Μέσα στο 2020 κυκλοφόρησε η πρώτη της δισκογραφική κατάθεση, το Silver Alert, που κέντησε με ρωμαλέες μελωδίες τα λόγια του ποιητή Δημήτρη Λέντζου. Τα τραγούδια της ένωσης αυτής αναδύθηκαν από τις φωνές των Μαρία Φαραντούρη, Παντελή Θεοχαρίδη, Σοφίας Μανουσάκη, Μάρθας Φριντζήλα και της ίδιας. Σήμερα, συνομιλώ στο your e-articles με τη δημιουργό Χρύσα Κωττάκη.
-Ποιες είναι οι αναμνήσεις από τα παιδικά σου χρόνια;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε μια συνοικία του Πειραιά, την Παλαιά Κοκκινιά. Σε μια εποχή που σαν παιδιά παίζαμε στις αλάνες και στις γειτονιές με έντονη την ανάμνηση της μυρωδιάς των ανθών της νεραντζιάς και των βρώμικων -από το παιχνίδι- ρούχων που κάθε φορά έτρεχα να αλλάζω!
-Τι σημαίνει για εσένα η μουσική;
Η μουσική για μένα τότε ήταν πάντα ένα παιχνίδι. Ξεκίνησα να ανακαλύπτω τον μαγικό κόσμο των ήχων με ένα κίτρινο μικρό πιανάκι, δώρο στα πέντε μου χρόνια. Ένα παιχνίδι που δε βαριόμουν ποτέ και λαχταρούσα να γίνω μέρος του κόσμου του. Τώρα είναι ένας κόσμος που συνεχίζω να ανακαλύπτω, έχοντας αποκτήσει κάποιες γνώσεις σαν ακροατής, δάσκαλος, συνθέτης, ερμηνευτής και εκτελεστής. Το να νιώθω όμως ακόμα μαθήτρια με ενθουσιάζει για αυτό δε σταματά για μένα ποτέ το ταξίδι της γνώσης και της εκπαίδευσης.
-Ποια είναι τα ακούσματα που σε καθόρισαν;
Επειδή ξεκίνησα σε μικρή ηλικία τις κλασικές σπουδές, άκουγα φυσικά κλασική μουσική. Εξάλλου, για να ασχοληθείς με κάποιο είδος μουσικής πρέπει να το γνωρίσεις ακούγοντας δίσκους και πηγαίνοντας σε συναυλίες πέρα από την μελέτη. Τα ακούσματα ήταν πολλά και διαφορετικά. Είχα ενδιαφέρον για όλα τα είδη μουσικής.
Θυμάμαι τα πρώτα τραγούδια 5 χρόνια μετά και τα πρώτα βιβλία τραγουδιών που μου πήρε η μητέρα μου. Beatles, Καλδάρας και Πλέσσας. Από 7 έως 15 χρονών ήμουν σε χορωδία οπότε είχα επαφή με πολυφωνικά ακούσματα. Στο Γυμνάσιο μπήκε η ροκ και η ποπ μουσική, ελληνική και ξένη στη ζωή μου. Τα λαϊκά και ρεμπέτικα υπήρχαν βέβαια σε καθημερινή βάση αφού η γιαγιά μου ήταν από την Πόλη. Το έντεχνο ήρθε αργότερα στην ενηλικίωση. Η τζαζ για μικρό χρονικό διάστημα έτσι ώστε να μπορώ να την εντάξω σε αυτά που έπαιζα τότε. Θυμάμαι την περίοδο που πήγαινα στο Κεντρικό ωδείο του Κλάββα. Ήθελα να παρακολουθήσω ό,τι μάθημα υπήρχε.
-Οι καλλιτέχνες που σε επηρέασαν;
Πέρα από αυτούς που ανέφερα στην προηγούμενη ερώτηση, όταν άκουσα για πρώτη φορά τους αδερφούς Κατσιμίχα -πρέπει να ήμουν 10 με 11- ανοίχτηκε ένας νέος κόσμος μέσα μου. Και επειδή δεν υπήρχαν τα βιβλία με παρτιτούρες τους, άρχισα να τα ακούω και να τα μεταφέρω στο πιάνο τραγουδώντας τα. Είχαν την πολυφωνία, την αμεσότητα, τη μελωδία, τις φωνές που δεν μπορούσες να ξεχάσεις… Τους θαύμαζα και τους θαυμάζω. Ο Χατζιδάκις, ο Λοΐζος, ο Σπάρτακος, ο Σπανός, ο Κουγιουμτζής, ο Ξαρχάκος, ο Θεοδωράκης, ο Χατζηνάσιος, ο Περίδης , ο Παπαδημητρίου, ο Μάλαμας, η Πλάτωνος, ο Κραουνάκης, ο Σαββόπουλος, ο Μικρούτσικος, ο Νταλάρας , η Αλεξίου, η Φαραντούρη, η Γαλάνη, ο Θηβαίος, η Φριντζήλα και φυσικά και πολλοί ακόμη συνθέτες και τραγουδοποιοί με επηρέασαν. Όπως επίσης και κάποιοι ποιητές σύγχρονοι. Αλλά σημαντική είναι και η επιρροή των καλλιτεχνών με τους οποίους έχω συνεργαστεί σε χώρους με live μουσική γιατί μέσα από τις συνεργασίες και τον αυτοσχεδιασμό γίνεται η ζύμωση ενός μουσικού.
-Τι αποτελεί έμπνευση;
Έμπνευση είναι τα πάντα. Ακόμα κι αν έχεις τον στίχο, το ποίημα που θα σε εμπνεύσει να μελοποιήσεις, η ίδια η ζωή, ο προσωπικός δρόμος του καθενός δίνει φως στη δημιουργία…
-Πότε γράφεται ένα σπουδαίο τραγούδι;
Τι θα πει σπουδαίο τραγούδι; Δεν ξέρω πότε γράφεται ένα σπουδαίο τραγούδι. Κάθε τραγούδι επιλέγει το χρόνο και τον τόπο. Εσύ απλά πρέπει να έχεις συντονιστεί με έναν αγγελικό τρόπο σε μια άλλη διάσταση και να γίνεις ο σύνδεσμος που θα φέρει σε επαφή το λόγο με τον ήχο.
-Στις αρχές του 2020 κυκλοφόρησε η πρώτη σου δισκογραφική απόπειρα, το Silver Alert, σε στίχους Δημήτρη Λέντζου. Πώς αντιλαμβάνεσαι μετά από αρκετό διάστημα αυτή την κατάθεση. Τι συναισθήματα κυριαρχούν;
Από την αρχή ένιωσα ότι είναι μια καλή συνεργασία και αυτό ήταν δύσκολο να το διαχειριστώ. Τώρα που καταλάγιασε η ένταση των συναισθημάτων βιώνω τη χαρά περισσότερο και ανυπομονώ για τα επόμενα βήματα.
-Με ποια διαδικασία προέκυψε η συνεργασία; Πώς γράφτηκε ο δίσκος;
Όταν νιώσει κάποιος έτοιμος με έναν μαγικό τρόπο εμφανίζονται οι ευκαιρίες, οι παρέες και οι λέξεις που θα σε οδηγήσουν να γράψεις μουσική. Έτσι απλά. Υπήρχαν μέσα μου όμως τόσες επιρροές από τις μουσικές και από τη ζωή μου και το να ντύσω με μελωδία λέξεις και ιστορίες ήρθε σαν φυσική ανάγκη. Σταθμός σε όλο αυτό ήταν η εμβληματική παρουσία του Δημήτρη Λέντζου από όλες τις απόψεις. Λόγος που γεννά μουσική και άνθρωπος που ασχολείται σοβαρά με τις τέχνες και τους ανθρώπους που εκτιμά. Με τιμά η συνεργασία και η φιλία του.
-Πώς έχεις νιώσει να κυλάει ο χρόνος;
Εξαρτάται. Όταν δεν είμαστε καλά, κυλάει αργά και όταν είμαστε καλά, κυλάει γρήγορα. Θα το έχετε διαπιστώσει αυτό..
-Σε έχουν καθορίσει περισσότερο οι εύκολες ή οι δύσκολες στιγμές στη ζωή σου;
Και οι δύο. Οι δύσκολες σε κάνουν σοφότερο γιατί σε εξελίσσουν και οι εύκολες δυνατότερο γιατί η χαρά είναι αυτή που μας θρέφει.
-Έχει να δώσει πράγματα η σημερινή ελληνική μουσική;
Πάντα δίνει. Κι αν στηριζόταν από τους ειδικούς γι’ αυτήν φορείς, θα έδινε ακόμα πιο πολλά.
-Τι κλίμα επικρατεί στη σύγχρονη ελληνική δισκογραφία;
Οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες πια. Υπάρχει υλικό από τους καλλιτέχνες το οποίο όμως δεν μπορεί να υποστηριχτεί όπως πρέπει. Ελάχιστες μικρές εταιρείες προσπαθούν να φέρουν το φως στο σκοτάδι που επικρατεί. Μια από αυτές είναι και ο Μετρονόμος με τον Θανάση Συλιβό.
-Έχεις κοινωνικές ανησυχίες;
Πώς θα μπορούσα να μην έχω; Όποιος έχει ψυχή μέσα του, έχει και ανησυχίες. Προσωπικά, ανησυχώ για την διάλυση της κοινωνίας, την καταστροφή του περιβάλλοντος, την κακοποίηση των ανθρώπων, την έλλειψη δικαιοσύνης και προσπαθώ να μιλήσω για όλα αυτά μέσα από τα τραγούδια μου και να ευαισθητοποιήσω κι άλλους ανθρώπους.
-Πώς κρίνεις την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;
Ζούμε σε μια εποχή που οι κοινωνικές και οικονομικές δομές έχουν διαλυθεί σε μεγάλο βαθμό.
-Πόσο έχει επηρεάσει την ζωή ενός μουσικού;
Η ζωή των μουσικών έχει φτάσει δυστυχώς στα όρια της εξαθλίωσης. Η απαξίωσά μας από την πολιτεία είναι προκλητική. Ο λόγος φυσικά είναι σαφής. Οι τέχνες ενοχλούν την εξουσία.
-Σε τι κατάσταση βρίσκονται οι καλλιτέχνες την περίοδο του κορωνοϊού;
Σε κατάσταση καταστολής. Όταν νιώθεις ότι η πολιτεία δεν σε σέβεται και σε απαξιώνει έρχεσαι μοιραία σε ένα αδιέξοδο οικονομικό και νιώθεις χαμένος. Αλλά ακόμα και μέσα από αυτό το αδιέξοδο πάντα υπάρχει ένας δρόμος που οδηγεί στο φως.
-Πώς κρίνεις τη στάση της κυβέρνησης στη διαχείριση αυτής της δύσκολης περιόδου;
Η κυβέρνηση αδιαφορεί επιδεικτικά.
-Πιστεύεις στον Θεό;
Ναι.
-Πώς λειτουργείς όταν ερωτεύεσαι;
Σε ένα λιβάδι γεμάτο μαδημένες μαργαρίτες πιστεύω έστω και για λίγο στην αιωνιότητα.
-Τι είναι η ευτυχία;
Θα απαντήσω με έναν στίχο από ένα ποίημα του Σπύρου Αραβανή που έχω μελοποιήσει: Είμαι εγώ η ευτυχία μα την κυνηγώ.
-Τι άνθρωπος είναι η Χρύσα Κωττάκη;
Παρορμητικός και δημιουργικός.
-Ποιο είναι το προσωπικό σου καταφύγιο;
Η μουσική, η θάλασσα και τα χειροποιήματα.
-Ο μεγάλος σου φόβος;
Φόβος μήπως η κοινωνία συνεχίσει να γεννά ανθρώπους που πολεμούν το καλό.
-Το βιβλίο που διαβάζεις ξανά και ξανά;
Το βιβλίο που διαβάζω ξανά και ξανά μέχρι να το καταλάβω επιτέλους είναι Η Βραδύτητα του Μίλαν Κούντερα.
-Η αγαπημένη σου ταινία;
Η Ζωή Είναι Ωραία του Ρομπέρτο Μπενίνι.
-Ο δίσκος που ακούς τις προσωπικές σου στιγμές;
Φτηνά Τσιγάρα του Παναγιώτη Καλαντζόπουλου.
-Το λάθος που δε θα συγχωρήσεις ποτέ στον εαυτό σου;
Δεν υπάρχουν λάθη. Μόνο μαθήματα.
-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;
Όποιος προσπαθεί μαθαίνει. Το παρόν έχει σημασία.
-Τι συμβουλή θα έδινες σε έναν άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Να αγαπάει τον εαυτό του και να δουλεύει πολύ στον τομέα που θέλει.
-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Τραγούδια του Δημήτρη Λέντζου, του Σπύρου Λιμνιάτη, του Σπύρου Αραβανή, της Ελένης Φωτάκη και άλλων στιχουργών και ποιητών. Ελπίζω να βρουν τη δική τους συχνότητα στο Μουσικό στερέωμα.
-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Χρύσα Κωττάκη;
Σε εμένα πολλά. Ελπίζω σε εσάς να έρχεται η μουσική μου.
-Χρύσα σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.
Και εγώ σε ευχαριστώ.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο