Σπούδασε μουσική και μαθηματικά. Τον κέρδισε η πρώτη. Αποτελεί έναν από τους πιο πολυεπίπεδους δημιουργούς και μια ξεχωριστή φυσιογνωμία της εγχώριας ηλεκτρονικής σκηνής. Η μουσική του έχει ταξιδέψει σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης ενώ αξιομνημόνευτη είναι η συνεργασία του το 1999 με τον Paul McCartney των ιστορικών Beatles. Πάλεψε τους δαίμονες της καραντίνας και του εγκλεισμού με τον δικό του δημιουργικό τρόπο, ετοιμάζοντας διάφορα project που αναμένει να τα υλοποιήσει επίσημα με αποδέκτες το κοινό. Σήμερα στο your e-articles ο Νίκος Πατρελάκης.
-Γεννήθηκες στα Ιλίσια. Ποιες είναι οι μνήμες των παιδικών σου χρόνων;
Τα 3 πρώτα μου χρόνια τα έζησα στην Αχαΐα, όπου υπηρετούσε ως καθηγήτρια η μητέρα μου. Μετά γυρίσαμε στα Ιλίσια. Από εκεί και μετά θυμάμαι. Παιχνίδι, περιπέτεια, ταξίδια, αγάπη θυμάμαι.
-Τι αποτέλεσε ερέθισμα για να στραφείς στη μουσική;
Η ανάγκη για επαφή με τη μουσική ήταν από την αρχή εγγενής. Το έναυσμα έδωσε ο καλύτερος φίλος του αγαπημένου μου πατέρα, Γιώργος Παπαϊωάννου, που μου έμαθε τους πρώτους σκοπούς στην κιθάρα του, πρέπει να ήμουν 6. Αν και έγραφα σε όλα τα σχολικά μου χρόνια, αποφάσισα πως θέλω να ασχοληθώ με την electronica μετά τη συναυλία των Tangerine Dream στον Λυκαβηττό στις αρχές των 80’ς.
-Θυμάσαι ποια ήταν η πρώτη φορά που άκουσες κάποια μελωδία;
Οι πρώτες μνήμες είναι από το αυτοκίνητο της οικογένειάς μου. Στα ταξίδια πάντα υπήρχε διαλεγμένη μουσική. Κυρίως κινηματογραφικά θέματα και νέο κύμα αλλά και Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Μαρκόπουλος, Σαββόπουλος.
-Τι σημαίνει για σένα η μουσική;
Εσωτερική ανάγκη και διεργασία, η σύνδεσή μου με τα όνειρά μου, το αλφάβητο της συναισθηματικής μου γλώσσας.
-Είναι κομμάτι της καθημερινότητάς σου;
Είναι πολύτιμος και ξεχωριστός ο χρόνος που αφιερώνω στη μουσική. Δεν ακούω μουσική σχεδόν ποτέ ως υπόκρουση, πάντα βρίσκεται στο πρώτο πλάνο της αντίληψής μου. Η καθημερινότητά μου έχει μουσική όταν γράφω στο studio, αυτή την εποχή γράφω πολύ.
-Τα ακούσματα που σε σμίλευσαν;
Χατζιδάκις, Chopin, Πλάτωνος, Queen, Depeche Mode, Kitaro, Smiths, Alan Parsons, Tangerine Dream, Vangelis, Cure, Jarre, Bach.
-Έχεις λάβει μαθήματα κλασικής κιθάρας σε μικρή ηλικία. Τι αποκόμισες;
Πειθαρχία και βαθύτερη αγάπη για τη μουσική. Έμαθα να προσπερνάω τα λάθη μου και να επιμένω προς το καλύτερο.
-Σπούδασες και μαθηματικά αλλά τα σταμάτησες. Είχες φανταστεί ποτέ τον εαυτό σου σαν έναν αφοσιωμένο μαθηματικό και επιστήμονα;
Είχα φανταστεί τον εαυτό μου ως ερευνητή, κάτι που δεν φάνηκε στη συνέχεια ως ρεαλιστική επαγγελματική πραγματικότητα. Η αλήθεια είναι πως με γοήτευε η ουσία των μαθηματικών και όχι η εφαρμογή τους.
-Έχεις δηλώσει ότι αν δεν ήσουν μουσικός θα ήθελες να ασχοληθείς με τη σκηνοθεσία. Τι είναι αυτό που σε γοητεύει σε αυτό το αντικείμενο;
Αντιλαμβάνομαι τη σκηνοθεσία σαν τη δυνατότητα να μπορείς να εμπνεύσεις τους συνεργάτες σου για να αφηγηθείτε από κοινού μια ιστορία, που με τη σειρά της θα εμπνεύσει τους θεατές. Είναι σε γενικές γραμμές ό,τι ισχύει για τον παραγωγό στη μουσική οπότε η έλξη ήταν από την αρχή δυνατή. Μέσα από τις δοκιμές όλα αυτά τα χρόνια διαπίστωσα ότι έχω πιο εικαστική αντίληψη για την εξιστόρηση και πως με ενδιαφέρει το συναίσθημα που μεταφέρουν οι εικόνες, περισσότερο από τον λόγο, ως συναίσθημα πιο ευρύ και πιο γενναιόδωρο σε ερμηνείες και μεταφράσεις για τους θεατές. Ένας εκφραστικός δρόμος που ταιριάζει περισσότερο στη μουσική.
-Έχεις συνθέσει μεταξύ άλλων και μουσική για το θέατρο και το σινεμά. Είναι κάτι δύσκολο να ανταποκριθείς σε σεναριακές ανάγκες και σκηνοθετική καθοδήγηση κατά τη παραγωγή μουσικής;
Είναι δύσκολο και υπέροχο. Η μουσική έχει την πιο ευρεία παλέτα έκφρασης, καθώς είναι άυλη. Το να καταφέρεις να αντιληφθείς αυτό που θέλει να ακούσει ο σκηνοθέτης και να του το προσφέρεις είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, με πολύ μπρος-πίσω. Όταν όμως αυτό πραγματοποιείται, είναι σαν να λύνεται ένας γρίφος. Για τον μουσικό, για τον σκηνοθέτη και εντέλει για τους θεατές. Δουλεύοντας ως μουσικός με άξιους σκηνοθέτες ήταν από τις πιο σημαντικές εμπειρίες στη ζωή μου.
-Πώς προέκυψε η γνωριμία και η συνεργασία με τον Paul McCartney για το Voice;
Η επαφή έγινε από τον συνεργάτη και φίλο Mark Stefenson και την εταιρία CODA της επίσης συνεργάτιδας και φίλης Fiona Mills, η οποία συντόνισε και την ηχογράφηση. Ηχογραφήσαμε στην Αθήνα τη βάση της παραγωγής που είχα ετοιμάσει και τις βιόλες που ερμήνευσε ο Στάμος Σέμσης, στη συνέχεια στο Λονδίνο τα φωνητικά και τις κιθάρες. Η μίξη έγινε στο Λονδίνο.
-Η εντύπωση που σχηματίσατε για αυτόν τον παγκόσμιο θρύλο των Beatles;
Αυτό που μου έκανε εντύπωση εκτός από την απλότητα και αμεσότητά του, ήταν η διάθεσή του να δοκιμάσει και να πειραματιστεί. Η ένταση της διάθεσής του για δημιουργία, που δεν φαίνεται να την επηρέαζαν οι πολλές ώρες του συγκεκριμένου στούντιο ή οι χιλιάδες ώρες που έχει περάσει σε στούντιο ηχογραφώντας όλη του τη ζωή. Αυτό κράτησα σαν επίγνωση από το όλο εγχείρημα.
-Ήταν μια δημιουργία με έντονα ανθρωπιστικό περιεχόμενο. Έχουμε ευαισθητοποιηθεί ως προς τους ανθρώπους με αναπηρίες;
Ασφαλώς όχι. Οι ελληνικές κυβερνήσεις δείχνουν, σε κάθε στιγμή της καθημερινότητας, την αδιαφορία τους για τους πολίτες με δυσκολίες στην όραση, στην ακοή, στην κίνηση.
-Πώς κρίνεις την ελληνική κοινωνία;
Με επιείκεια. Ελπίζω στη διαμόρφωσή της από νέους ανθρώπους με καλύτερη συνείδηση. Έχουμε πολύ χώρο για εξέλιξη ως κοινωνία.
-Υπάρχει κάτι που σε ενοχλεί;
Από τα πιο δυσάρεστα χαρακτηριστικά μας είναι η γενική αδυναμία μας για παραδοχή του άξιου και του καλού στους άλλους. Η αντίληψη πως αν κάποιος κάνει κάτι καλά, το κάνει σε βάρος μας στερώντας σε εμάς τη δυνατότητα να το κάνουμε επίσης καλά. Αυτό ορίζει συνήθως και τον τρόπο με τον οποίο συνεργαζόμαστε, επιφυλακτικά και ανταγωνιστικά.
-Σου έρχεται στο νου η Μαλβίνα Κάραλη;
Καθημερινά, καθότι ευρεία αγαπημένη οικογένεια. Αλλά και ως λογοτεχνική αναφορά περνάει συνεχώς από τα feed μου. Δεν ξεχνιέται εύκολα η Μαλβίνα…
-Λείπουν από τη σύγχρονη εποχή φωτισμένοι άνθρωποι, πραγματικά διανοούμενοι;
Αν ορίσεις ως εποχή 30-40 χρόνια, έχουν υπάρξει λαμπεροί άνθρωποι που κατείχαν ένα σοβαρό μέρος της σύγχρονης αλλά της διαχρονικής αλήθειας μας, λογοτέχνες, ποιητές, φιλόσοφοι. Το ζήτημα είναι πως το ψηφιακό τερέν δεν ευνοεί τις μακρές διατυπώσεις. Θέλει συνθήματα και αναγνώσεις του λεπτού. Καθώς δε το διάβασμα θεωρείται όλο και λιγότερο σχετικό, θα έχουμε σύντομα πρόβλημα επαφής όλων των νέων ιδεών με το κοινό και όχι ύπαρξης διανοουμένων.
-Βίωσες τη δεκαετία του ’90 την έκρηξη της ελληνικής ηλεκτρονικής σκηνής. Πώς αναλογίζεσαι αυτή τη περίοδο της ζωής σου;
Ήταν έντονα. Ήταν υπέροχα. Υπήρχε η αίσθηση του μαζί σε όλα τα επίπεδα. Και υπήρχε μια οδηγός ανάγκη για το καινούργιο, για το πείραμα.
-Τι αποτελεί έμπνευση;
Η αγάπη, το ταξίδι, η γη.
-Ο δίσκος που λατρεύεις να ακούς;
Αυτή την εποχή ακούω με ευλάβεια το Electric Counterpoint του Steve Reich.
-Σε τι κατάσταση βρίσκεται η σημερινή ηλεκτρονική σκηνή; Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες; Μπορούν να βρουν το δρόμο τους;
Η σκηνή στη χώρα είναι ενεργή ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες, θεσμικές και οικονομικές. Νέοι δημιουργοί διευρύνουν και ορίζουν τον καινούργιο ήχο της ελληνικής σκηνής. Βρισκόμαστε στο μεσοδιάστημα όπου οι καλλιτέχνες μαθαίνουν να διαχειρίζονται οι ίδιοι την εκμετάλλευση του έργου τους και υπάρχει περισσότερη επαφή με το κοινό λόγω των κοινωνικών δικτύων. Χρειάζεται το ελληνικό κοινό να υποστηρίξει έμπρακτα την προσπάθεια για παραγωγή που γίνεται τοπικά, αγοράζοντας τις μουσικές των καλλιτεχνών που αγαπούν. Ένα ή δύο ευρώ για να αγοράσεις ένα τραγούδι είναι ελάχιστα για τον ακροατή, σε σχέση με την υποστήριξη σε όλα τα επίπεδα που προσφέρει αυτό στον καλλιτέχνη.
-Επηρέασε τους καλλιτέχνες ο κορωνοϊός;
Είμαστε σε απόλυτη ακινησία έναν ολόκληρο χρόνο, χωρίς καμία δυνατότητα επιβίωσης και με σχηματική υποστήριξη από το κράτος. Δεν περίμενα βέβαια περισσότερα από ένα κράτος που και τις καλές ημέρες αγνοεί επιδεικτικά την τέχνη και το πολιτισμό και θεωρεί άξια «βιομηχανία» μόνο τον τουρισμό.
-Πιστεύεις στον Θεό;
Πιστεύω στον άνθρωπο.
-Το καταφύγιό σου;
Το καταφύγιό μου είναι η φύση, το στούντιό μου, βέβαια το σπίτι μας.
-Ο μεγάλος σου φόβος;
Η στιγμή του τελικού χωρισμού από τους αγαπημένους μου ανθρώπους.
-Πώς λειτουργείς υπό το καθεστώς του έρωτα;
Με απρόσεκτη παράδοση. Επίσης βιωματικά αλλά λιγότερο. Προσπαθώ το παρελθόν να μην ορίζει τελεσίδικα το παρόν.
-Πότε ένιωσες την ευτυχία;
Πολλές φορές στη ζωή μου, κυρίως σε στιγμές ισορροπίας παρά σε στιγμές έντασης και επιτευγμάτων. Η ευτυχία μου είναι ήσυχη.
-Τι άνθρωπος είναι ο Νίκος Πατρελάκης;
Καλό παιδί και άξιο παλληκάρι. Σταθερός φίλος θέλω να ελπίζω. Σε εξέλιξη, προσπαθώ ειλικρινά. Πιο συναινετικός με τα χρόνια.
-Το μεγάλο σου πλεονέκτημα;
Είμαι επίμονος.
-Το μεγάλο σου μειονέκτημα;
Είμαι επίμονος.
-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;
Μάλλον όχι. Αυτά που έχω περάσει με έχουν διαμορφώσει. Δεν θα ήθελα να είμαι ένας άλλος. Έχω κάνει την ειρήνη μου με τον εαυτό μου και με ενδιαφέρει να εξερευνήσω τον χρόνο που υπολείπεται και όχι ξανά αυτόν που πέρασε.
-Πώς φαντάζεσαι τη τελευταία μέρα σου στη γη;
Θα ήθελα να είμαι με αγαπημένους μου ανθρώπους, σε ένα πάρτι ίσως, με μουσικές και γέλια και αγκαλιές.
-Τα όνειρά σου για το μέλλον;
Ονειρεύομαι το μέλλον ελεύθερο και δημιουργικό, με πιο ήρεμο μυαλό. Συνεχίζω να ονειρεύομαι ένα μέλλον γεμάτο δυνατότητες.
-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Ετοιμάζουμε τον τελευταίο χρόνο, με πολύ αγαπημένο φίλο και συνεργάτη, ένα νέο άλμπουμ και ένα performance. Είναι το project που με βοήθησε να επιβιώσω ψυχολογικά και συναισθηματικά μέσα στον εγκλεισμό. Θα είναι έτοιμο μέσα στο 2021.
-Τι συμβουλή θα έδινες σε έναν άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Χρειάζεται επιμονή στα όνειρα και αποφασιστικότητα. Χρειάζεται επίσης τα όνειρα να μην τα επηρεάζουν και τα φιλτράρουν οι συνθήκες που υπάρχουν την κάθε στιγμή. Ονειρεύομαι το ακατόρθωτο τις περισσότερες φορές, έτσι είναι τα όνειρα. Και χρειάζεται υπομονή. Αργούν τα όνειρα να πραγματοποιηθούν, το σύμπαν βοηθάει αλλά λειτουργεί σε μεγάλους κύκλους.
-Νίκο σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.
Και εγώ σε ευχαριστώ.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο
