Ο Αστέρης και ο Χρήστος συναντήθηκαν όταν σπούδαζαν στο τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Η κοινή τους αγάπη για τη μουσική τους ένωσε και χάραξε δρόμο μουσικό για να βαδίσουν. Δυο χρόνια πριν κυκλοφόρησε η πρώτη τους δισκογραφική δουλειά που μελοποιώντας τα λόγια της Μαρίας Συτμαλίδου, γέννησαν τους Κύκλους Των Πουλιών. Σήμερα, στο your e-articles οι Ρεβάνς.
-Πώς δημιουργήθηκαν οι Ρεβάνς;
Καταρχάς να πούμε ότι πίσω από το όνομα Ρεβάνς είμαστε ο Αστέρης και ο Χρήστος. Το συγκρότημα είναι η φυσική πορεία της παρέας μας. Γνωριστήκαμε πριν δώδεκα χρόνια στο πανεπιστήμιο όταν ήμασταν συμφοιτητές στο τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Κάναμε κολλητή παρέα και ενίοτε παίζαμε μαζί στα φοιτητικά μπαράκια που μεσουρανούσαν τότε στη Θεσσαλονίκη. Τα τελευταία δύο χρόνια της σχολής είχαμε και μια ωραία συνήθεια, κάθε μία ή δύο βδομάδες κατεβαίναμε στην παραλία με τα τετράδια και τα όργανά μας και έπαιζε ο ένας στον άλλον τα νέα του τραγούδια. Χρόνια αργότερα, το ’17, αρχίσαμε τις πρώτες διαδικασίες για την δημιουργία του συγκροτήματος.
-Με ποια διαδικασία επιλέχθηκε το συγκεκριμένο όνομα;
Ψάχναμε αρκετό καιρό για όνομα και είχαμε διάφορες προτάσεις στο τραπέζι. Σε γενικότερες κουβέντες μας επικρατούσαν ατάκες του τύπου ήρθε η ώρα της ρεβάνς, έτοιμοι για τη ρεβάνς κλπ, οπότε σε ένα καφέ στη Λάρισα στις αρχές του ’17 καταλάβαμε και αποφασίσαμε ότι αυτό θα είναι και το όνομα της μπάντας.
-Χρωστάτε να κερδίσετε κάποια ρεβάνς;
Ο καθένας χρωστάει να κερδίσει κάποια ή κάποιες ρεβάνς. Και σε προσωπικό και σε συλλογικό επίπεδο. Όχι βέβαια σαν ένα τέλος, το αντίθετο. Χρωστάμε πρώτα να πάρουμε τη ρεβάνς, να πατήσουμε δηλαδή στα πόδια μας και να συνεχίσουμε από εκεί και πέρα τον αγώνα.
-Ποια είναι τα ακούσματά σας;
Αστέρης: Μεγάλωσα σε σπίτι που διαρκώς έπαιζαν διαφορετικές μουσικές. Λατρεύω τα ηλεκτρικά ελληνόφωνα μουσικά είδη και ιδιαίτερα καλλιτέχνες που ασχολήθηκαν με τον κοινωνικοπολιτικό στίχο. Εκτιμάω επίσης πολύ το πολιτικό χιπ χοπ. Από τα χρόνια που έζησα στο νησί της Ικαρίας μου δημιουργήθηκε μια νέα λατρεία που αφορά την νησιωτική μουσική παράδοση. Τα καλοκαίρια εξάλλου γράφω μπόλικες ώρες πανηγυριών στο νησί με το συγκρότημα Ζευκαλήδες.
Χρήστος: Τα ακούσματά μου επηρεάζονται από την κάθε περίοδο της ζωής μου και κυρίως από τους ανθρώπους που έχω δίπλα μου. Μου αρέσει πολύ να παίρνω ερεθίσματα από τα ακούσματα φίλων μου που εκτιμώ το κριτήριό τους. Ακούω κυρίως ελληνόφωνη μουσική γιατί με ενδιαφέρει ο στίχος. Όλα τα είδη της ελληνόφωνης μουσικής που νιώθω ότι έχουν να μου πουν κάτι. Από ρεμπέτικα μέχρι Λουκιανό Κηλαηδόνη. Ακούω αρκετή ορχηστρική μουσική, κλασική μουσική και μουσική κινηματογράφου. Τα τελευταία χρόνια μελετάω αρκετά κλασική jazz και Big Bands.
-Πώς γράφετε τα τραγούδια σας;
Συνήθως ο καθένας γράφει μόνος του ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που ο ένας γράφει τον στίχο και ο άλλος την μουσική. Όταν βέβαια τα βάζουμε κάτω και τα δουλεύουμε παίρνουν τη διάσταση της Ρεβάνς. Οι αισθητικές μας μπλέκουν τόσο έντονα που είναι σαν να τα έχουμε γράψει όλα παρέα.
-Είναι εύκολο να λειτουργείτε ως ομάδα; Τι είδους δυσκολίες έχετε να αντιμετωπίσετε;
Είναι εύκολο γιατί πρώτον μας ενδιαφέρουν οι συλλογικές διαδικασίες και δεύτερον είχαμε συνηθίσει από χρόνια να υπάρχουμε ως ομάδα σε διάφορες συνθήκες. Οι δυσκολίες έχουν να κάνουν κυρίως με την απόσταση καθώς προς το παρόν ο ένας μένει Αθήνα (Αστέρης) ενώ ο άλλος Θεσσαλονίκη (Χρήστος). Η απόσταση σημαίνει περισσότερα έξοδα σε μεταφορικά κάθε φορά που ετοιμάζουμε κάποιο live, πρόβες, ηχογραφήσεις κλπ.
-Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη στιγμή στη πορεία του σχήματος που θεωρείτε σημαντική;
Όσον αφορά τις εμφανίσεις μας δεν έχουν υπάρξει στιγμές πιο σημαντικές από κάποιες άλλες. Κάθε φορά που έχουμε παίξει, από τα αντιρατσιστικά φεστιβάλ μέχρι το μέγαρο μουσικής Θεσσαλονίκης (με τον Σύλλογο Μουσικών Βορείου Ελλάδος), τη θεωρούμε το ίδιο σημαντική και για εμάς και για το ακροατήριο στο οποίο απευθυνόμαστε. Από την άλλη, σημαντική στιγμή στην ηχογραφική πορεία της Ρεβάνς αποτελεί η συνεργασία μας με τον Άρη Αλβανό ο οποίος ως ηχολήπτης και συμπαραγωγός του νέου μας δίσκου, βοήθησε ιδιαίτερα στη ενσάρκωση του ηχητικού μας οράματος.
-Τα όνειρά σας για το μέλλον;
Εν μέσω αυτής της κατάστασης είμαστε παγωμένοι όπως όλος ο κόσμος. Είχαμε σχεδιάσει μια περιοδεία από την Κρήτη έως την Ορεστιάδα για την παρουσίαση του Τσάι στο Παλέρμο αλλά μας πρόλαβε η πανδημία. Να τελειώσει αυτή η κατάσταση, να βγούμε όλοι μας υγιείς και με το μυαλό μας διαυγές και όλα θα γίνουν.
-Αν διαλέγατε ένα σπουδαίο συγκρότημα για να κάνετε tour και συναυλίες ποιο θα ήταν;
Αφού μιλάμε για συγκρότημα, θα διαλέγαμε τους Αλκμάν. Είναι νέο συγκρότημα αλλά σπουδαίο. Τα τελευταία χρόνια γίναμε φίλοι επίσης και έχουμε παίξει παρέα. Είναι πιθανό στο μέλλον να κάνουμε ένα κοινό tour.
-Πώς κρίνετε την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της Ελλάδας του 2021;
Αστέρης: Χρόνια πολιτικής, ή μάλλον απολιτικής παθογένειας έσκασαν σαν απόστημα και μας έφεραν εδώ. Ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός -μα τι ωραία επίθετα χρησιμοποιούνται για να εκφράσουν τα πιο βαθιά σκοτάδια- μας βρίσκει προφανώς πολέμιους. Η Ελλάδα, ας μη γελιόμαστε, είναι μια κεφαλαιοκρατική αποικία όπως και τα περισσότερα κράτη, αν ίσχυε ποτέ η έννοια του κράτους. Το κεφάλαιο χρειάζεται τις αποικίες του, τους πολέμους του, την εκμετάλλευση, τα φθηνά εργατικά χέρια, τους εθνικισμούς. Ποιοι πλουτίζουν αυτήν την χρονική περίοδο και ποιοι φτωχοποιούνται; Ποιανού είναι τα χρήματα που ξεπλένονται σε σκάνδαλα κάθε λογής και φουσκώνουν τσέπες; Έχεις ένα πολιτικό σύστημα που σου δηλώνει ότι δεν δίνει σε όλους ίσες ευκαιρίες γιατί η ανισότητα αποτελεί φυσικό νόμο. Έχεις μια κυβέρνηση που στην εξουσία της συμβολοποιεί τον φόβο και την καταστολή. Και έχεις μια τεράστια μερίδα ανθρώπων που παρότι στερημένοι των βασικών αγαθών, χειροκροτούν την στέρηση. Μιλάμε για την αποδοχή του εκφασισμού της κοινωνίας μας την ώρα που καθημερινά πρόσφυγες θαλασσοπνίγονται έξω από τα νησιά μας και αργοπεθαίνουν στα camps με τις ευλογίες της Ευρώπης. Βέβαια, ταυτόχρονα αναδύονται σε παγκόσμιο επίπεδο κινήματα αλληλεγγύης από τα κάτω. Αυτή είναι η ελπίδα μας. Εκεί βρίσκουμε τους εαυτούς μας και εκεί συμμετέχουμε.
Χρήστος: Η σημερινή κοινωνία χαρακτηρίζεται από την αιώνια σύγκρουση δύο κοσμοθεωριών. Η μια θέλει ως κεντρικό σημείο τον άνθρωπο, σε συνεργασία με τη φύση, που λειτουργεί αλληλέγγυα σε ομάδες και παλεύει να φτιάξει έναν πιο όμορφο κόσμο για τον ίδιο αλλά και για τις επόμενες γενιές. Η άλλη έχει ως κεντρικό σημείο το κέρδος. Προσπαθεί να πείσει τον καθένα ότι μπορεί να αποκτήσει πλούτο μέσα από την εκμετάλλευση του ανθρώπου και της φύσης. Εμείς ανήκουμε στην πρώτη κατηγορία και μέσω της τέχνης μας προσπαθούμε να πείσουμε όλο και περισσότερο κόσμο να μας ακολουθήσει. Η φτωχοποίηση του μέσου πολίτη, η άνοδος του φασισμού και της ρατσιστικής φρασεολογίας, η κεντρική εξουσία και οι συνεργάτες της είναι πολύ δυνατά αναχώματα απέναντι στην προσπάθειά μας αλλά δεν τα παρατάμε. Η κατάσταση δεν μπορεί να αλλάξει από τη μια στιγμή στην άλλη. Θα χρειαστούν πολλά χρόνια και πολλές γενιές να αγωνιστούν και ίσως να θυσιαστούν για να ξανακερδίσουμε αυτά που με αγώνες κερδήθηκαν τους προηγούμενους αιώνες και απότομα βιαίως τα χάνουμε μέσα σε λίγα χρόνια.
-Σας ενοχλεί κάτι στη σημερινή κοινωνία;
Αυτό που μας ενοχλεί περισσότερο είναι η μη συμμετοχή στα κοινά. Είναι η επανάσταση από το facebook. Τόσα νέα και δυνατά μυαλά χαμένα στον εικονικό κόσμο του διαδικτύου, κρυμμένα πίσω από posts, γκρίνιες και μια ψήφο κάθε τέσσερα χρόνια… Υπάρχουν συλλογικότητες, συνελεύσεις, εργατικά σωματεία, αυτοοργανωμένες ομάδες ποικίλων ιδεολογιών με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον του. Οι δικαιολογίες της μη συμμετοχής είναι πλέον εκτεθειμένες και όλες κρύβουν από πίσω τον εγωισμό και το βόλεμα.
-Πώς αναλογίζεστε τη κατάσταση στο ελληνικό τραγούδι; Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες σήμερα;
Το ελληνικό τραγούδι ανθεί. Υπάρχουν εξαιρετικοί νέοι δημιουργοί. Eίτε αναγνωρίσιμοι σε ένα ακροατήριο είτε μη. Η εποχή μας είναι μάλλον μεταβατική, με το διαδίκτυο και την οικονομική ανέχεια να έχει αφήσει αρκετούς καλλιτέχνες μουδιασμένους. Θεωρούμε βέβαια ότι η δημιουργία θα βρει στο τέλος τον δρόμο της.
-Επηρέασε ο κορωνοϊός τη ζωή των καλλιτεχνών;
Σαφώς και την επηρέασε. Οι καλλιτέχνες δημιουργούν στο δωμάτιό τους για να παρουσιάσουν το έργο τους στο ακροατήριο δια ζώσης. Ταξιδεύουν, κάνουν σχέδια, συνεργάζονται με άλλους καλλιτέχνες, ετοιμάζουν τον πολιτισμό του μέλλοντος. Αυτή τη στιγμή το μόνο που μπορούμε να κάνουμε από καλλιτεχνικής άποψης είναι να ετοιμάσουμε τα νέα μας έργα.
-Στάθηκε η Κυβέρνηση στο ύψος των περιστάσεων;
Αστέρης: Σε καμία περίπτωση. Το πρόβλημα είναι σοβαρό ενώ η αντιμετώπισή του αστεία. Η σύντροφός μου δουλεύει ως γιατρός στο Αττικό Νοσοκομείο και για ένα διάστημα δούλεψε στα κορωνοϊατρεία. Το τι συμβαίνει στην πραγματικότητα έχει μεγάλη απόσταση από την εικόνα που δημιουργούν τα μέσα ενημέρωσης. Η ανθρώπινη ζωή έχει μπει σε δεύτερη μοίρα κάτω από το οικονομικό κέρδος, και οι όποιες αποφάσεις, νομικές διατάξεις κλπ, έχουν να κάνουν καθαρά με πολιτικά κριτήρια και όχι με υγειονομικά.
Χρήστος: Η Κυβέρνηση μας αντιμετώπισε σα ζητιάνους. Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για τους ανθρώπους του πολιτισμού, ούτε και γενικά για τον πολιτισμό. Ενδιαφέρεται όπως φαίνεται απλά για τους δικούς του ανθρώπους. Μετά από πολύμηνες δράσεις και πρωτοφανή συσπείρωση στους μουσικούς συλλόγους ανά την Ελλάδα, καταφέραμε να κερδίσουμε κάποια επιδόματα για τους εργαζόμενους στο χώρο του θεάματος. Προφανώς και αυτά δεν φτάνουν αλλά το χειρότερο είναι ότι η Κυβέρνηση λειτουργεί με το μαρτύριο της σταγόνας. Δεν μας εξασφαλίζει αλλά μας εξευτελίζει ουσιαστικά βάζοντάς μας σε μια λογική κάθε δίμηνο να ζητάμε στήριξη για τα αυτονόητα. Τα επιδόματα μπαίνουν με καθυστέρηση διμήνου και οι λογαριασμοί και οι οφειλές τρέχουν. Είναι πραγματικά πολύ μεγάλη κουβέντα για το πώς έχει αποφασίσει η Κυβέρνηση να συμπεριφερθεί στους ανθρώπους του πολιτισμού. Κάποιοι, λίγοι, πάντως έχουν βγει και κερδισμένοι από όλο αυτό…
-Τι συμβουλή θα δίνατε σε έναν νέο άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Να πορευτεί συλλογικά και όχι ατομικά. Με νηφαλιότητα και ισορροπία.
-Ετοιμάζετε κάτι αυτό το διάστημα;
Ετοιμάζουμε στο φαντασιακό μας τις επόμενές μας παραστάσεις ώστε να μας βρει ετοιμοπόλεμους το τέλος της πανδημίας.
-Τι σας έρχεται στο μυαλό όταν λέτε Ρεβάνς;
Μας έρχονται διάφορα πράγματα. Από την μια είμαστε εμείς, τα ταξίδια, οι διακοπές μας, οι οινοποσίες μας. Από την άλλη είναι τα τραγούδια μας, η επανάστασή μας, οι φίλοι μουσικοί που παίζουν μαζί μας στους δίσκους και στα live. Ακόμα είναι οι άνθρωποι που μας στηρίζουν από το ξεκίνημά μας. Οι φίλοι και ακροατές μας στη Λάρισα, τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα, την Ικαρία και την Ορεστιάδα.
-Σας ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.
Και εμείς σε ευχαριστούμε.
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο