Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει συγκλονίσει και ταράξει ολόκληρη την παγκόσμια κοινότητα. Χιλιάδες άνθρωποι παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς, ενώ όσοι μένουν πίσω προσπαθούν να προστατέψουν το σπίτι τους βοηθώντας, έτσι, τους «μεγαλύτερους» να ολοκληρώσουν το παιχνίδι που παίζουν. Ένα παιχνίδι που μοιάζει με σκάκι και μια ιστορία, που ξεκινά να γράφεται με ανεξίτηλο χρώμα. Χρώμα που μένει χαραγμένο στην μνήμη των ανθρώπων και κάποια στιγμή γίνεται γνώση για το αύριο. Γνώση για την ιστορία του παρελθόντος. Γνώση προς μάθηση.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι ένα γεγονός αναπάντεχο και ξαφνικό, έχει τις ρίζες του πίσω στο παρελθόν. Ξεκινάμε αναφέροντας αυτές τις ρίζες, δηλαδή, την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και τη δημιουργία ανεξάρτητων κρατών. Ανάμεσα τους και η Ουκρανία, που δέχτηκε μεγάλη επιρροή από την Ρωσία, διότι η πρώτη έχει πολλά πλεονεκτήματα τόσο γεωπολιτικά όσο και πολιτιστικά. Κατέχει τα μεγαλύτερα εργοστάσια στην Ευρώπη σε πυρηνικό υλικό και σε καύσιμα καθώς και σημαντικά πολιτιστικά μνημεία. H Ρωσία λοιπόν, αποφασίζει να κάνει το πρώτο βήμα με την προσάρτηση της Κριμαίας, μιας περιοχής με σημαντική γεωγραφική θέση. Ένας δεύτερος παράγοντας είναι το πολιτικό πλαίσιο. Η Ρωσία αδυνατεί να αποδεχτεί την Ουκρανία ως αυτόνομο κράτος, μάλιστα την κατηγορεί για υιοθέτηση ναζιστικών πολιτικών. Όλα τα παραπάνω είναι οι παράγοντες ή αλλιώς οι αιτίες που ώθησαν σε μια τέτοια κίνηση. Τώρα οι συνέπειες είναι πολλές. Απώλεια ανθρώπινης ζωής, μεταναστευτική ροή, μείωση πόρων και καυσίμων, καταστροφή μνημείων και ισοπέδωση κτηρίων.
Η ύλη του κεφαλαίου για τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει ξεκαθαριστεί και προσδιοριστεί, μένει αυτή να διδαχτεί στους μαθητές. Πώς θα γίνει αυτό; Εντοπίζονται πολλοί τρόποι και μέθοδοι. Το πιο χρήσιμο εργαλείο είναι το διαδίκτυο. Καθίσταται προσβάσιμο στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, προσφέρει πληθώρα πληροφοριών και παρέχει ποικίλα οπτικοακουστικά μέσα, όπως βίντεο, ήχο και εικόνα. Συγκεκριμένα, κυκλοφορούν βίντεο στο διαδίκτυο με μαρτυρίες ανθρώπων που έχουν βιώσει τον πόλεμο και με ανθρώπους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, ενώ εικόνες δείχνουν το αποτρόπαιο θέαμα και την κατάσταση που επικρατεί στην κατεστραμμένη πλέον χώρα. Αυτή η παιδαγωγική μέθοδος θα είναι αρκετά ωφέλιμη για τους μαθητές. Αναπτύσσεται και καλλιεργείται η ιστορική και κριτική σκέψη και συνείδηση, ο σεβασμός στο διαφορετικό, υιοθετείται η κατάλληλη συμπεριφορά για γεγονότα του παρόντος και του παρελθόντος και τέλος, η σύγκριση γεγονότων για την διεξαγωγή σωστών συμπερασμάτων. Βέβαια, η πιο σπουδαία «μέθοδος» είναι η ενσυναίσθηση. Ερχόμαστε στην θέση του άλλου και καταλαβαίνουμε γιατί αισθάνεται με αυτό τον τρόπο. Συμπάσχουμε και ενδεχομένως αποτρέπουμε να συμβούν τα χειρότερα.
Επιστρέφοντας στο σήμερα, κανείς δε γνωρίζει την έκβαση του πολέμου και τις μετέπειτα συνέπειες. Οφείλουμε όμως να ενημερώσουμε τα παιδιά και τους εφήβους του «σήμερα» για το τι συμβαίνει γύρω τους. Ανακαλύπτουμε τι είδους πληροφορία (π.χ. είδε βίντεο να καταρρίπτουν βόμβες;) έχει λάβει το παιδί ή ο έφηβος και μεταφέρουμε με απλό και κατανοητό τρόπο τα γεγονότα. Παράλληλα, αναφέρουμε τις ηθικές αξίες μας απέναντι σε ένα τέτοιο γεγονός.
Από την Έλενα Φόρτη
