Συνέντευξη με τον Νίκο Μερτζάνο: «Η σημερινή δισκογραφία έχει κλειστεί στον εαυτό της από την εποχή της κρίσης. Πρέπει να ανοίξει το μυαλό της»

Είναι ένας από τους τραγουδοποιούς της νεότερης γενιάς που έχει ξεχωρίσει για τις δημιουργίες του. Τραγούδια που έχει πει ο ίδιος αλλά και σπουδαίες φωνές. Ο Κώστας Μακεδόνας, η Πέννυ Μπαλτατζή, η Λένα Αλκαίου, ο Σταύρος Νιφοράτος, η Δάφνη Λέμπερου και η Δέσποινα Βανδή είναι ορισμένες από αυτές. Από την εποχή του Στάσου Λίγο που ήταν ο Δούρειος Ίππος του μέχρι το Αυτό Που Θέλεις Στη Ζωή Το Καταφέρνεις, έναν εξαιρετικό δίσκο, όπου συνεργάστηκε με τον Νίκο Μωραΐτη και τη Γιώτα Νέγκα, ο άνθρωπος αυτός δεν σταματά να μας εκπλήσσει. Σήμερα, φιλοξενώ στο your e-articles τον Νίκο Μερτζάνο.

-Ποιες είναι οι μνήμες της παιδικής σου ηλικίας; 

Είναι όμορφες, πάντα ποτισμένες με ένα ρομαντικό φως των παλιών καλών εποχών.

-Yπάρχουν συγκεκριμένα γεγονότα που έχουν χαραχτεί στο μυαλό σου;

Οι διακοπές μου όταν ήμουν μικρός στη γιαγιά μου στη Λούτσα, που μαζευόμασταν δεκαπέντε άτομα και κοιμόμασταν στρωματσάδα.

-Ο λόγος που στράφηκες στη μουσική;  

Δεν υπάρχει κάποιος λόγος συγκεκριμένος. Είναι σαν να με τράβηξε ένα χέρι και απλά ακολούθησα. Δεν το έχω μετανιώσει μέχρι σήμερα.

-Η στιγμή που κατάλαβες ότι θα είναι το αντικείμενο ενασχόλησής σου; 

Νομίζω Γ’ Γυμνασίου που αγόρασα το πιάνο μου. Δεν το είπα στους γονείς μου αμέσως αλλά το είχα δεδομένο ότι θα στραφώ στη μουσική επαγγελματικά.

-Η σημασία της στη καθημερινότητά σου;

Τεράστια. Όσοι ασχολούμαστε με τη μουσική επαγγελματικά, από στουντιάδες, συνθέτες, στιχουργούς, τραγουδιστές κ.λπ. είμαστε όλη τη μέρα μέσα σε αυτό. Είναι το χόμπι που έγινε εργασία και είναι πολύ ευχάριστο.

-Την ακούς με άλλο αυτί ως συνθέτης και με άλλο αυτί ως ακροατής; 

Την ακούω πάντα ως ακροατής. Αθώα και χωρίς να κρίνω.

-Οι μουσικές σπουδές σου; 

Έχω κάνει χρόνια σπουδές στο Ωδείο Αθηνών. Ανώτερα θεωρητικά στο Φίλιππο Νάκα και φωνητική με την Έλλη Πασπαλά. Δεν τα ολοκλήρωσα ποτέ, σε αντίθεση με το πανεπιστήμιο που τελείωσα ψυχολογία. Αν και δεν ασχολήθηκα μετέπειτα στη ζωή μου με αυτό.

-Τα ακούσματα που σε διαμόρφωσαν ως συνθέτη; 

Αυτό που έχετε ακούσει μέχρι τώρα στις συνθέσεις μου προέρχονται κυρίως από τον χώρο του έντεχνου μέχρι την χατζηγιαννική ποπ. Γενικά, τα ακούσματά μου είναι όπου με πάει η καρδιά. Τώρα ακούω πολύ ξένη μουσική.

-Οι καλλιτέχνες που αποτελούν ερέθισμα; 

Είναι πάρα πολλοί. Από πολλούς χώρους. Ελληνικό και ξένο. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιους μεμονωμένα.

-Πώς γράφονται τα τραγούδια σου; 

Κάποιες φορές εύκολα και φυσικά και άλλες φορές πιέζομαι λίγο παραπάνω. Σε γενικές γραμμές αν κάτι δεν μου βγει γρήγορα, δεν μου βγαίνει καθόλου.

-Δημιουργείς όταν είσαι εν θερμώ ή όταν έχουν καταλαγιάσει τα συναισθήματα μέσα σου; 

Όταν είμαι χαρούμενος γράφω καλύτερα.

-Πιστεύεις στο κάρμα;

Με μια πρόχειρη σκέψη θα σου απαντούσα ναι. Άμα το σκεφτόμουν περισσότερο θα σου έλεγα πως τα μυστήρια της ζωής είναι πολλά.

-Στο ταλέντο; 

Στο ταλέντο πιστεύω αδιαμφισβήτητα.

-Παίζει ρόλο το ταλέντο ή η προσωπική δουλειά που θα καταβάλλει ο καλλιτέχνης για τη πορεία που θα διαγράψει; 

Πιστεύω πως όλα παίζουν το ρόλο τους. Και αυτά που αναφέρεις και οι δημόσιες σχέσεις είναι πάρα πολύ σημαντικές και δεν το λέω απαραίτητα με την κακή έννοια.

-Θεωρείς την τύχη καθοριστικό παράγοντα; 

Νομίζω πως παίζει μεγάλο ρόλο αλλά όχι πάντα καθοριστικό. Αν κοιτάξουμε όλοι μας τη ζωή μας πίσω θα δούμε πως υπήρξαν πολλές συμπτώσεις, πολλά γεγονότα που κούμπωσαν μεταξύ τους και στο κακό και στο καλό.

-Σε ηλικία 19 ετών κυκλοφόρησε το Στάσου Λίγο. Πώς ένιωσες τότε για την απήχηση του τραγουδιού; 

Για να είμαι ακριβής στα δεκαεννιά μου ανέβηκε στο YouTube. Στα 27 μου κυκλοφόρησε επίσημα δισκογραφικά. Είχα νιώσει πολύ μοναδικά. Είναι από αυτά τα θαύματα που δεν τα πιστεύεις όταν συμβαίνουν.

-Μετά από μια δεκαετία σχεδόν έχεις τα ίδια συναισθήματα; 

Έχω γίνει πιο κυνικός θα έλεγα, ως αποτέλεσμα της ωριμότητας που φέρνει το πέρασμα του χρόνου. Παραμένω ενθουσιώδης όμως.

-Μίλησέ μου για τη γνωριμία με το Νίκο Μωραΐτη. 

Να αυτά τα τυχαία που λέμε τα όμορφα. Κάποια παιδιά μουσικοί είχαν στείλει στον Νίκο Μωραΐτη για μένα την εποχή του Στάσου Λίγο, μεταξύ των οποίων και ο φίλος μου και συνθέτης Γιώργος Κυριάκος. Ο Νίκος επικοινώνησε μαζί μου, συναντηθήκαμε, άκουσε και άλλα τραγούδια μου και αρχίσαμε να γράφουμε, ενώ παράλληλα κάναμε και τον δίσκο μου τότε.

-Συνέβαλε καθοριστικά σε όσα πραγματοποίησες τα επόμενα χρόνια;  

Εντελώς όμως.

-Πώς θα χαρακτήριζες τη συνεργασία σας; 

Πολύ καλή και όσο περνάνε τα χρόνια θα την έλεγα και γλυκιά συνεργασία.

-Τι έφερε η συνεργασία με τη Γιώτα Νέγκα; 

Σε πρακτικό επίπεδο θα έλεγα παραπάνω αναγνωρισιμότητα καθώς και μια σφραγίδα ότι ανήκω στο έμψυχο δυναμικό της επίσημης δισκογραφίας. Σε ανθρώπινο επίπεδο μου έδωσε ακόμα περισσότερα. Την αγαπώ και την εκτιμώ τη Γιώτα πολύ.

-Από τη μία έχεις δώσει τραγούδια στη Λένα Αλκαίου και τον Κώστα Μακεδόνα και από την άλλη στη Δέσποινα Βανδή και τη Νικόλ Σαραβάκου. Τι εσωτερικές ανάγκες καλύπτει αυτή η διαφορετική μουσική προσέγγιση; 

Μου κάνεις έναν διαχωρισμό τώρα στο είδος. Θα σου πω αρχικά πως σε ό,τι αφορά τη Νικόλ δεν μπορώ να την βάλω στην πλευρά του εμπορικού γιατί αφενός έχω ακούσει το υλικό που ετοιμάζει και επίσης δεν έχει κάνει κομμάτια πίστας. Αφετέρου, δεν πιστεύω σε διαχωρισμούς. Με έχουν ρωτήσει πολλές φορές πώς μπορώ να γράφω και σε εμπορικό και σε έντεχνο. Όλοι με γνώρισαν από το Στάσου Λίγο και το Εσύ, δύο καθαρά ποπ μπαλάντες. Έκπληξη θα έπρεπε να προκαλεί ότι γράφω λαϊκό έντεχνο όπως το Κάτι Ελλάδες, όχι ότι γράφω και πιο εμπορικό. Όπως προείπα εγώ δεν ανήκω κάπου, ακούω ό,τι μου δημιουργεί κάτι όμορφο.

-Ποιο είναι το πιο αντιπροσωπευτικό τραγούδι που έχεις γράψει; 

Αυτό που δεν έχω γράψει ακόμα νομίζω. Το εννοώ. Ίσως στον επόμενο δίσκο μου.

-Ο δίσκος που ακούς τις πιο προσωπικές σου στιγμές; 

Τώρα με το YouTube και το Spotify δεν ακούω δίσκους αλλά πιο παλιά θα διάλεγα τον live δίσκο της Αρβανιτάκη από το Γυάλινο Μουσικό Θέατρο και τα Εισιτήρια Διπλά της Μποφίλιου.

-Η ταινία που σου άλλαξε τη ζωή; 

Δεν έχω ταινία αλλά έχω βιβλίο.

-Το βιβλίο που σε ταξίδεψε σε μαγικούς τόπους; 

Ένα από τα πιο πρόσφατα που έχω διαβάσει και με επηρέασε σημαντικά ήταν το Δώρο του Ξενάκη.

-Πότε έκλαψες τελευταία φορά; 

Σχετικά πρόσφατα αλλά το ευχαριστήθηκα.

-Η άποψή σου για τη σημερινή δισκογραφία; 

Έχει κλειστεί στον εαυτό της από την εποχή της κρίσης. Πρέπει να ανοίξει το μυαλό της.

-Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες σήμερα; Λαμβάνουν το βήμα και τον χώρο που τους πρέπει; 

Φυσικά και υπάρχουν. Δεν μπορώ να σου απαντήσω σε αυτό. Ο καθένας έχει τη δική του εμπειρία.

-Τα ριάλιτι δίνουν πραγματικά ευκαιρίες σε καλλιτέχνες να αναδείξουν τη δουλειά τους; 

Κατά τη γνώμη μου όχι. Κάθετα και οριζόντια όχι. Ή όπως είπε και ένας πολύ γνωστός δημιουργός σε μια συζήτηση που είχαμε με μια παρέα: βρείτε μου έναν που έχει βγει την τελευταία δεκαετία και κάνει καριέρα και θα πω εντάξει.

-Η κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας; 

Δυστυχώς τα πράγματα είναι άγρια και στους δύο τομείς.

-Επηρέασε τους καλλιτέχνες ο κορωνοϊός; 

Είναι από τους επαγγελματικούς κλάδους που επλήγησαν περισσότερο.

-Η στάση της Κυβέρνησης ήταν ανάλογη; 

Όπως θα έχετε δει και στα δελτία ειδήσεων και σε δημόσιες συζητήσεις, όταν αναφέρονται σε ποια θα ανοίξουν και ποια δεν θα ανοίξουν, δεν γίνεται καν αναφορά στο θέατρο, στις μουσικές σκηνές και κέντρα διασκέδασης. Είναι σαν να μην υπάρχουμε.

-Πιστεύεις στον Θεό; 

Πιστεύω με έναν δικό μου τρόπο. Το δόγμα δεν μπορώ.

-Ποιο είναι το προσωπικό σου καταφύγιο; 

Ο διαλογισμός και οι δικοί μου άνθρωποι.

-Ο μεγάλος σου φόβος; 

Μήπως δεν έχω ζήσει όπως ήθελα.

-Πώς λειτουργείς όταν ερωτεύεσαι; 

Παρορμητικά.

-Τι άνθρωπος είναι ο Νίκος Μερτζάνος; 

Κάθε μέρα μαθαίνω.

-Πότε βίωσες την ευτυχία; 

Κάθε μέρα σκέφτομαι οτιδήποτε κι αν συμβεί. Αν σήμερα ήταν η τελευταία σου μέρα θα θύμωνες με αυτό; Θα σε ενοχλούσε το τάδε; Θα είχες άγχος για το τάδε; Αμέσως ηρεμώ και ευτυχώς μπορώ να σου πω. Είμαι από αυτούς που πιστεύουν πως η ευτυχία είναι θέμα απόφασης χωρίς να τα καταφέρνω πάντα.

-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες; 

Φυσικά αλλά δεν μπορώ να σου πω.

-Πώς φαντάζεσαι τη τελευταία μέρα σου στη γη; 

Ηλιόλουστη…

-Τα όνειρά σου για το μέλλον;

Όνειρα έχω πολλά αλλά δεν τα αναλύω γιατί έτσι νιώθω την έλλειψη πιο μεγάλη μέχρι να τα πραγματώσω. Για την ώρα εύχομαι να τελειώσει όλο αυτό και να βρεθούμε με τους φίλους μας σε ένα μπαράκι για ποτό.

-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο; 

Ετοιμάζω ένα προσωπικό album και έχω μεγάλη χαρά. Παράλληλα, έχουμε ετοιμάσει ένα υλικό με τον Νίκο Μωραΐτη για έναν δίσκο με πολλούς ερμηνευτές.

-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Νίκος Μερτζάνος;

Έτσι αυθόρμητα χαμογελάω διαβάζοντας την ερώτησή σου. Δεν ξέρω να σου απαντήσω, αλλά χαμογελάω.

-Νίκο σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.

Και εγώ σε ευχαριστώ.

Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο

Αποτυχημένος φοιτητής Κοινωνικής Θεολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποτυχημένος φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερασιτέχνης ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος. Συλλέκτης βινυλίων, κόμικς και βιβλίων. Λάτρης της ινδικής κουζίνας και του κόκκινου κρασιού. Με το γράψιμο έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Όταν γράφω θέλω η σκέψη που ξεκινάει από εμένα να ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη...