Συνέντευξη με την Δήμητρα Μάγιου: «Όλο αυτό πρέπει να λάβει τέλος. Καμία ανοχή σε καμία μορφή βίας»

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στη Σαουδική Αραβία. Σπούδασε θέατρο, μουσική και εξειδικεύτηκε με σπουδές στη ψυχοθεραπεία μέσω τέχνης που πραγματοποίησε στο Λονδίνο. Πνεύμα ανήσυχο μέσα σε σώμα αεικίνητο. Ένα ασταμάτητο ζιζάνιο που φιλτράρει διαρκώς τα πάντα γύρω της ανατροφοδοτώντας διαρκώς την ύπαρξή της δια των ανησυχιών της. Συντονίστρια παραστάσεων θεραπευτικού θεάτρου με τοξικομανείς και εμπνεύστρια της ομάδας ΕΑΡ. Σήμερα, στο your e-articles η καλλιτέχνιδα Δήμητρα Μάγιου.

-Πώς θυμάσαι τα παιδικά σου χρόνια;

Να τρέχω. Να με φυσάει ο αέρας και να με πλημμυρίζει αυτή η αίσθηση της ελευθερίας. Θυμάμαι να ονειρεύομαι το φευγιό μου σε άλλους τόπους, χώρες, μέρη, λαούς.

-Η πιο ισχυρή ανάμνηση;

Η Σαουδική Αραβία όπου έζησα τα πρώτα χρόνια της ζωής μου. Το σπίτι που πατούσε στην γη, οι φοίνικες και εκείνο το παγωτό σε ασημόχαρτο.

-Τι αποτέλεσε ερέθισμα για να ασχοληθείς με τη τέχνη; 

Από τότε που με θυμάμαι έψαχνα τρόπους να εκφραστώ. Η ανάγκη μου να επικοινωνώ αυτό που χρειάζεται όχημα για να εκφραστεί. Ίσως το δύσκολο, το άδικο, το σκοτεινό.

-Σπούδασες τραγούδι και θέατρο. Τι βιώματα κουβαλάς από τις σπουδές σου;

Οι αναμνήσεις μου από τις σπουδές μου στο θέατρο είναι δραματικές. Τελείωσα το Σύγχρονο θέατρο Αθηνών του Γιώργου Κιμούλη. Υπήρχα ήδη στην σκηνή οχτώ χρόνια με την ιδιότητα της τραγουδίστριας όταν αποφάσισα να σπουδάσω. Αναζητούσα ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον για να καλλιεργηθώ και τότε ένιωθα πως το περιβάλλον του θεάτρου θα ήταν ένας χώρος συνάντησης διανοούμενων ανθρώπων. Αργότερα κατάλαβα πως αυτό που συνέβαινε τη νύχτα ήταν απλά ο καθρέφτης της μέρας. Μόνο που τη νύχτα ήταν ωμό και ξεκάθαρο ενώ τη μέρα ήταν υπογείως καλά κρυμμένο.

-Πώς αποφάσισες να βρεθείς στο Λονδίνο; Εκεί τι αντιμετώπισες και τι αποκόμισες;

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου στο Σύγχρονο Θέατρο ήμουν σίγουρη για ένα πράγμα. Δεν ήθελα με τίποτα να εγκαταλείψω την τέχνη αλλά επίσης δεν ήθελα με τίποτα να είμαι μέρος αυτού του κόσμου. Ένιωθα πως όλη αυτή η κακοποίηση που είχα υποστεί και για κάποιον λόγο άντεξα, έπρεπε κάπως να την μετατρέψω σε κάτι καλό για εμένα και μετέπειτα για τους ανθρώπους. Και γιατί όχι και για τους ηθοποιούς. Κάπως έτσι μέσα σε μία νύχτα αποφάσισα να βρεθώ στο Λονδίνο και να σπουδάσω δραματοθεραπεία. Να ενώσω δηλαδή την αγάπη μου για την τέχνη με την θεραπευτική διαδικασία που τόσο ανάγκη είχα. Στο Λονδίνο ήταν η πιο όμορφη περίοδος της ζωής μου. Ένιωσα πραγματικά να συμβαίνει η αναγέννησή μου. Κατάλαβα τι σημαίνει Πανεπιστήμιο και ακομπλεξάριστοι καθηγητές. Τι σημαίνει τίμιο και αξιακό σύστημα. Έκανα τέσσερις εργασίες ταυτόχρονα για να ανταπεξέλθω οικονομικά. Δυσκολεύτηκα αλλά δεν θα άλλαζα ούτε μία μέρα αυτού του υπέροχου ταξιδιού. 

-Η σημασία του θεραπευτικού θεάτρου στη ζωή σου;

Καθοριστική. Το θεραπευτικό θέατρο ήταν ένα μοντέλο θεάτρου που διδάχτηκα στο μεταπτυχιακό μου και που αργότερα εφάρμοσα σε κλινικά πλαίσια. Όταν ήρθα σε επαφή με το θεραπευτικό θέατρο, έσβησε κάθε άλλο είδος θεάτρου για εμένα. Ίσως έχει να κάνει με τα βιώματά μου. Με την ανάγκη μου να δίνω φωνή ή να γίνομαι η φωνή των καταπιεσμένων. Να πω εδώ πως ανάλογα με τον πληθυσμό ή το κοινό που εργάζεσαι, το είδος αυτού του θεάτρου γεννιέται από τα σπάργανα. Κείμενο, κινησιολογία, μουσική και φωτισμός ξεδιπλώνεται από μια σειρά βιωματικών διεργασιών. Τίποτα δεν προϋπάρχει. Μόνο ο άνθρωπος και το μέγεθος της ανάγκης του για μοίρασμα. 

-Η αλληλεπίδρασή σου με τοξικομανείς που βρίσκονται σε απεξάρτηση;

Δούλεψα δέκα χρόνια εθελοντικά σε μεγάλη μονάδα απεξάρτησης τοξικομανών. Οι συγκινήσεις που πήρα από αυτά τα παιδιά συντέλεσαν πολύ στην εξέλιξή μου ως άνθρωπος και ως θεραπεύτρια. Τους οφείλω πολλά. Είναι ένας εξαιρετικά δύσκολος πληθυσμός γιατί στην ουσία ο εχθρός είναι ισχυρός και έχει την δυναμική ενός παράνομου έρωτα. Μέχρι να κερδίσεις την εμπιστοσύνη του ατόμου που πάσχει. Ακροβατείς μεταξύ ζωής και θανάτου. Είσαι συνεχώς αυτός ο άνθρωπος που μπαίνει ανάμεσα στο άτομο και την ερωμένη-ναρκωτικά.

-Τι οδηγεί έναν άνθρωπο στη χρήση ουσιών; Τι τον κρατά φυλακισμένο και δεν μπορεί να ξεφύγει;

Η ανάγκη τους να σταματήσουν να αισθάνονται. Αυτή η ανάγκη τους οδηγεί στη χρήση. Φυσικά πίσω από την επιλογή αυτή κρύβονται τραυματικές ιστορίες για γερά στομάχια. Ο πόνος τους κράτα φυλακισμένους. Είναι άνιση η μάχη. Όπως καλά γνωρίζουμε το τραύμα δεν μπορούμε να το εξαφανίσουμε. Μπορούμε μόνο να το λειάνουμε. Από εκεί και έπειτα παίζει ρόλο η δυναμική του ατόμου και πόσο αποφασισμένο είναι να σωθεί. 

-Έχεις κάποια ιστορία που σε συγκλόνισε και θες να μοιραστείς;  

Έχω ακούσει πολλές και στο τέλος κάθε θεραπευτικής διαδικασίας τις μοιραζόμασταν βιωματικά με το κοινό μέσω θεραπευτικού θεάτρου. Η ιστορία όμως που πάντα με συγκλονίζει και με γονατίζει είναι αυτή που εμπεριέχει τον θάνατο. Ιδίως όταν ο θάνατος δεν έχει προκληθεί από υποτροπή αλλά από άλλα αίτια, αφού απεξαρτηθεί το άτομο. Θυμάμαι μια τέτοια ιστορία που με πόνεσε πολύ… 

-Μέσα από ποιες ενέργειες θα μπορούσε η πολιτεία να αποτρέψει ανθρώπους από το μονοπάτι των ναρκωτικών;

Η πολιτεία δεν μας προστατεύει, συνεπώς ούτε μας αποτρέπει από καμία κακή συνήθεια που μας βλάπτει σοβαρά. Ίσα ίσα. Όλα είναι εκεί έξω και μας προσφέρονται για την αυτοκαταστροφή μας. Το θέμα είναι τι θα επιλέξεις. Επιλέγεις την αγάπη του εαυτού σου ή κάποιο μέσο αυτοκαταστροφής σου; 

-Πώς κρίνεις τη σημερινή ελληνική κοινωνία;

Μπερδεμένη και συντηρητική. 

Υπάρχει κάτι που σε ενοχλεί;

Η φίμωση.

-Πώς αναλογίζεσαι το project του ΕΑΡ;

Ως ένα λαϊκό θέατρο. Ξέρεις όπως παλιά με τα μπουλούκια, που μαζεύονταν οι άνθρωποι στις πλατείες και επικοινωνούσαν. 

-Πώς αντιλαμβάνεσαι τις αποκαλύψεις στο χώρο του θεάματος για τις παρενοχλήσεις εις βάρος των καλλιτεχνών; 

Συστημικά το πεδίο έχει μπουκώσει και τώρα χρειάζεται να γίνει ένας καλός καθαρισμός. Ο χώρος του θεάματος θα λειτουργήσει τώρα σαν καθρέφτης της κοινωνίας μας. Θα πάρουν εύχομαι το θάρρος να μιλήσουν και άνθρωποι από άλλους χώρους. Οτιδήποτε καλύπτεται χρειάζεται να έρθει στο φως. Έχουμε χρέος απέναντι στα παιδιά μας. Πόσες φορές στο μεγάλωμά μας ακούσαμε τη φράση κάνε υπομονή, μη χάσεις την εργασία σου, μη δίνεις σημασία, κάνε πως δεν ακούς. Όλο αυτό πρέπει να λάβει τέλος. Καμία ανοχή σε καμία μορφή βίας. 

-Έχεις κάποιο προσωπικό βίωμα;

Έχω ολοκληρώσει το Σύγχρονο θέατρο Αθηνών. Έχω σειρά από γεγονότα παθητικοεπιθετικής βίας. Ευτυχώς στη ζωή μου έχω μάθει να στρίβω γρήγορα το τιμόνι. 

-Πιστεύεις θα έχει τελική έκβαση αυτή η κατάσταση;

Ελπίζω σε έναν καθαρισμό. Πιστεύω ότι το καλό μπορεί να νικήσει. Σε αυτό το μονοπάτι εργάζομαι χρόνια και θα συνεχίσω μέχρι να φύγω από τη Γαία.

-Ανησυχείς μη τυχόν το ζήτημα αυτό πάρει διαστάσεις κιτρινισμού και κουτσομπολιού;

Όχι δεν ανησυχώ. Από την στιγμή που υπάρχει η δυνατότητα της επιλογής, καθένας μπορεί να επιλέξει τι επιτρέπει να περάσει ως πληροφορία μέσα του. Διάκριση λοιπόν. 

-Πώς αντιλαμβάνεσαι τη κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;  

Ανάλογη της παιδείας της. 

-Υπάρχει φως στο σκοτάδι;

Εμείς είμαστε το φως. Και είμαστε πολλοί. Πώς νομίζεις ότι τα καταφέρνουμε ακόμα;

-Επηρέασε τους καλλιτέχνες ο κορωνοϊός;  

 Τραγικά πολύ. 

-Η στάση της Κυβέρνησης ήταν ανάλογη; 

Ανάλογη της παιδείας της.

-Τι μετράει για την καθιέρωση ενός καλλιτέχνη; Η προσωπική δουλειά ή το ταλέντο;

Το ταλέντο είναι ευλογία όταν υπάρχει. Σαν τη δουλειά όμως δεν έχει. Ίσως και το ταλέντο τελικά να είναι η δουλειά τώρα που το σκέφτομαι.

-Ποιο είναι το τραγούδι που περιγράφει την ζωή σου;  

 Τα σκυλάδικα της Ελένης Βιτάλη. Από το σκοτάδι στο φως. 

 -Ο δίσκος που λατρεύεις να ακούς;  

 Το Alice του Tom Waits.

-Η ταινία που σε κάνει να τη παρακολουθείς κάθε φορά σαν πρώτη φορά;  

 Μία αιωνιότητα και μια μέρα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου.

-Το βιβλίο που σε ταξιδεύει σε μαγικούς τόπους;  

Ημερολόγιο πένθους του Roland Barthes. Δεν με ταξιδεύει, με κατευνάζει. Πραγματεύεται την απώλεια με έναν τόσο γήινο τρόπο, που με κατευνάζει. 

-Πότε έκλαψες τελευταία φορά;  

Σήμερα, ακούγοντας την ιστορία μιας εργαζόμενης γυναίκας που δέχεται παθητικοεπιθετική βία και οι διευθύνοντες αδιαφορούν.

-Υπάρχει κάποια ανεκπλήρωτη επιθυμία;

 Ναι, αλλά δεν θα την πω για να εκπληρωθεί.

-Πιστεύεις στον Θεό;  

 Πιστεύω στη δύναμη του Χριστικού φωτός. 

-Το καταφύγιό σου;  

Ο εαυτός μου.

-Ο μεγάλος σου φόβος;  

 Μη πεθάνω και δεν προλάβω να ολοκληρώσω την αποστολή μου στη Γαία.

-Πώς λειτουργείς υπό το καθεστώς του έρωτα;  

 Παιδικά.

-Πότε ένιωσες την ευτυχία; 

Όταν συνειδητοποίησα πως δεν θα πορευτώ μόνη συντροφικά και ήμουν σίγουρη για αυτό.

-Τι άνθρωπος είναι η Δήμητρα Μάγιου;  

Θέλω να πιστεύω ένας καλός άνθρωπος.

-Το μεγάλο σου πλεονέκτημα;

Να στρίβω γρήγορα το τιμόνι. 

-Το μεγάλο σου μειονέκτημα;

 Δεν σταματάω ποτέ. Κάνω προσπάθεια όμως να το θυμάμαι.

-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;  

Τίποτα απολύτως. Τα πράγματα έπρεπε να γίνουν έτσι ακριβώς και είμαι ευγνώμων.

-Πώς φαντάζεσαι τη τελευταία μέρα σου στη γη;  

 Δεν τη φαντάζομαι, προσπαθώ να εστιάζω πάντα στο τώρα.

-Τα όνειρά σου για το μέλλον;  

Στο τώρα θέλω να στεγάσω το ΕΑΡ και κάποιες άλλες τεχνικές σε ένα ολιστικό κέντρο που θα δημιουργήσω. Όνειρα δεν κάνω, προτιμώ να πηγαίνω με την ροή και να υλοποιώ τα σχέδιά μου. 

-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;  

Είμαι σε συζητήσεις για κάποια πρότζεκτ που όμως δεν ξέρουμε πώς και πότε θα πραγματοποιηθούν λόγω πανδημίας. 

-Τι συμβουλή θα έδινες σε έναν άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;  

Να στρίβει γρήγορα το τιμόνι. Η γρήγορη μετακίνηση πολλές φορές σώζει ζωές. 

-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Δήμητρα Μάγιου;

Ένωση, Αγάπη, Ροή. ΕΑΡ!

-Δήμητρα σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.

Και εγώ σε ευχαριστώ.

Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο

Αποτυχημένος φοιτητής Κοινωνικής Θεολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποτυχημένος φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερασιτέχνης ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος. Συλλέκτης βινυλίων, κόμικς και βιβλίων. Λάτρης της ινδικής κουζίνας και του κόκκινου κρασιού. Με το γράψιμο έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Όταν γράφω θέλω η σκέψη που ξεκινάει από εμένα να ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη...