Μια από τις πιο ξεχωριστές μορφές της εγχώριας ροκ σκηνής. Το 1998 κυκλοφόρησε ο πρώτος του προσωπικός δίσκος, Το Σκοτάδι Καίγεται με παραγωγό τον Μάνο Ξυδού ενώ πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε το τελευταίο του τραγούδι σε μουσική δική του και στίχους του Μαρίνου Κουνάδη, το Αγέρωχο Ρημάδι (Ο Φάρος), με τη συμμετοχή της Αναστασίας Φεργαδιώτη. Όπως δηλώνει ο ίδιος για το τραγούδι, το εναλλακτικό ροκ συναντάει το hip hop, την ethnic αλλά και την νεοκλασσική μουσική σε ένα πάντρεμα ήχων που σε παίρνει μαζί του από το πρώτο κιόλας άκουσμα. Ο στίχος βαθύς, ειλικρινής και πάνω απ’ όλα άμεσος «περπατάει στον δρόμο» μαζί με εσένα. Σήμερα, στο your e-articles ο Δημήτρης Λιόλιος.
-Γεννήθηκες στην Αθήνα. Ποιες είναι οι μνήμες της παιδικής σου ηλικίας;
Γεννήθηκα στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο μαιευτήριο Αλεξάνδρα.
Αυτές τουλάχιστον είναι οι πληροφορίες που έχω από τους γονείς μου. 22 Οκτωβρίου και ημέρα Σάββατο στις 5 το πρωί. Έτοιμα τα στοιχεία για αστρολογικό χάρτη… Οι μνήμες της παιδικής μου ηλικίας… Πόσο όμορφη ερώτηση! Η πλατεία Αγάμων (πλατεία Αμερικής) με τον κόσμο να περπατάει όπως ίσως και τώρα, τα λιγοστά αυτοκίνητα, τα κινούμενα σχέδια και οι περιπετειώδεις σειρές ή ταινίες τα μεσημέρια του Σαββάτου όταν πλέον αποκτήσαμε τηλεόραση στο σπίτι. Ο πλανόδιος παγωτατζής με το ποδήλατο – ψυγείο στους δρόμους τα πρωινά και τα μεσημεροαπογεύματα… Το παλιό κτίριο του Χυτήρογλου στην Μητροπόλεως όπου έμεναν ο θείος και η θεία μου που πηγαίναμε συνεχώς επισκέψεις. Με το πανάρχαιο ασανσέρ – συντηρημένο βέβαια – καθώς το κτίριο στην κατοχή ήταν γραφεία της Γκεστάπο. Και η ταράτσα του που τα βράδια καθώς οι μεγάλοι είχαν μείνει στο τραπέζι μετά το δείπνο και συζητούσαν, εγώ «δραπέτευα» στην σκοτεινή πλευρά εκείνης της ταράτσας που είχε θέα όλη την Πλάκα με τα φώτα της, τα κέντρα της και τους ήχους από τις ορχήστρες και τους τραγουδιστές τους να έρχονται όλα μαζί εκεί και να νιώθω ότι βρίσκομαι σε μια γιορτή έξω από αυτόν τον κόσμο… Είχα πείσει τον εαυτό μου πως κάθε φορά που θα έκανα την δική μου επίσκεψη σε εκείνη την σκοτεινή πλευρά θα με περίμενε κάθε φορά αυτό το παραμύθι… Τι άλλο; Οι άνθρωποι! Πόσο πιο αρχοντικοί. Πόσο πιο εγκάρδιοι μα όμως το ίδιο όπως και τώρα πονηροί. Βλέπεις, αυτό το τελευταίο ούτε έχει αλλάξει, ούτε θα αλλάξει ποτέ… Λες και οι άνθρωποι τότε πίστευαν πραγματικά αυτό που κάνουν ή πρεσβεύουν. Οι πλανόδιες λατέρνες, το ποδόσφαιρο στα στενά δρομάκια με τέρμα έναν τοίχο που επιλέγαμε για να ξεκινήσει το παιχνίδι και ο τερματοφύλακας που άκουγε πρώτος την κατσάδα από τον ένοικο του σπιτιού που ανήκε εκείνος ο τοίχος. Το «πάγωμα» του παιχνιδιού κάθε φορά που περνούσε αυτοκίνητο. Δεν περνούσαν τόσο συχνά όπως τώρα… Αλήθεια, πώς να χωρέσουν τόσες μνήμες σε μια συνέντευξη που έχει τόσες ερωτήσεις για να απαντηθούν. Ε, μετά ξεκίνησα να μαθαίνω μουσική…
-Η ανάμνηση που δε θα ξεχάσεις ποτέ;
Έχω δύο. Μια όμορφη και μια άσχημη ίσως, μέσα στις τόσες. Οι ήχοι από πυροβολισμούς που άκουσα ξαφνικά από μακριά στη γειτονιά καθώς έπαιζα με τους φίλους μου ένα πρωί… Μέναμε τότε στον Άγιο Ανδρέα στα Κάτω Πατήσια. Ήταν οι μέρες που είχε ξεκινήσει το Πολυτεχνείο. Θυμάμαι είχε έρθει η μάνα μου και με πήρε βιαστικά να με πάει σπίτι. Λίγο μετά, φτάνει ο πατέρας μου στο σπίτι για να μας πάει στους θείους μου – ναι σε εκείνη την ταράτσα του Χυτήρογλου – με σκοπό προφανώς να είμαστε όλοι οι συγγενείς μαζί; Ίσως. Γωνία Χαλκοκονδύλη και Πατησίων οι αστυνομικοί με τα τεράστια καπέλα τότε στα παιδικά μου μάτια, να ελέγχουν την κυκλοφορία στους δρόμους. Σχεδόν παντού. Ο πατέρας μου να προσπαθεί να τους πει ότι πηγαίνουμε στον αδερφό του. Τα τρομαγμένα αλλά αυστηρά μάτια του αστυνομικού που του έδινε οδηγίες στο φανάρι… Λίγο μετά μεσημέρι ηλιόλουστο κι εγώ να τρεχοπαίζω στην ταράτσα με ένα ελικόπτερο να πετάει από πάνω στην Αθήνα. Τα χέρια των δικών μου που με μάζεψαν γρήγορα και με συνοπτικές να με βάλουν μέσα στο σπίτι.
Νομίζω δεν θα φύγουν ποτέ από την μνήμη μου αυτές οι εικόνες…
Ίσως τότε πρωτοσυστηθήκαμε με την πραγματικότητα. Καλά.. Ο Άγιος Βασίλης είχε προηγηθεί βέβαια (γέλια). Και η όμορφη ανάμνηση τώρα…
Η πρώτη μου φορά που είπα τα κάλαντα Χριστούγεννα και η όλη «στιχομυθία» τους τότε. Το ξύπνημα πριν χαράξει η μέρα, η συνάντηση με τους φίλους και τα πρόσωπα των ανθρώπων που άνοιγαν την πόρτα του σπιτιού τους. Θαρρώ πως τότε ήταν και η πρώτη μου φορά που συστήθηκα με την χαρά των ανθρώπων ή την δυστυχία αλλά το κατάλαβα αυτό πολύ αργότερα… Βλέπεις; Τίποτα δεν είναι τυχαίο τελικά ίσως… Από ότι μπορείς να καταλάβεις οι «συστάσεις» με τη ζωή έδιναν και έπαιρναν στην παιδική μου ηλικία όπως και στου καθένα βέβαια.
-Τι σημαίνει για σένα η μουσική;
Είναι ο τρόπος που αναπνέω, που βλέπω και στη συνέχεια αποκωδικοποιώ τον κόσμο γύρω μου.
-Ο ρόλος της στη καθημερινότητά σου;
Όσο σημαντικός είναι ο ρόλος της ακοής, της ανάσας, της αναπνοής και της όρασης για τον κάθε άνθρωπο.
-Αυτό που σε έκανε να ασχοληθείς;
Υποψιάζομαι πως όσα μέχρι στιγμής έχω αναφέρει παραπάνω, είναι μάλλον από μόνα τους ένας καλός λόγος για να αφοσιωθεί κάποιος σε ό,τι τον εκφράζει και τον εξελίσσει. Μπορώ να πω ότι δεν υπήρξε κάτι που με έκανε να ασχοληθώ με τη μουσική. Απλώς αυτή ήταν η εξέλιξή μου χωρίς να μπει σε διαδικασίες τίποτα και κανένας… Ούτε η ζωή, ούτε κι εγώ. Η ροή κάποια στιγμή έφτασε εκεί.
-Οι επιρροές που σε διαμόρφωσαν μουσικά;
Ώπα! Εδώ έχουμε να πούμε πολλά! Ξεκινάμε με τα 45άρια βινυλίου που είχαν οι γονείς μου αλλά και που μάζευε επίσης η αδερφή μου.
Εγώ ήμουν ο μικρούλης της οικογένειας. Ακόμα θεωρητικά είμαι. Πρακτικά βέβαια, με την καμία (γέλια). Οπότε ξεκινάμε. Elvis Presley (συμβαίνει στα περισσότερα σπίτια), Harry Belafonte, Louis Armstrong, Peggy Lee, Ray Charles, Frank Sinatra, Nat King Cole, Billy Holiday, Al Bano. Little Tony, Mina αλλά και από την άλλη πλευρά με Supremes, Ottis Redding, Stevie Wonder, Isley Brothers, Marvin Gaye, Aretha Franklin, Janis Joplin, Beatles, Rolling Stones, Grand Funk και πόσα μα πόσα ακόμη… Αυτά για αρχή. Ήδη έπειτα από όλα αυτά η μουσική μου αυτοαναζήτηση είχε πάρει μπροστά για τα καλά. Εκεί «ήρθαν» στη ζωή μου οι Pink Floyd, οι Manfred Mann’s Earth Band, οι Led Zeppelin, ο Rory Gallagher, ο David Bowie και τελειωμό δεν έχει μέχρι που άρχισα να συνειδητοποιώ την μουσική μου πορεία στα 20 χρόνια μου πλέον και από τους Stray Cats, τον Brian Setzer και τον Joe Pass που ήταν ο βασικός του επηρεασμός. Για τους δικούς μου επηρεασμούς δεν ρώτησες; (γέλια). Φτάνουμε στα πρώτα μου μαθήματα πιάνου στην ηλικία των 17 χρόνων. Εκεί ανακαλύπτω τον Billy Joel o οποίος και με στιγμάτισε σε πολλά μουσικά επίπεδα. Εντάξει. Είχα κι ένα παράλληλο ταξίδι με τον Philip Glass που δεν έχει καμία σχέση με όλα τα παραπάνω… Μετά η πιο «σύγχρονη» ιταλική μουσική που γέμισε χρώματα την καρδιά μου όπως, οι Lucio Batisti, Riccardo Cocciante, Vasco Rossi και πολύ πιο μετά οι Muse, πάθος μου για χρόνια όπως και όλη η βρετανική σκηνή και ήχος γενικότερα. Πάντοτε βέβαια η «μουσική μου ματιά» εστίαζε λίγο ή πολύ στο «γύρω» μου με την ιστορία μου να λέει πως κι αυτή μου η ματιά μέστωσε και ωρίμασε.
Έτσι λοιπόν το παραδοσιακό, το ρεμπέτικο, τα ατόφια λαϊκά τραγούδια όπως και τόσα πολλά τραγούδια «δικά μας» χρωμάτισαν την ψυχή μου.
Θυμάμαι μια φορά ο Μάνος Ξυδούς μου είχε πει στο στούντιο όταν γράφαμε για την Minos τον πρώτο μου δίσκο Το σκοτάδι καίγεται στο στούντιο των Tsopana Rave το “Live” ότι «Όλα τα τραγούδια ρε είναι λαικά εφ΄όσον απευθύνονται στον λαό». Λείπει ο Μάνος. Τώρα τον χρειαζόμασταν πιο πολύ από ποτέ. Οι επιρροές μου από ό,τι βλέπεις τελικά είναι ετερόκλητες και χρίζουν γενικότερα μιας καλής ψυχοθεραπείας ενδεχομένως χαχαχαχα. Δεν θέλω όμως με τίποτα να «θεραπευθώ» από την απόλυτη αγάπη μου για την μουσική και τον κάθε τρόπο που αυτή εκφράζεται. Ναι. Αυτοί είναι κάποιοι από τους επηρεασμούς μου μουσικά…
-Οι φωνές που σε συγκλόνισαν όταν τις πρωτοάκουσες;
Κάθε φωνή που τραγούδησε ένα τραγούδι με ψυχή που έφτασε ως εμένα. Και είναι πολλές οι φωνές που έχω θαυμάσει.
-Ποιες είναι οι μουσικές σπουδές σου;
Μαθήματα κλασσικής κιθάρας με τον Δημήτρη Φάμπα στο Εθνικό Ωδείο, μαθήματα πιάνου και αρμονίας στο Ωδείο Κώστα Κλάβα, σεμιναριακά ιδιαίτερα μαθήματα επάνω σε Jazz αντικατάσταση ακόρντων με τον πιανίστα Βασίλη Τσαμπρόπουλο για κάποιο διάστημα και πολύ περπάτημα στο δρόμο να ακούω τον κόσμο κι εμένα μέσα από αυτόν. Να γυρίζω σπίτι στη συνέχεια και να θέλω να γίνουν όλα αυτά μουσική αν ήταν δυνατόν, το επόμενο δευτερόλεπτο. Αυτές είναι οι σπουδές μου…
-Έχεις λάβει και μαθήματα θεάτρου στη Σχολή Φωτιάδη. Τι αποκόμισες;
Προφανώς αυτή η πληροφορία έχει παρεξηγηθεί μέσα στις συνεντεύξεις μου κατά τα χρόνια. Ίσως να μην ήμουν εγώ αρκετά σαφής ώστε να αποτρέψω τις γνωστές «παρανοήσεις». Τέλος πάντων.
Με τον Διομήδη Φωτιάδη γνωρίστηκα κάπου στο ‘90 όταν είχε μόλις έρθει από Αγγλία και προσπαθούσε να κάνει πραγματικότητα ένα όνειρό του. Μια Δραματική Σχολή στην Αθήνα. Μια φίλη μου τότε που είχε ταλέντο στην υποκριτική Τέχνη, μου τον γνώρισε και μαζί βοηθήσαμε ώστε να κάνει πραγματικότητα σε ένα μικρό βάθος χρόνου, την πρώτη του Σχολή. Μέσα από την καθημερινή επικοινωνία μαζί του έμαθα πάρα πολλά. Για το θέατρο, για τις τεχνικές της ερμηνείας, για την ουσία της, για την σημαντικότητα της εργασίας σε προσωπικό επίπεδο, για την αισθητική απόσταση της ερμηνείας. Τόσα πολλά που το άρθρο εδώ θα γίνει ατελείωτο αν τα παραθέσω. Νιώθω τυχερός που γνώρισα και «συνεργάστηκα» με τον Διομήδη. Αυτά που έμαθα κοντά του, πληροφορία ανεκτίμητη στη συνέχεια της πορείας μου…
-Με ποιο τρόπο συνθέτεις τα τραγούδια σου; Έρχεται πρώτα ο στίχος ή η μουσική;
Έρχονται και τα δύο μαζί την ίδια στιγμή. Το ένα ζητάει το άλλο σαν σε απόλυτο έρωτα. Αν δεν συμβεί αυτό και η μουσική προλάβει τον στίχο, τότε και μόνο αναζητώ στιχουργό. Βέβαια, το ίδιο συγκινούμαι κι όταν γράφω μουσική σε στίχους άλλων στιχουργών που με έχουν αγγίξει με την προσέγγισή τους στο θέμα τους. Θέλω να αναφέρω εδώ τα ονόματα «ψυχάτων» συνεργασιών μου με στιχουργούς, όπως η Πωλίνα Κωνσταντινίδου, ο Γιώργος Δουλτσίνος και πολύ πρόσφατα ο Μαρίνος Κουνάδης. Με λίγα λόγια, αν δεν έρθουν και τα δύο μαζί (που τις περισσότερες φορές έτσι συμβαίνει) προτιμώ να χρωματίζω τον λόγο με τις νότες. Είτε είναι από μένα είτε όχι.
-Γράφεις εν θερμώ ή όταν έχεις ηρεμία εντός σου;
Γράφω όταν αντιλαμβάνομαι πως αγαπώ την στιγμή που έχω ανάγκη κάτι τέτοιο. Εν θερμώ βέβαια δεν συμβαίνουν τέτοια πράγματα. Δεν είναι όμως και απόλυτο αυτό. Είναι μια υπέροχη ζωή αυτή εδώ χιλιάδες και βάλε χρόνια.
-Τι αποτελεί έμπνευση;
Οι άλλοι μέσα από εμάς. Εμείς όπως νιώθουμε τους άλλους. Έμπνευση για μένα είναι η στιγμή που παίρνει αγκαλιά την καρδιά σου και η ψυχή σας κοιτάζει καθώς το μυαλό περιγράφει όλη αυτή τη μαγική συνάντηση.
-Το 1998 κυκλοφόρησε ο πρώτος σου προσωπικός δίσκος, Το Σκοτάδι Καίγεται με παραγωγό τον Μάνο Ξυδού. Πώς αισθάνεσαι 23 χρόνια μετά για τη πρώτη σου κατάθεση;
Υπέροχα!
-Η επαφή σου με τον Μάνο Ξυδού;
Αληθινή και ειλικρινής. Δεν έχει πάψει όμως να λείπει η μπέσα και η αρχοντιά αυτής της επικοινωνίας μας…
-Πώς αναλογίζεσαι τη συνεργασία σου με τους Αφούς Κατσιμίχα;
Χωρίς τους Κατσιμιχαίους δεν μπορώ να σκεφθώ που θα ήταν το ελληνικό σύγχρονο τραγούδι σήμερα. Και δεν νομίζω να θέλω να σκεφθώ το να υπήρχε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σημαντικοί! Νιώθω ευλογημένος που συνεργάστηκα μαζί τους.
-Το 2009 το τραγούδι σου Stormy Eyes επιλέχθηκε από την Microsoft για τη τη καμπάνια των Windows 7. Πώς ήχησε στα αυτιά σου;
Στην αρχή νόμιζα ότι ήταν spam ή ότι κάποιος ή κάτι μου κάνει πλάκα. Μετά από λίγη ώρα οι έγκυρες ψηφιακές αναφορές και τα επίσημα emails με έπεισαν. (γέλια). Να σου πω κάτι; Ποτέ δεν ψωνίστηκα με κάτι πολύ καλό που μου συνέβαινε κατά καιρούς. Απλώς χαιρόμουν πολύ γι’ αυτό και έκανα όνειρα για το παρακάτω.
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε δέκα άσχημες στιγμές και μια πολύ καλή που επαναλαμβάνονται. Κι αυτό είναι η ζωή μας που το μόνο που ζητάει είναι να πάρουμε κάποια στιγμή το μονοπάτι της αυτογνωσίας μας.
Να κάνουμε πράγματα που μας εμπνέουν να ρίχνουμε μια ματιά στο παρακάτω. Χωρίς να είναι λιγότερο σημαντικά τα σκοτάδια μας κάθε που μας κρατούν στάσιμους. Στη ζωή μας πιστεύω όλα είναι οι δικοί μας λόγοι που αφορούν το μέσα μας όταν δεν ξεκολλάει το βλέμμα του από το «πριν»και το αντίθετο. Όλα όμως συνηγορούν στο να αποκτάμε φορές το χρόνο για να προετοιμαστούμε να αποδεχθούμε το παρακάτω μας κάποια στιγμή όταν θα νιώθουμε έτοιμοι να θελήσουμε να μας συναντήσει και να το συναντήσουμε. Δεν με θεωρώ τόσο σημαντικό να απαντήσω δημοσίως στο πώς ήχησε κάτι δυνατό και «επιτυχές» στα αυτιά μου. Θα έλεγα όπως ηχεί κάτι πολύ όμορφο στη ζωή του κάθε ανθρώπου Χρήστο μου.
-Το πιο αντιπροσωπευτικό τραγούδι που έχεις γράψει;
Κάθε μου τραγούδι με αντιπροσωπεύει καθώς δεν γράφω τίποτα αν το μέσα μου δεν θέλει ή δεν θεωρεί πως έχει να πει κάτι. Αν μιλήσουμε όμως για σημαντικές στιγμές που έγραψα κάτι, εκεί η «ματιά» πηγαίνει στο παρελθόν και είναι τα Αγάπησε και λίγο εσένα και Ότι αγάπησα. Έρχεται όμως και κάτι πολύ καινούργιο…
-Πώς αντιλαμβάνεσαι τη κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;
Οι ανθρώπινες αξίες πάντα έδιναν μάχη με τις συνειδήσεις των ανθρώπων μέσα στην ιστορία αν το καλοκοιτάξεις και το καλοεξετάσεις.
Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Πάντοτε η πραγματικότητα είχε ένα πολύ σκληρό (πολύ όμως) πρόσωπο. Απλά πλέον, εδώ και μια – τουλάχιστον δωδεκαετία – όλα έχουν ένα σκληρό πρόσωπο που εμείς δεν έχουμε ξαναζήσει – βιώσει. Βγαίνει και παίρνει διάφορες πόζες στις βιτρίνες των επιλογών που υποτίθεται ότι μας έχουν απομείνει.
Πρόσθεσε εδώ τις «επιταγές» των «αναγκαίων» κοινωνικών αλλαγών που εξυπηρετούν κυρίως την αγορά (και ό,τι αυτή αγοράζει ή είναι ικανή να αγοράσει) πάσης φύσεως και επιπέδου και μέσα σε όλη αυτή την εικόνα, εμείς οι άνθρωποι που μέσα στην γενικότερη ανημπόρια μας οικονομική και κοινωνική, τσακωνόμαστε μεταξύ μας στο διαδίκτυο.
Όλα εν σοφία εποιήθησαν. Πάμε παρακάτω…
-Επηρέασε τους καλλιτέχνες ο κορωνοϊός;
Ο κορωνοϊός επηρέασε τους πάντες και τα πάντα! Δεν άφησε τίποτα που να μην επηρεάσει. Δεν γίνεται να μην επηρεάσει. Γιατί οι καλλιτέχνες τι διαφορετικό έχουμε; Ας μιλήσουν καλύτερα για αυτό οι άνθρωποι που νόσησαν και είναι ακόμα – ευτυχώς – κοντά μας.
Οι καλλιτέχνες πάντα επηρεαζόμαστε από το γύρω μας και όσο μπορούμε θα είμαστε εδώ. Να το τραγουδάμε, να το μελοποιούμε, να το ερμηνεύουμε σε μια σκηνή, να το ζωγραφίζουμε, να το σμιλεύουμε. Ο καθένας από το πόστο της δικής του Τέχνης. Τον κορωνοϊό είτε τον πήρες εκτός των λυπηρών και τραγικών ιδιοτήτων του και σαν ένα δυνατό μάθημα, είτε σαν απειλή, όπως και να’ χει, κάτι που δεν έχει τελειώσει, δεν μπορεί παρά να σε επηρεάζει όσο είναι εκεί κοντά σου… δίπλα σου ή… μέσα σου όποια ιδιότητα κι αν «φέρεις». Ας μην «ρητορεύουμε» λοιπόν εκ του ασφαλούς. Εύχομαι μέσα από την καρδιά και την ψυχή μου να περάσει όλο αυτό γρήγορα για όλους μας.
Χωρίς «διαιρέσεις», χωρίς «πολλαπλασιασμούς», χωρίς παθογενείς στατικότητες – ακινησίες στις αντιλήψεις μας για τη ζωή και του ό,τι «συμβαίνει» κάθε φορά. Εύχομαι να είμαστε δυνατοί οι άνθρωποι σε όλο αυτό που βιώνουμε τώρα σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά και στη συνέχεια.
-Η στάση της Κυβέρνησης;
Έκανε αυτό που θεώρησε σωστό να κάνει και συνεχίζει να κάνει αυτό που θεωρεί σωστό. Η κάθε κυβέρνηση, αυτό κάνει. Πράττει αυτό που θεωρεί σωστό. Προσωπικά, διαφωνώ με πολλά γενικότερα.
Όχι μόνο με την τρέχουσα, αλλά και με άλλες κυβερνήσεις χρόνια τώρα καθώς κομματικά δεν ανήκα ποτέ πουθενά συγκεκριμένα. Θέλω εδώ όμως να θέσω κι εγώ ένα ερώτημα. Ποια είναι η δική μας στάση απέναντι στην κάθε κυβέρνηση; Κάνουμε αυτό που θεωρούμε σωστό για εμάς; Ας μιλάμε καλύτερα θα έλεγα για την δική μας πολιτική στάση και συνείδηση καθώς εμείς οι πολίτες μιας χώρας υποτίθεται πως επιλέγουμε την κάθε κυβέρνηση εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Τι εννοώ; Είμαστε πολύ καλοί στο να απλώνουμε το χέρι και να δείχνουμε ποιος είναι ο «άλλος» με τα δικά του «πιστεύω» πάσης φύσεως διαφορετικά ή και αντίθετα από τα δικά μας. Τι δεν μπορεί να καταλάβει κάποιος λοιπόν εδώ;
-Τι αναμένεται να φέρει το άνοιγμα του καλοκαιριού στα μουσικά δρώμενα;
Τον αποσυντονισμό που φρόντισε να σιγουρέψει ότι θα φέρει η προηγούμενη περίοδος του εγκλεισμού. Πιστεύω ότι τώρα θα έχει άλλο πρόσωπο όλο αυτό… Δεν είμαι όμως εγώ ο «ειδικός» για να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση.
-Πώς κρίνεις τη σημερινή ελληνική κοινωνία;
Προτιμώ γενικότερα να κρίνω μονάχα εμένα. Συγκοινωνούντα δοχεία οι χαρακτήρες μας βλέπεις που απαρτίζουν αυτή την κοινωνία που ζούμε όλοι. Όχι ότι δεν πέφτω ποτέ στο συγκεκριμένο «αμάρτημα» στιγμές…
Απλώς, όταν έχει συμβεί αυτό με έχω κοιτάξει στον καθρέφτη και πήρα τα χαμπάρια μου που λένε. Είναι δρόμος που δοκιμάζεσαι συνεχώς το να συνυπάρχεις και κυρίως το να θέλεις να κάνεις πάντα καλύτερη και πιο ανθρώπινη την συνύπαρξη αυτή ξεκινώντας από την δική σου αλήθεια πρώτα. Ξεκινώντας από τα πλην τα δικά σου. Από τα αληθινά σου «θέλω» που εργάστηκες με τον εαυτό σου για να «αποσαφηνίσεις» Οι αντιλήψεις μας, «παιδιά» των πεποιθήσεων που φέρουμε ο καθένας μας, είναι κι αυτό ένα μονοπάτι επαφής με την ψυχή. Αυτό για το οποίο εργαζόμαστε περισσότερο με το μέσα μας, είναι αυτό που μας δείχνει το μονοπάτι που θα επιλέξουμε πιστεύω. Επιλέγεις να πάρεις το συγκεκριμένο δρόμο, γιατί το ζητάς ο ίδιος πρώτα απ΄ όλα. Γιατί αυτή είναι η ανάγκη που έχεις δρομολογήσει τον εαυτό σου λίγο λίγο να συνειδητοποιεί ξεκινώντας ακόμα και από την παιδική σου ηλικία.
Οι συνέχειές μας, είναι η εξέλιξη του καθενός μας. Και ο τρόπος με τον οποίον θα εξελιχθεί ο καθένας μας βρίσκεται μονάχα στις συνειδητοποιήσεις του μέσα στον δικό του χρόνο ή στην εξ’ αρχής αίσθηση και αντίληψη της ζωής και του εαυτού του μέσα σε αυτήν.
Πρέπει να αποδεχθούμε κάποια στιγμή ότι «εδώ κάτω» που ζούμε, το ταξίδι έχει την ουσία. Και κυρίως.. Το πως θα συμπεριφερθούμε στο ταξίδι αυτό. Τεράστιο κεφάλαιο αλλά και ατελείωτο αυτό.
Το θέμα είναι κατ’ αρχήν ανθρώπινο. Έχει να κάνει με τις αυτοσυνειδητοποιήσεις μας. Αν δεν συμβαίνει αυτό σε ατομικό επίπεδο, αν οι φωτεινοί τρόποι δεν μεταλαμπαδεύονται παρά μονάχα διδάσκονται ή επιβάλλονται, αν…αν… εκατομμύρια «αν»… Και μπορείς να καταλάβεις ότι αυτά τα θέματα δεν αφορούν μονάχα την ελληνική κοινωνία αλλά κάθε κοινωνία σε κάθε μέρος της γης. Πρέπει να αποδεχθούμε αρχικά τον άνθρωπο. Θα έλεγε κανείς πως έχουμε πρόβλημα οι ίδιοι οι άνθρωποι σε αυτό…
-Η άποψή σου για τη σημερινή δισκογραφία;
Την ποια; Τη Γιουτιουμπογραφία – ιντερνετογραφία φαντάζομαι θα εννοείς. Υπέροχα όλα! Όλοι μας και μόνοι τους ή μόνοι μας και όλοι τους. Θα πω απλά ότι προσωπικά όπως και πολλοί καλλιτέχνες που έχω την χαρά και την τιμή να γνωρίζω παλεύουμε επάνω στα δικά μας πόδια. Δεν μπορώ να πω αν τελικά υπάρχει δισκογραφία με την συγκεκριμένη έννοια πια. Μπέσα, προσπάθεια και ψυχή όμως, επιβεβαιώνω πως ακόμα υπάρχει και βγαίνουν τραγουδάρες από πολλά ψυχάτα παιδιά εκεί έξω. Αυτό με κάνει πραγματικά χαρούμενο και μου εμπνέει δύναμη για το παρακάτω.
-Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες σήμερα;
Δεν υπήρξε κάποια στιγμή στους αιώνες, στο τώρα και γενικότερα στον χρόνο που δεν υπήρξαν/υπάρχουν πολλοί και άξιοι καλλιτέχνες.
Ούτε ένα δευτερόλεπτο της ζωής δεν σταματούν να υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες. Για το αν υπάρχουν δεν με ρώτησες; Ρωτάω γιατί σε αυτό το συγκεκριμένο απαντώ. Στο αν υπάρχουν… Ναι. Υπάρχουν και μάλιστα πολλοί!
-Υπήρξε ένα διάστημα όπου αντιμετώπισες ένα αυτοάνοσο νόσημα, πράγμα που σε έκανε να απέχεις από τα μουσικά πράγματα. Πώς το διαχειρίστηκες συνολικά;
Υπάρχουν γύρω μας άνθρωποι που έχουν πολύ πιο σοβαρά θέματα υγείας από μένα, βιώνοντας δραματικά και καθημερινά τον πόνο στην αγωνία του «μετά». Είμαι πολύ λίγος για να πάρω θέση σ΄αυτό αν είναι να το κάνω με σημαία το δικό μου θέμα. Για μένα θα πω μονάχα, πως με συνάντησε κάποιο αυτοάνοσο που μου άλλαξε την αίσθηση της καθημερινότητάς μου έτσι όπως είχα μάθει να την ξέρω. Αγαπιόμαστε βέβαια πολύ και δεν θέλουμε να αφήσουμε ο ένας το άλλο και τούμπαλιν. Είναι μια αμοιβαία σχέση με φωτεινές και σκοτεινές στιγμές στο παρελθόν, αλλά πάντα με όμορφες προοπτικές. Τα «εμπόδιά» μας, ίσως δεν είναι πάντοτε εμπόδια. Και «κρύβουν» μέσα τους πάντα το κλειδί της αυτογνωσίας μας.
-Που βρίσκει τη δύναμη ένας άνθρωπος να αντιμετωπίσει ένα σοβαρό θέμα υγείας; Τον κάνει να αναθεωρεί τις αξίες στη ζωή του;
Μέσα του κυρίως.. Εκεί υπάρχει ό,τι χρειάζεται κάποιος για κάτι τέτοιο.
Ναι σίγουρα είναι μια καλή ευκαιρία αυτές οι περιπτώσεις να ξανακοιτάς τα πράγματα από την αρχή. Πιστεύω όμως ότι έχει να κάνει με το ποια θέα έχει ο καθένας στην αλήθεια του.
-Πότε έκλαψες τελευταία φορά;
Έτοιμος ήμουν μόλις. Πιάνεται αυτή για την πιο τελευταία φορά; (γέλια)
-Η σχέση σου με τον Θεό;
Τα λέμε. Μιλάμε συχνά… Ούτε μου θυμώνει, ούτε του θυμώνω. Γι’ αυτό και δεν παύουμε να μιλάμε σχεδόν ποτέ.
-Το προσωπικό σου καταφύγιο;
Οι σκέψεις μου όταν ξεκαθαρίζουν.
-Ο μεγάλος σου φόβος;
«Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα»
-Τι είναι ο έρωτας;
Πορεία προς τον ουρανό με συχνά γκρεμοτσακίσματα στην απογείωση.
Είτε όμως στην απογείωση με ατυχήματα, είτε στην προσγείωση σε μη ολοκληρωμένο ταξίδι, είτε στην επαναπροσπάθεια, όλα είναι στην δική μας οπτική της ζωής και των «θέλω» μας. Ο έρωτας πάντα είναι και θα είναι ένα παιδί που τυφλώνεται από το δικό του φως. Κι όταν/αν το συνειδητοποιήσει αυτό, ίσως τότε γίνεται αγάπη
-Η ευτυχία;
Η κάθε στιγμή που σε συναντάς στ΄ αλήθεια. Αυτό έχει πόνο στην αρχή. Μετά ξεκινάει η γιορτή…
-Τι άνθρωπος είναι ο Δημήτρης Λιόλιος;
Τι να σου πω Χρήστο μου… Καλύτερα ρώτησε τους άλλους να σου πουν.
Ο Δημήτρης κάνει πολύ καλή παρέα με τον Λιόλιο.
Είναι το μόνο που ξέρω σίγουρα να σου πω…
-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;
Αρκετά πράγματα σε μένα από θεωρητική άποψη. Παίζει όμως αν γινόταν πράγματι κάτι τέτοιο να καθόμουν λίγο εκεί στο παρελθόν παρατηρώντας εμένα, και λίγο πιο μετά να έβρισκα κάπου να πιώ ένα ποτό και να έλεγα «παιδιά, όποιος νιώθει πολύ δυνατός μάγκας ας αλλάξει ό,τι θέλει εδώ στο πριν της ζωής του όσο έχει την ευκαιρία να το κάνει για να φεύγουμε πίσω στο μέλλον. Έχω πράγματα να φτιάξω εκεί.
-Πώς φαντάζεσαι τη τελευταία μέρα σου στη γη;
Ο Έρνεστ Χεμινγουέι είχε πει πως οι ερωτευμένοι είναι αθάνατοι.
Οι άνθρωποι στο «λίγο» του χρόνου μας λειτουργούμε λες και είμαστε αθάνατοι για λόγους που εξυπηρετούν μόνο την καθημερινή μας ισορροπία απέναντι στον εαυτό μας. Βλέπεις, όλοι μας φοβόμαστε τα «αντίο». Εκτός κι αν νιώσαμε την πορεία μας με την αλήθεια που δεν κατηγορεί κανέναν αλλά συνεχίζει να θέλει να εντοπίζει πράγματα σε εμάς τους ίδιους με κύριο σκοπό την αποδοχή του δικού του αρχικού σημείου της ύπαρξής του σε μια υπέροχη ισορροπία με το αρχικό σημείο του άλλου.
Θα σου απαντήσω με την «ατάκα» του Ζωρζ Βολίνσκι του Γάλλου σκιτσογράφου σε κάποιο από τα βιβλία του: «Ο πρώτος άνθρωπος που πέθανε θα πρέπει να δοκίμασε μεγάλη έκπληξη». Είναι από αυτά που δεν θα αλλάξουν ποτέ. Δεν γίνεται να αλλάξουν και αγαπώ αυτήν την σιωπηλή αποδοχή σε όλους μας. Έχει τόσες πολλές εκδοχές η «ζωντανή μας κατάσταση». Δίνω την προσοχή μου λοιπόν σε αυτήν.
Τα όνειρά σου για το μέλλον;
Να μην νικήσει το σκοτάδι επειδή γουστάρει να έχει το πάνω χέρι. Να παραμείνει αν γίνεται, ακόμα καλύτερα εξισορροπημένο με το φως.
-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Ναι. Ένα τραγούδι που κυκλοφόρησε πριν πολύ λίγες μέρες. Είναι μια «ιστορία» ασυνήθιστη για το πώς λειτουργώ τουλάχιστον μουσικά ως τώρα. Τον στίχο τον έγραψε ο πολύ καλός μου φίλος Μαρίνος Κουνάδης. Όταν μου τους έστειλε βρήκα κι εμένα εκεί…
Λέγεται Αγέρωχο Ρημάδι και έχει εναλλακτικό τίτλο Ο Φάρος. Στην κυκλοφορία αυτή συνεργάζομαι με την Αναστασία Φεργαδιώτη η οποία είναι μια νέα καλλιτέχνιδα με αγγελική φωνή σε ένα ρόλο μαγικό σε αυτό το καινούργιο τραγούδι. Παράλληλα κάτι άλλο που ετοιμάζω αυτό τον καιρό, είναι τα τραγούδια και όλη η studio παραγωγή για μια επίσης νέα υπέροχη φωνή την Μάρζια. Το πρώτο τραγούδι Το Αερόστατο ήδη κυκλοφορεί. Έπεται συνέχεια…
-Τι συμβουλή θα έδινες σε έναν νέο άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;
Να βγει εκεί έξω και να τα κάνει πραγματικότητα! Έτσι απλά.
Κι αν δεν του βγει το όνειρο που περίμενε στην μετέπειτα πραγματικότητά του, (όπως ίσως ενδεχομένως να το περίμενε), να αποδεχθεί την ζωή και τον εαυτό του εκτιμώντας την γνώση που έλαβε μέχρι την στιγμή της κάθε απογοήτευσης από το να κατηγορήσει τον εαυτό του ή ότι. Θέλεις δυνατό όχημα για να πετάς… Αν το όχημα που έχεις είναι μονάχα ο εαυτός σου, τότε…τι δεν καταλαβαίνεις; Αποδέξου τον και κάνε του τις προσθήκες που σου επιτρέπει η καρδιά και η ψυχή σου. Ίσως ανακαλύψεις πως δεν ταιριάζεις με πράγματα, ανθρώπους και καταστάσεις εκεί και πως ο τρόπος που θέλεις να πετάς τελικά, να είναι εντελώς άλλος και ίσως εκεί να είναι το κλειδί της δικής σου προσωπικής ευτυχίας – ισορροπίας.
Παίρνει χρόνο αυτό συνήθως. Γενικότερα όμως θα έλεγα να μην παραιτείται ποτέ από το όραμά του/της αν έχει φλόγα για αυτό που θέλει να κάνει. Είναι αυτό που έχει έναν άνθρωπο «εκεί» για να προχωρά και να μην σταματά ποτέ την προσπάθειά του για ό,τι στα αλήθεια πιστεύει.
-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Δημήτρης Λιόλιος;
“…Dire Alvento Sei Mio Fratello…”
(πες στον άνεμο είσαι ο αδερφός μου)
Από ένα ίσως καθόλου γνωστό ιταλικό τραγούδι που τραγούδησε ο Eros Ramazzotti κάπου στην δεκαετία του ΄90 με τον τίτλο «Cantico» και σημαίνει «ύμνος».
Αυτό μου έρχεται στο μυαλό. Όσα χάνονται στην πορεία αλλά μπορούν να ανακτηθούν.…και άλλα που ίσως χάθηκαν, αλλά δεν έχει και τόσο σημασία να ανακτηθούν για την συνέχεια. Κι αυτό με κάθε έννοια είναι δρόμος… Αυτό μου έρχεται στο μυαλό.
-Δημήτρη σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.
Χρήστο, ευχαριστώ πολύ για την όμορφη φιλοξενία!
Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο