Σπούδασε Νομική και Ψυχολογία. Επίσημα εργάζεται ως ψυχολόγος και είναι η ψυχή της καινοτόμου ομάδας Διαβάζω Για Τους Άλλους. Συγγραφέας και ερμηνευτής αλλά και ακτιβιστής για τα άτομα με οπτική αναπηρία όπως είναι και ο ίδιος. Ατσαλένια ψυχή και πάθος για τη μουσική. Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο πρώτος του δίσκος, Το Πιο Δικό Μου Ψέμα. Σήμερα, στο your e-articles ο Θοδωρής Τσάτσος.
-Ποιες είναι οι μνήμες της παιδικής σου ηλικίας;
Τα παιδικά μου χρόνια είχαν πολύ παιχνίδι, παιδικό θέατρο, παραμύθια και πολλή μουσική. Πήρα αγάπη από πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους. Από την άλλη, είχα αρκετές ανασφάλειες και ήμουν πολύ ντροπαλός.
-Η ανάμνηση που δε θα ξεχάσεις ποτέ;
Κάποιες αγκαλιές με αγαπημένα πρόσωπα.
-Σπούδασες Νομική και Ψυχολογία. Τι αποκόμισες;
Τα φοιτητικά μου χρόνια ήταν από τα πιο υπέροχα τη ζωής μου ως τώρα. Έκανα σχέσεις ζωής, ανακάλυψα νέους τρόπους να μαθαίνω και συνειδητοποίησα ότι μπορούσα να κάνω πολύ περισσότερα πράγματα από όσα πίστευα.
-Επίσημα εργάζεσαι ως ψυχολόγος. Τι αντιμετωπίζεις καθημερινά;
Δουλεύω ατομικά με ενήλικες και ως εισηγητής σεμιναρίων σε ομάδες. Τα θέματα που αντιμετωπίζω συχνότερα είναι η ανάγκη των ανθρώπων να διαχειριστούν καλύτερα το άγχος τους και τις διαπροσωπικές τους σχέσεις καθώς και η επιθυμία τους να βρουν ένα νόημα για όσα κάνουν στη ζωή τους.
-Είναι εύκολο να διαχειριστείς ένα άτομο σε συνεδρία και να μην επηρεαστείς κάνοντας αυτό που οφείλεις να κάνεις;
Η εμπιστοσύνη των ανθρώπων είναι μεγάλο δώρο και μεγάλη ευθύνη. Η διαδικασία αυτή είναι εντελώς αμφίδρομη. Και οι δυο επηρεαζόμαστε. Πάντα από πλευράς μου προσπαθώ να την κάνω όσο πιο ωφέλιμη γίνεται για το άτομο που έχω απέναντί μου.
-Πώς προέκυψε η ομάδα Διαβάζω για τους Άλλους;
Γεννήθηκε πολύ απλά. Χρειάστηκε ένας καφές και μια συζήτηση για λογοτεχνία με την Αργυρώ Σπυριδάκη, την ιδρύτρια του οργανισμού. Όταν της είπα πως εγώ διαβάζω ακουστικά βιβλία και πως δεν είναι όλα τα βιβλία προσβάσιμα ώστε να μπορούν να τα διαβάζουν άτομα με προβλήματα όρασης, της ήρθε η ιδέα να φτιάξει μια ομάδα από εθελοντές που θα ηχογραφούν βιβλία για να εμπλουτίσουν τις ακουστικές βιβλιοθήκες των τυφλών. Η ιδέα συνεχίζει να αγκαλιάζεται από πολύ κόσμο και είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτό.
-Είσαι ένας άνθρωπος με οπτική αναπηρία. Πώς αναλογίζεσαι τη ζωή σου ως σήμερα;
Είμαι απολύτως ευγνώμων για τη ζωή που έχω ζήσει ως τώρα. Είναι μια ζωή γεμάτη φίλους, έρωτες, τέχνη, ταξίδια. Γεμάτη νίκες και ήττες που βιώνω έντονα.
-Βίωσες bullying για το γεγονός αυτό;
Δεν μπορώ να πω πως έχω βιώσει κάτι πραγματικά σκληρό ή πολύ άσχημο. Σίγουρα υπήρχαν άνθρωποι που με αντιμετώπισαν με αμφισβήτηση, προκατάληψη ακόμα και ρατσισμό. Δεν έκαναν τον κόπο καν να με γνωρίσουν και απλώς μου φόρεσαν τα ηλίθια στερεότυπά τους σε σχέση με την αναπηρία.
-Θεωρείς πως η κοινωνία μας είναι ώριμη και πεπαιδευμένη για να αλληλεπιδράσει με άτομα με αναπηρία;
Ελπίζω πως είναι λίγο ωριμότερη από όσο ήταν παλιά. Υπάρχουν ακόμη ριζωμένα στερεότυπα και μισαναπηρικές απόψεις που εμποδίζουν τα ανάπηρα άτομα να ενταχθούν ισότιμα στην κοινωνική ζωή, την εργασία και την εκπαίδευση. Είναι παρήγορο όμως ότι οι φωνές που παλεύουν και διεκδικούν μια συμπεριληπτική κοινωνία ακούγονται όλο και πιο δυνατά. Ελπίζω αυτό να εντείνεται όσο περνάει ο καιρός. Υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά να γίνει για αυτό από όλους μας.
-Η σημασία της μουσικής στην καθημερινότητά σου;
Η μουσική είναι ένα αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητάς μου εδώ και πολλά χρόνια. Πάντα φροντίζω να υπάρχει χρόνος για μουσική μέσα στη μέρα. Ακόμα και όταν δεν το καταφέρνω είναι μαζί μου με έναν υπόγειο τρόπο.
-Τι σε έκανε να ασχοληθείς με το τραγούδι;
Οι μελωδίες μου κέντριζαν την προσοχή από πάρα πολύ μικρή ηλικία. Από την εφηβεία που άρχισα να ακούω πιο συνειδητά μουσική. Γεννήθηκε μέσα μου η επιθυμία να τραγουδήσω και εγώ. Μπήκα στο πρώτο μου συγκρότημα στα δεκαοκτώ μου και λίγο αργότερα ξεκίνησα μαθήματα τραγουδιού.
-Οι επιρροές που σε διαμόρφωσαν;
Οι καλλιτέχνες που θαυμάζω είναι αμέτρητοι και διαφορετικοί μεταξύ τους. Όσον αφορά το στίχο θα έλεγα πως η γραφή μου είναι πιο κοντά σε στιχουργούς όπως ο Οδυσσέας Ιωάννου, ο Άλκης Αλκαίος ή ο Σωκράτης Μάλαμας. Θαυμάζω όμως απεριόριστα και στιχουργούς με εντελώς διαφορετική γραφή από τη δική μου, όπως οι Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Τζίμης Πανούσης και Φοίβος Δεληβοριάς.
-Οι φωνές που σε συγκλόνισαν;
Ανάμεσα σε πολλές από Έλληνες ερμηνευτές θα αναφέρω τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου που ήταν η πρώτη φωνή που με μάγεψε. Όσον αφορά το ξένο τραγούδι ο Klaus Meine των Scorpions, οι Johnny Cash και Ronnie James Dio είναι οι πρώτες φωνές που θαύμασα ως έφηβος.
-Υπάρχει κάποια φωνή που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί της τη σκηνή;
Είναι πολλοί αυτοί που θα χαιρόμουν ιδιαίτερα αν οι συγκυρίες μας έφερναν μαζί στην σκηνή. Θα μου άρεσε να παίξω με τον Μίλτο Πασχαλίδη ή τον Φοίβο Δεληβοριά. Από γυναίκες έρχονται στο μυαλό μου η Μαρία Παπαγεωργίου και η Άλκηστις Πρωτοψάλτη.
-Πώς ένιωσες για το βιβλίο σου Εκτός Οπτικού Πεδίου;
Η έκδοση αυτού του βιβλίου ήταν κάτι που δεν περίμενα καθόλου. Είχα γράψει κάποια μικρά διηγήματα σε βάθος χρόνου και μια καλή φίλη πήρε την πρωτοβουλία να δείξει κάποια από αυτά στον εκδότη του Εύμαρου. Εκείνος με προέτρεψε να γράψω κάποια ακόμα και να εκδοθεί μια μικρή συλλογή διηγημάτων. Χάρηκα πολύ με την έκδοση αλλά περισσότερο με τα πολλά όμορφα μηνύματα που παίρνω ακόμα από κόσμο σχετικά με αυτό το βιβλίο.
-Πώς προέκυψε ο δίσκος Το Πιο Δικό Μου Ψέμα; Τα συναισθήματά σου;
Είμαι άνθρωπος που ξεκίνησα να ακούω μουσική αγοράζοντας CD. Σπανίως ακούω μεμονωμένα τραγούδια και όταν ανακαλύπτω έναν καλλιτέχνη θέλω να ψάχνω τη δισκογραφία του. Οι πρώτες συζητήσεις για το δίσκο Το Πιο Δικό Μου Ψέμα ξεκίνησαν το 2018. Υπήρχαν κάποια έτοιμα κομμάτια. Όταν πρότεινα στον συνθέτη Γρηγόρη Πολύζο να αναλάβει την παραγωγή και την ενορχήστρωση της δουλειάς, αρχίσαμε να σκεφτόμαστε πιο συστηματικά το υλικό που θα εντάξουμε σε αυτή. Πέρα από τις τέσσερις συνθέσεις που υπέγραψε ο ίδιος για το δίσκο, έφερε μαζί του δυο εξαιρετικούς συνθέτες, τον Σπύρο Παρασκευάκο και τον Γιώργο Κυριάκο. Νιώθω πολύ τυχερός που ο πρώτος μου δίσκος έχει τόσο δυνατές συνεργασίες. Όλοι οι μουσικοί και οι συνθέτες του δίσκου είναι πραγματικά εξαιρετικοί. Δεν θα μπορούσα να ελπίσω σε καλύτερο ξεκίνημα.
-Ο δίσκος που ακούς τις πιο προσωπικές σου στιγμές;
Δεν μπορώ ποτέ να απαντήσω στην ερώτηση ποιος είναι ο αγαπημένος μου δίσκος. Είναι κάτι αδύνατο. Ο πρώτος δίσκος που μου ήρθε στο μυαλό διαβάζοντας την ερώτηση είναι το Ανθρώπων Έργα των Σταμάτη Κραουνάκη και της Λίνας Νικολακοπούλου.
-Πότε έκλαψες τελευταία φορά;
Μου είναι σχετικά εύκολο το κλάμα. Κλαίω εύκολα αν διαβάσω ή δω κάτι που θα με συγκινήσει. Δεν θυμάμαι πότε ήταν η τελευταία φορά που έκλαψα. Ίσως λίγους μήνες πριν.
-Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες σήμερα; Λαμβάνουν το βήμα και τον χώρο που τους πρέπει;
Αλίμονο αν δεν υπήρχαν. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι με όρεξη και ταλέντο που δημιουργούν πανέμορφα πράγματα. Η προώθηση της δουλειάς ενός καλλιτέχνη ήταν πάντα πολύ δύσκολη και η πανδημία έκανε τα πράγματα ακόμα δυσκολότερα.
-Πώς κρίνεις τα μουσικά ριάλιτι;
Δεν έχω παρακολουθήσει ποτέ ούτε ένα ολόκληρο επεισόδιο. Δεν βλέπω τηλεόραση τα τελευταία δέκα χρόνια. Ξέρω ότι πολλοί από τους συμμετέχοντες έχουν πολύ ταλέντο και πιθανόν κάποιους από αυτούς να τους βοήθησε η συμμετοχή.
-Πώς αντιλαμβάνεσαι τη κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;
Ζούμε εδώ και δέκα χρόνια μέσα σε συνθήκες πίεσης και αβεβαιότητας. Ο καθένας προσπαθεί να ονειρευτεί, να δημιουργήσει, να επιβιώσει. Ανησυχώ πολύ για τις συνέπειες που θα έχει κοινωνικά και οικονομικά η πανδημία. Θα χρειαστούμε πολύ ο ένας τον άλλο, φρέσκια σκέψη και αέρα.
-Επηρέασε τους καλλιτέχνες ο κορωνοϊός;
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στο χώρο του πολιτισμού που έχουν να δουλέψουν πάνω από έναν χρόνο. Είναι αυτονόητο ότι όλο αυτό έχει τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή ενός ανθρώπου.
-Η στάση της Κυβέρνησης ήταν ανάλογη;
Σκεφτείτε πόσο καιρό έχετε να πάτε σε μια παράσταση ή σε μια συναυλία. Κάθε φορά που λαμβάνονταν νέα περιοριστικά μετρά άκουγα πολλές διεξοδικές συζητήσεις για το πώς και με ποιους τρόπους θα λειτουργήσουν οι Εκκλησίες. Αντιθέτως, οι πολιτιστικοί χώροι παραμένουν μήνες κλειστοί χωρίς κάποιο σχέδιο. Πιστεύω πως ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας έχει εκπαιδευτεί να θεωρεί την τέχνη πολυτέλεια και τους καλλιτέχνες χομπίστες.
-Τι σου δημιούργησαν οι αποκαλύψεις για τα φαινόμενα κακοποίησης στο χώρο της τέχνης;
Θυμώνω πολύ με τους ανθρώπους που εκμεταλλεύονται τη δύναμη που έχουν για να βλάψουν άλλους. Η σκέψη μου είναι σε όσους κακοποιήθηκαν ψυχολογικά ή σωματικά ανεξάρτητα αν έως τώρα βρήκαν τη δύναμη να μιλήσουν για αυτό ή όχι. Μακάρι, τόσο στο χώρο της τέχνης όσο και σε άλλους, να μιλούν όλο και περισσότεροι.
-Πώς κρίνεις τη σημερινή ελληνική κοινωνία;
Νομίζω πως υπάρχει μια τάση συντηρητικοποίησης και οπισθοδρόμησης σε κρίσιμα ζητήματα. Αυτό πάντα ενορχηστρώνεται από τα πάνω μέσα σε εποχές έντονης αβεβαιότητας. Το ανησυχητικό είναι πως βρίσκεται πρόσφορο έδαφος για να καλλιεργηθούν ο φόβος και ο φανατισμός σε διάφορα επίπεδα. Αυτά δεν ωφέλησαν ποτέ καμία κοινωνία. Υπάρχουν εστίες δημιουργίας, άνθρωποι που διεκδικούν και νοιάζονται. Ελπίζω στη δύναμη και στη συνεργασία αυτών των ανθρώπων για να πάνε τα πράγματα καλύτερα.
-Η σχέση σου με τον Θεό;
Είμαι μακριά από δόγματα και τελετουργίες. Υπάρχει κάτι ένθεο μέσα μου, δεν έχω την ανάγκη όμως να του αποδώσω συγκεκριμένες ιδιότητες και χαρακτηριστικά.
-Το προσωπικό σου καταφύγιο;
Οι φίλοι μου, η μουσική και τα βιβλία.
-Ο μεγάλος σου φόβος;
Να χάσω ανθρώπους που αγαπώ.
-Τι είναι ο έρωτας;
Για μένα είναι κινητήριος δύναμη. Η πιο υπέροχη φυγή από την πραγματικότητα.
-Η ευτυχία;
Οι στιγμές που νιώθω πως όλα είναι εντάξει. Όταν κάνω πράγματα που αγαπώ με ανθρώπους που αγαπώ.
-Τι άνθρωπος είναι ο Θοδωρής Τσάτσος;
Προσπαθώ να είμαι ένας άνθρωπος που παίζει, φροντίζει και μαθαίνει.
-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;
Είναι μάταιο ακόμα και να σκεφτώ κάτι τέτοιο.
-Πώς φαντάζεσαι τη τελευταία μέρα σου στη γη;
Φαντάζομαι να την περνάω με ανθρώπους που αγαπώ. Να ακούμε μουσικές, να γελάμε και να κλαίμε ελεύθερα. Θέλω να φύγω με την αίσθηση πως όλα ήταν εντάξει όπως ήταν.
-Τα όνειρά σου για το μέλλον;
Δεν έχω ποτέ απολύτως συγκεκριμένα όνειρα για το μέλλον. Ονειρεύομαι να έχω όρεξη για δημιουργία και νέα ξεκινήματα.
-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Αυτή την περίοδο είμαι αφοσιωμένος στην πολύ πρόσφατη κυκλοφορία του δίσκου μου. Θέλω να τον φτάσω όσο πιο μακριά γίνεται και ανυπομονώ να παίξω ζωντανά τα τραγούδια μου.
-Τι συμβουλή θα έδινες σε έναν νέο άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Να επιμένει, να έχει δίπλα του ανθρώπους που να τον αγαπάνε τόσο ώστε να του δείχνουν τα λάθη του και να μην φοβάται τις ήττες.
-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Θοδωρής Τσάτσος;
Ένα χαμόγελο, άλλοτε αμήχανο, άλλοτε πονηρό και άλλοτε φωτεινό.
-Θοδωρή σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.
Και εγώ σε ευχαριστώ.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο
