Πώς να είστε άψογοι στον Λόγο σας

Η πρώτη από τις «4 Συμφωνίες» του Don Miguel Ruiz

Τι θέλει να πει ο συγγραφέας; Πόσο σωστά ή λάθος χρησιμοποιούμε την γλώσσα που μιλάμε ή με ποιον τρόπο μιλάμε στους άλλους και στον εαυτό μας;

Είμαι αθεράπευτα ερωτευμένη με τις λέξεις και κάθε φορά που ανακαλύπτω τη μαγική τους δύναμη, τόσο περισσότερο με αποπλανούν. Δεν είμαι κάτι άλλο παρά μόνο ταπεινή μαθήτρια και ακόλουθος, αλλά θα μοιραστώ αυτό που έχω μάθει και έχω αντιληφθεί και σας καλώ να «διασκεδάσετε» την ιδέα και να αναρωτηθείτε: Πώς μιλάτε στον εαυτό σας; Εγώ μου μιλάω συνήθως στα αγγλικά γιατί μου αρέσει, με βοηθάει να εκφραστώ καλύτερα σε ορισμένες περιπτώσεις και γιατί θεωρώ την αγγλική γλώσσα μαγική. Αν η ελληνική είναι μαθηματική γλώσσα, τότε η αγγλική είναι μαγική. Αλλά δεν έχει σημασία σε ποια γλώσσα μιλάς, αλλά πώς εκφράζεσαι πρώτα στον εαυτό σου και μετά στους άλλους.

Αν υποθέσουμε ότι οι λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουν δύναμη (που έχουν) και πολλές από αυτές έχουν μεγάλη δύναμη (τα ρήματα) τότε πώς παρακινούμε τον εαυτό μας και τους άλλους; Πώς ενθαρρύνουμε; Πώς εκφράζουμε συμπόνια ή ενσυναίσθηση; Πώς δίνουμε κουράγιο; Και τόσες άλλες ερωτήσεις, που είναι αμέτρητες.

Ο Ruiz αναπτύσσει στο βιβλίο του πως oι λέξεις είναι πιο ισχυρές από όσο συνειδητοποιούμε. Είναι τα δομικά στοιχεία των ετικετών, των εννοιών και των πεποιθήσεων.

«Ο λόγος σας είναι το δώρο που προέρχεται απευθείας από τον Θεό. Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη στη Βίβλο, μιλώντας για τη δημιουργία του σύμπαντος, λέει: «Στην αρχή ήταν ο Λόγος και ο Λόγος ήταν με τον Θεό και ο Θεός είναι ο Λόγος. Μέσα από τις λέξεις εκφράζετε τη δημιουργική σας δύναμη. Είναι μέσω του Λόγου, που εκδηλώνετε τα πάντα. Ανεξάρτητα από τη γλώσσα που μιλάτε, η πρόθεσή σας εκδηλώνεται μέσω του Λόγου. Αυτό που ονειρεύεστε, αυτό που αισθάνεστε και αυτό που πραγματικά είστε θα εκδηλωθούν μέσω του Λόγου. Ο Λόγος δεν είναι απλώς ένας ήχος ή ένα γραπτό σύμβολο. Είναι μια δύναμη, είναι η δύναμη που πρέπει να εκφράσετε και να επικοινωνήσετε, να σκεφτείτε και έτσι να δημιουργήσετε τα γεγονότα στη ζωή σας. Μπορείς να μιλήσεις. Ποιο άλλο ζώο στον πλανήτη μπορεί να μιλήσει; Ο Λόγος είναι το πιο ισχυρό εργαλείο που έχουμε ως άνθρωποι, είναι το εργαλείο της μαγείας. Αλλά σαν ένα σπαθί με δύο άκρες, ο Λόγος σου μπορεί να δημιουργήσει το πιο όμορφο όνειρο ή ο Λόγος σου μπορεί να καταστρέψει τα πάντα γύρω σου. Στο ένα άκρο είναι η κατάχρηση του Λόγου η οποία δημιουργεί μια ζωντανή κόλαση. Στο άλλο άκρο είναι το άψογο του Λόγου, που θα δημιουργήσει μόνο ομορφιά, αγάπη και παράδεισο στη γη. Ανάλογα με τον τρόπο που χρησιμοποιείται, ο Λόγος μπορεί να σας απελευθερώσει ή μπορεί να σας υποδουλώσει ακόμη περισσότερο από ό,τι γνωρίζετε. Όλη η μαγεία που έχετε βασίζεται στον Λόγο σας. Ο Λόγος σας είναι καθαρή μαγεία και η κατάχρηση του Λόγου σας είναι σκοτεινή μαγεία».

Don Miguel Ruiz

Για να αποφύγετε τη δημιουργία νέων, επιβλαβών ψευδαισθήσεων, να είστε εξαιρετικά συντηρητικοί όταν τις χρησιμοποιείτε στον εαυτό σας ή σε άλλους. Συνηθίστε να λέτε μόνο αυτό που εννοείτε και που σημαίνει μόνο αυτό που λέτε. Σε περίπτωση αμφιβολίας, αν δε ξέρετε τι να πείτε, μην μιλήσετε καθόλου.

«Οι λέξεις είναι τα εργαλεία μας και ως ελάχιστο θα έπρεπε να χρησιμοποιούμε ξεκάθαρα εργαλεία: θα έπρεπε να ξέρουμε αυτό που εννοούμε και πρέπει πρώτα να εξοπλιστούμε ενάντια στις παγίδες που μας βάζει η γλώσσα».

(J.L. Austin, A plea for excuses, Philosophical Papers, Oxford 1970, σ. 181-182)

Λόγος σημαίνει ομιλία και αναφέρομαι στον προφορικό λόγο* που εμπλουτίζεται με την νευροφυσιολογία μας από την τονικότητα, τη φωνή την ύλη και την εκφραστικότητα. Όταν ρωτάμε κάποιον «Τι λες;», ρωτάμε τι εννοεί.

Παγίδες είναι οι πεποιθήσεις που έχουμε, ένα άγραφο βιβλίο με κανόνες και νόμους που υπακούμε και δεχόμαστε ως τη δική μας αλήθεια. Το σύστημα πεποιθήσεών μας είναι χαραγμένο πολύ βαθιά μέσα μας και δεν είναι εύκολο να το αλλάξουμε.

Οι πεποιθήσεις μας «ερμηνεύουν» ό,τι μας συμβαίνει, δημιουργούν τις αντίστοιχες σκέψεις γι’αυτό που συνέβη, οι σκέψεις μας δημιουργούν συναισθήματα, τα συναισθήματά μας εκδηλώνονται στη φυσιολογία μας και καθοδηγούν τις πράξεις μας και οι πράξεις μας τα αποτελέσματά μας. Τόσο απλό, τόσο δύσκολο και σύνθετο, όπως εμείς.

Πώς μπορούμε όμως πριν μιλήσουμε, να αναρωτηθούμε: Πόσο αληθινό είναι αυτό που θα πω; Πόσο θα ωφελήσει ή θα βλάψει; Αν δεν μπορούμε να εκφράσουμε με τις λέξεις μας αυτό που εννοούμε, ας μη μιλήσουμε. Πόσες φορές δεν έχουμε πει ή ακούσει την φράση: «Δεν το εννοούσα έτσι».  Όπως και αν το εννοούμε, όταν το δικό μας σύστημα πεποιθήσεων /αξιών / κανόνων σκοντάψει σε κάποιου άλλου, θα υπάρξει παρανόηση.

Δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες εδώ για το πώς να μιλάς ή να εκφράζεσαι. Η επιλογή (ελεύθερη βούληση) είναι δική σου. Η δική μου προσέγγιση είναι να σκέφτομαι πώς θα βοηθήσει, αν θα βοηθήσει τον άλλον αυτό που θα πω. Αν δε βρίσκω κάτι βοηθητικό, απλώς ακούω. Η σιωπή είναι χρυσός.

Σκοπός μου είναι να μπορέσω να ρίξω λίγο φως στο πόση κακοποίηση δεχόμαστε πρώτα από τον ίδιο μας τον εαυτό χρησιμοποιώντας τις λάθος λέξεις. Και όταν κακοποιούμε πρώτοι εμείς τον εαυτό μας, τότε δεχόμαστε και την κακοποίηση πιο εύκολα ή συναινούμε στην συνέχεια της κακοποίησης του κόσμου γύρω μας. Και τότε χάνεται η μαγεία.

Βιβλιογραφία: Ruiz, A. M. (1997), The Four Agreements, Amber-Allen Publishing, Inc. San Rafael, California.

* Σκάρτσης, Λ. Σ., (2002), Η προφορικότητα, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.

Επιμέλεια άρθρου: Ευγενία Κελαράκου

Life Coach, Λάτρης της Επιστημονικής (και όχι μόνο) Φαντασίας. Όλα αλλάζουν όταν αλλάζει ο τρόπος που σκέφτεσαι. Τι συναρπαστική εποχή για να ζεις!