλλού. Μέσα από τα τραγούδια μου λέω και εκφράζω πράγματα βαθιά, δικά μου, που δεν ξέρω πώς αλλιώς θα μπορούσα και να τα εντοπίσω, αλλά και να τα εκφράσω.

 -Την ακούς με άλλο αυτί ως συνθέτης και με άλλο αυτί ως ακροατής; 

Δεν μου είναι εύκολο να κάνω αυτό το διαχωρισμό. Όταν ακούω κάτι, το ακούω με μεγάλη συγκέντρωση και προσοχή. Αν μου αρέσει, τότε μου αρέσει με όλο μου το είναι. Αν δεν μου αρέσει, μπορώ όμως να διακρίνω αν είναι κάτι το αξιόλογο που δεν τυχαίνει να με συγκινεί ή αν είναι κάτι ευτελές και φτηνό. 

-Οι μουσικές σπουδές σου; 

Μαθήματα κλασικής κιθάρας και φωνητικής.

-Τα ακούσματα που σε σμίλευσαν ως συνθέτη; 

Είμαι ένα κράμα από διαφορετικά ακούσματα. Ό,τι με συγκινεί το αποδέχομαι και το ακούω. Η εκλεπτυσμένη ευαισθησία του Χατζιδάκι, οι κιθάρες του Pat Metheny, η γλυκιά μελαγχολία του Keith Jarett. Ακούσματα από progressive rock, Genesis και Peter Hammill. Ακόμα τα παραδοσιακά μας τραγούδια ή και γνήσια λαϊκά τραγούδια. Ακόμα και σκυλάδικα. Δεν μου βάζω αυτοπεριορισμούς στη μουσική. Ό,τι μου φαίνεται γνήσιο το σέβομαι. Τα δήθεν και κατασκευασμένα μου προκαλούν αποστροφή.

-Οι καλλιτέχνες που αποτελούν επιρροή; 

Έμμεσα νομίζω μου ασκούν επιρροή ό,τι ανέφερα παραπάνω και πολλοί άλλοι που δεν ανέφερα. Άμεσα δεν έχω κάποια επιρροή, να πω δηλαδή κάτσε να γράψεις ένα τραγούδι σαν κι αυτόν…

-Πώς αισθάνεσαι για τη μουσική σου απόπειρα ΙΧ, Τραγούδια Ιδιωτικής Χρήσης;  

Είμαι πολύ ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα. Είναι τραγούδια που με εκφράζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αυτοβιογραφικά τραγούδια, τραγούδια καρδιάς, τραγούδια για το πώς βλέπω τη ζωή και τον κόσμο. Έκανα πολύ όμορφες συνεργασίες με αξιόλογους μουσικούς και ερμηνευτές, με προεξέχουσα βέβαια αυτή με τον Νίκο Πορτοκάλογλου που ερμηνεύει ένα τραγούδι μου.

-Πιστεύεις στο ταλέντο;

Ναι. Και όχι μόνο στη μουσική αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς. 

-Μετράει περισσότερο το ταλέντο ή η προσωπική εργασία του καλλιτέχνη; 

Εξαρτάται. Ίσως η προσωπική εργασία να παίζει σπουδαιότερο ρόλο όταν πρόκειται για παράδειγμα στην εκτέλεση ενός μουσικού οργάνου. Αν μιλήσουμε όμως για τη δημιουργία νομίζω ότι το σπουδαιότερο ρόλο έχει το ταλέντο. Που βέβαια μπορεί να πάει χαμένο αν κάποιος δεν εργαστεί, δεν ενσκήψει σε αυτό και δεν το καλλιεργήσει.

-Ποιο είναι το τραγούδι που περιγράφει τη ζωή σου; 

Είναι ένα ορχηστρικό κομμάτι το Runes από τον δίσκο Arbour Zena του Keith Jarett.

-Ο δίσκος που σε συγκλόνισε όταν τον άκουσες πρώτη φορά; 

Ο Μεγάλος Ερωτικός του Χατζιδάκι.

-Η αγαπημένη σου ταινία; 

Τα φτερά του έρωτα του Βιμ Βέντερς.

-Το βιβλίο που σε στιγμάτισε; 

Έξι νύχτες στην Ακρόπολη του Γιώργου Σεφέρη.

-Πότε έκλαψες τελευταία φορά; 

Πρόσφατα. Γενικά συγκινούμαι εύκολα.

-Η άποψή σου για τη σημερινή δισκογραφία; 

Υπάρχει η τάση όλα να γίνονται πιο γρήγορα και να ξεχνιούνται πιο γρήγορα στο βωμό του εύκολου χιτ και της προσωπικής ανέλιξης. Ζούμε σε μια αντιφατική εποχή όπου από τη μια λες και έχει σταματήσει ο χρόνος και ακούμε διαρκώς στα ραδιόφωνα τραγούδια 50 και βάλε ετών και από την άλλη κυριαρχεί το εφήμερο όπου όλα ξεχνιούνται αμέσως…

-Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες σήμερα; Γιατί δεν προβάλλονται; 

Προφανώς και υπάρχουν. Δεν προβάλλονται επειδή υπάρχει ένα παγιωμένο στάτους κβο στα μέσα προβολής, στο οποίο είναι πάρα πολύ δύσκολο να εισχωρήσει το καινούργιο. Από την άλλη όμως, όλη η πληροφορία υπάρχει στον ωκεανό του διαδικτύου. Οπότε άξια καλλιτεχνικά έργα μπορούν να αποτελέσουν εύρημα προσωπικής αναζήτησης και όχι έτοιμη προσφορά στο πιάτο, κάτι που τους δίνει μεγαλύτερο νόημα και μας φέρνει σε άλλο επίπεδο επαφής και σύνδεσης μαζί τους.

-Τα ριάλιτι δίνουν πραγματικά ευκαιρίες σε καλλιτέχνες να αναδείξουν τη δουλειά τους; 

Πιθανώς και ναι. Προσωπικά όμως έχω ισχυρές ενστάσεις και όλη αυτή η ιστορία με απωθεί.

-Η κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας; 

Η κοινωνία ζει μια μεγάλη δοκιμασία. Όλοι οι πυλώνες της, δηλαδή η υγεία, η παιδεία, ο πολιτισμός, η εργασία, η οικονομία και η κοινωνικότητα πλήττονται.

-Επηρέασε τους καλλιτέχνες ο κορωνοϊός; 

Πολύ. Πέρα από τις οικονομικές επιπτώσεις τους αφαίρεσε το βασικό τους οξυγόνο που είναι η άμεση επαφή με το κοινό μέσω των lives.

-Η στάση της Κυβέρνησης ήταν ανάλογη; 

Διαχρονικά η τέχνη αντιμετωπίζεται διεκπεραιωτικά και χωρίς έμπνευση από τις κυβερνήσεις, πόσω μάλλον σε συνθήκες πανικού όπως σήμερα.

-Πιστεύεις στον Θεό; 

Νιώθω να είμαι σε επαφή με το θείο όπως αυτό κυλάει μέσα μου και στο σύμπαν. Μέσα από αυτή τη σύνδεση έχουν προκύψει και τα τραγούδια μου.

-Ποιο είναι το προσωπικό σου καταφύγιο;

Σε απλές καθημερινές στιγμές. Στον τρόπο που έχω στήσει την καθημερινή ζωή μου. Στην επαφή μου με την τέχνη και τη φύση.

-Ο μεγάλος σου φόβος; 

Η απώλεια της ατομικής ελευθερίας και η μη ύπαρξη επιλογών.

-Πώς λειτουργείς όταν ερωτεύεσαι; 

Σαν μαγεμένος!

-Πότε βίωσες την ευτυχία; 

Η ευτυχία για μένα δεν είναι κάτι που επιδιώκεται. Απλά πρέπει κανείς να είναι έτοιμος να τη ζήσει όποτε αυτή τον επισκέπτεται, να μην της κλείσει δηλαδή την πόρτα.

-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω, υπάρχει κάτι που θα άλλαζες; 

Θα επέτρεπα στον εαυτό μου να εκτεθεί νωρίτερα όσον αφορά στην παρουσίαση του έργου μου.

-Πώς φαντάζεσαι την τελευταία μέρα σου στη γη; 

Γαλήνια…

-Τα όνειρά σου  για το μέλλον; 

Να παραμείνουμε υγιείς και ευτυχισμένοι τα αγαπημένα μου πρόσωπα και εγώ. Να συνεχίσω να δημιουργώ και να έχω τη δυνατότητα να παρουσιάζω και να προβάλλω τα τραγούδια μου.

-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο; 

Ετοιμάζω το δεύτερο δίσκο μου όπου εκτίθεμαι σαν βασικός ερμηνευτής. Είμαστε κοντά στην ολοκλήρωσή του και είμαι ενθουσιασμένος για αυτό.

-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Νίκος Παπαντώνης; 

Αυτό το τελευταίο το αφήνω για να το απαντήσουν άλλοι…

-Νίκο σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.

Και εγώ σε ευχαριστώ.

Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο

Αποτυχημένος φοιτητής Κοινωνικής Θεολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποτυχημένος φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερασιτέχνης ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος. Συλλέκτης βινυλίων, κόμικς και βιβλίων. Λάτρης της ινδικής κουζίνας και του κόκκινου κρασιού. Με το γράψιμο έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Όταν γράφω θέλω η σκέψη που ξεκινάει από εμένα να ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη...