Your e-articles

Η διαδικασία της Ψυχοθεραπείας είναι περίπλοκη διαδικασία. Αφορά άτομα, διαδικασίες και μηχανισμούς. 

Ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπευτικής παρέμβασης η οποία έχει ως στόχο την επίλυση προβλημάτων ψυχολογικής ή/και ψυχοσωματικής φύσεως του Θεραπευόμενου. Η διαδικασία, δηλαδή, θεραπευτικής βοήθειας στην οποία, μέσω της συνομιλίας με συγκεκριμένες τεχνικές, προσφέρει λύση σε πληθώρα δυσκολιών όπως: το άγχος, οι φοβίες, η συναισθηματική πίεση, κάποια απώλεια ή ο φόβος αυτής, όπως επίσης η προσωπική εξέλιξη και βελτίωση του ατόμου. Είναι ένας περίπλοκος μηχανισμός ανάμεσα στον Θεραπευτή και στον Θεραπευόμενο όπου κατά την διάρκεια των ατομικών συνεδριών η θεραπευτική αυτή σχέση μπορεί να περάσει από διάφορες καταστάσεις, συνειδητές ή μη. Μία εξ αυτών είναι η Μεταβίβαση και εν συνεχεία η Αντιμεταβίβαση.

Μεταβίβαση:

Ο Ψυχαναλυτής Σίγκμουντ Φρόιντ αναφέρθηκε πρώτος στην διεργασία της μεταβίβασης θεωρώντας την αρχικά μια διαταραχή κατά την θεραπεία, στην συνέχεια κατάλαβε ωστόσο ότι ήταν η κινητήριος δύναμη της διαδικασίας της Ανάλυσης. 

Πλέον, ο πρωτότυπος κλασσικός ορισμός (επίσης κατά τον Φρόιντ) της μεταβίβασης είναι η ασυνείδητη προβολή συναισθημάτων, σκέψεων και συμπεριφορών της παιδικής ηλικίας του Θεραπευόμενου προς τον Θεραπευτή του. Καταστάσεις, πρόσωπα και αναμνήσεις που έχουν θαφτεί και περάσει στο ασυνείδητο, επειδή προκαλούσαν συναισθηματικό πόνο στον Θεραπευόμενο. Κατά την διάρκεια μιας σωστής ψυχοθεραπείας ανακαλούνται ασυνείδητα στο μυαλό του ατόμου αναμνήσεις που αφορούν σημαντικά άτομα της παιδικής του πρώιμης ηλικίας. Με την μεταβίβαση ο Θεραπευόμενος προβάλλει τα συναισθήματα που του προκαλούν αυτές οι αναμνήσεις στον Θεραπευτή δίχως να είναι σε θέση να διαχωρίσει τις αναμνήσεις από την θεραπευτική σχέση που έχει δημιουργηθεί. Τα συναισθήματα που εκφράζονται μπορεί να είναι είτε αρνητικά όπως ο θυμός, η εχθρότητα, το μίσος ή θετικά όπως η αγάπη, η τρυφερότητα, η λατρεία και πλήθος ακόμα συναισθημάτων.

Θεραπευτικά είναι πολύ σημαντικό να αναγνωριστεί έγκαιρα από τον θεραπευτή, να το επεξεργαστεί και, φυσικά, να ενημερώσει τον Θεραπευόμενο σχετικά με αυτήν την προβολή. Να εξηγήσει δηλαδή ότι συνειδητά το μυαλό του Θεραπευόμενου θέλει να φέρει στην επιφάνεια όλες αυτές τις βαθιά θαμμένες σκέψεις, ώστε να τις επιλύσει, ενώ το ασυνείδητο χρησιμοποιεί την μεταβίβαση ως άμυνα, ώστε να μην επιλυθούν τελικά. 

Πολλές φορές η μεταβίβαση, πριν γίνει αντιληπτή, έχει ήδη διαβρώσει την θεραπευτική σχέση που Θεραπευτή με τον Θεραπευόμενο.

Αντιμεταβίβαση: 

Το 1910 ο Φρόιντ θα αναφερθεί για πρώτη φορά στην έννοια της αντιμεταβίβασης. Για τον ίδιο, είναι ένα σύνολο ασυνείδητων αντιδράσεων του αναλυτή προς το πρόσωπο του ασθενή και κυρίως προς την ανάπτυξη εκ μέρους του της νεύρωσης μεταβίβασης (Bourdin, 1999).

Με άλλα λόγια, η Αντιμεταβίβαση είναι μετατόπιση συναισθημάτων του Θεραπευτή προς τον Θεραπευόμενο. Όταν ο Θεραπευόμενος προβάλλει στον Θεραπευτή τα συναισθήματα της μεταβίβασης, εκείνος πρέπει να είναι σε θέση να τα αναλύσει, ώστε να μην τα παρερμηνεύσει. Η Αντιμεταβίβαση είναι πάντα παρούσα στην θεραπευτική διαδικασία και επιπροσθέτως είναι δυνατόν να είναι αντίδραση στην μεταβίβαση του Θεραπευόμενου αλλά μπορεί να συμβεί και χωρίς την ύπαρξή της. Η σωστή διαχείρισή της επιτυγχάνεται με την συνεχή προσωπική θεραπεία του Θεραπευτή και με την διαδικασία της εποπτείας του. 

Βιβλιογραφία:

Heinrich, R. (2007). Μεταβίβαση και Αντιμεταβίβαση. Καστανιώτης.

Bourdin, D. (1999). Ψυχανάλυση από τον Φρόιντ ως τις μέρες μας. Κριτική.