Συνέντευξη με τον Παντελή Αμπαζή: «Δηλώνω βιοτέχνης ασμάτων. Παντελώς χειροποίητων»

Είναι τρελόπαιδο. Ένα καλοκουρδισμένο γρανάζι ατέλειωτης δημιουργίας, έμπνευσης και αστείρευτου σουρεαλιστικού χιούμορ. Γεννήθηκε στη Χίο μα μεγάλωσε στη Κυψέλη. Ως τραγουδοποιός έχει γράψει τραγούδια για εκείνον μα και για άλλους σπουδαίους ερμηνευτές. Ως συγγραφέας έχει κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τίτλο Ένας Αγάπησε Μία. Πρόσφατα, κυκλοφόρησαν δύο δίσκοι του. Ο ΠαντεΛΑΚΗΣ και τα Τραγούδια ΠεριΩπής. Βρίσκεται στη πιο δημιουργική του φάση καθώς αναμένονται να κυκλοφορήσουν και άλλες δισκογραφικές δουλειές, όλες παιδιά της καραντίνας. Σήμερα, στο your e-articles ο Παντελής Αμπαζής.

-Γεννήθηκες στη Χίο και μεγάλωσες στη Κυψέλη. Ποιες είναι οι μνήμες της παιδικής σου ηλικίας;    

Θάλασσα, ήλιος, ψάρεμα, παιχνίδι, χαρά, πολλή αγάπη, άπλετο φώς, παρέες στη γειτονιά, μπάλα και τραγούδια απ’ το τρανζιστοράκι.

-Η ανάμνηση που δε θα ξεχάσεις ποτέ;  

Όταν για πρώτη φορά άκουσα τραγούδι μου στο ραδιόφωνο! Οδηγούσα και κόντεψα να τρακάρω…

-Πώς ορίζεις τη μουσική;  

Ένας πλήρης μαγικός κόσμος, μια διεθνής γλώσσα επικοινωνίας. Η συντροφιά μου στη χαρά, το φάρμακο στη λύπη.

-Ο ρόλος της στη καθημερινότητά σου;   

Όλη μέρα αγκαλιά με μια κιθάρα. Κατάφερα να κάνω το χόμπι μου επάγγελμα. Δηλώνω ερασιτέχνης επαγγελματίας καλλιτέχνης. Εραστής της Τέχνης. Νυχθημερόν. Ζω απ’ το τραγούδι και ζω για το τραγούδι. Τραγουδάω παντού, θα πλήρωνα και κάτι για να το κάνω! Μόνο μην το μάθουν οι μαγαζάτορες…

-Σπούδασες μαθηματικά. Τι αποκόμισες;  

Την μαθηματική σκέψη και λογική, την αίσθηση του ρυθμού, την θεωρία των αριθμών, την φιλοσοφία των Μαθηματικών, την ακρίβεια στην διατύπωση, την αγάπη στην έρευνα. Την μεθοδολογία, την ανάγκη ορισμών και απόδειξης των ισχυρισμών. Η ζωή όμως μου έμαθε ότι στην τέχνη δεν πρέπει να τηρείς κατά γράμμα τους κανόνες…

-Τι σε έστρεψε να ασχοληθείς με το τραγούδι;  

 Το μικρόβιο της καλλιτεχνίας. Ανίκητο. Σε τρώει γλυκά από μέσα. Δεν θέλεις να γίνεις καλά.

-Οι επιρροές που σε διαμόρφωσαν μουσικά;   

Οι συνεργασίες μου. Ο Παντελής Θαλασσινός, ο Λάκης Παπαδόπουλος, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Γιάννης Βογιατζής, ο Νίκος Δημητράτος, η Ρένα Κουμιώτη, ο Σταμάτης Κόκοτας.

-Οι φωνές που σε συγκλόνισαν;  

Ο Μπιθικώτσης και η Μοσχολιού. Ο Μάρκος Βαμβακάρης και η Σωτηρία Μπέλλου. Ο Γούναρης. Ο Ξυλούρης. Ο Λούις Άρμστρονγκ. Η Μαρία Κάλλας. Ο Κόκοτας.

 -Είσαι τραγουδοποιός. Συνθέτεις μουσική, γράφεις στίχο και ερμηνεύεις. Ξεχωρίζεις κάποια ιδιότητα μέσα σου;  

Παίζω συμπαθητικά κιθάρα, έχω ταλέντο στο στίχο, μου αρέσει πολύ να τραγουδάω. Δηλώνω βιοτέχνης ασμάτων. Παντελώς χειροποίητων. Γράφω τραγούδια περιΩπής με Ωμέγα και με Όμικρον. Ακούστε τα!

-Με ποιο τρόπο γράφεις τα τραγούδια σου; Έρχεται πρώτα ο στίχος ή η μουσική;  

Τις πιο πολλές φορές σχεδόν ταυτόχρονα. Στον λόγο βέβαια έχω μεγαλύτερη ευκολία. Το ζητούμενο μου είναι ο στίχος να στέκεται αυτόνομα σαν ποίημα και η μελωδία να ακούγεται ευχάριστα από μόνη της σαν ορχηστρικό και όλα μαζί να κάνουν ένα ωραίο τραγούδι. Άρτιο και κυρίως τραγουδήσιμο.

-Δημιουργείς εν θερμώ ή όταν καταλαγιάσουν τα συναισθήματα;   

Κι έτσι κι αλλιώς κι αλλιώτικα,

και παντελώς και χιώτικα

Γράφω πολύ και εύκολα, αλλά σβήνω και πετάω τα μισά. Κι από αυτά που μένουν κυκλοφορώ ελάχιστα. Τα δουλεύω, τα χτενίζω, συμβουλεύομαι το μαξιλάρι μου και τελικά κρατάω όσα αντέχουν στο χρόνο. Αυτά που εξακολουθούν να μου αρέσουν αρκετούς μήνες μετά.

-Τι αποτελεί έμπνευση;  

Έμπνευση είναι να βγάλεις ένα ρεβίθι από ένα σακί φασόλια.

-Το 1996 κυκλοφόρησε ο πρώτος σου προσωπικός δίσκος, το Παντελώς Χειροποίητα. Πώς αισθάνεσαι 26 χρόνια μετά;

Φορτσάτος! Πολύ χαρούμενος που εξακολουθώ να υπάρχω δημιουργικά στην καλλιτεχνία. Με όρεξη ακόμα πρωτοεμφανιζόμενου. Χωρίς πολλές υποχωρήσεις, χωρίς ακραίους συμβιβασμούς. Με όρους αγάπης και αλληλοεκτίμησης στις συνεργασίες μου. With a little help from my friends. Ώριμος και φρέσκος. Πιο δημιουργικός από ποτέ! Τα καλύτερα έρχονται…

-Αγαπάς πολύ τον Γιώργο Ζαμπέτα. Ποια στοιχεία είναι αυτά που σου έχουν γεννήσει αυτή την έλξη για το έργο του;  

Το χιούμορ και η χαρά. Το αλέγκρο του χαρακτήρα του. Η αλήθεια της πενιάς του. Οι ματζόρε μελωδίες. Το φως που διαπερνά το έργο του. Ότι τελικά ο ορισμός του ταλέντου είναι αυτό που τρέχει από τα μπατζάκια του Γιώργου Ζαμπέτα!

-Ο Ζαμπέτας υπήρξε ένα γνήσιος λαϊκός συνθέτης μα και λαϊκός άνθρωπος. Υπάρχουν σήμερα τέτοιοι άνθρωποι στο χώρο της μουσικής;  

Τέτοιοι άνθρωποι είναι one of a kind. Έσπασε μετά το καλούπι. Ζαμπέτας δεν ξαναβγαίνει ποτέ. Ήταν ένας γνήσια Αριστοφανικός καλλιτέχνης. Ένας παγκόσμιος μουσικός. Ένας μεγάλος Έλληνας.

-Πώς αναλογίζεσαι τη συνεργασία με τον Σταμάτη Κόκοτα;  

Με σεβασμό στην ιστορία του. Με ευγνωμοσύνη για όσα μου έχει μάθει όλα αυτά τα χρόνια που συνεργαζόμαστε σε συναυλίες. Θα του οφείλω πάντα ότι με γνώρισε συνθέτη και στιχουργό και με έκανε τραγουδιστή. Αισθάνομαι μεγάλη χαρά που μετά από τόσα χρόνια επιτέλους συνεργαστήκαμε και δισκογραφικά με τον Μαύρο Ουρανό και το Κάθε Τέλος Κι Αρχή. Τα σφράγισε με την μοναδική ερμηνεία του.

-Έχεις γράψει μουσική για το σινεμά, το θέατρο και την τηλεόραση. Είναι κάτι διαφορετικό αυτό σαν προσέγγιση;  

Και ναι και όχι. Το μέσον είναι βέβαια πολύ διαφορετικό αλλά ο μουσικός σου κόσμος, το όποιο ταλέντο σου είναι ίδιο παντού. Η ταυτότητα είναι που μετράει. Η προσωπική σφραγίδα του έργου. Να ξεχωρίζει άμα την εμφανίσει, να στέκεται αυτόνομα και εκτός του πλαισίου για το οποίο δημιουργήθηκε. Η Λύσσα Κακιά, ο Μπουζουκομάχος, το Ελλάς το Μεγαλείο Σου αν και τα έγραψα για το σινεμά, το θέατρο και την τηλεόραση αντίστοιχα, μια χαρά στέκονται και σαν αυτοτελή τραγούδια στις συναυλίες μου.

-Πρόσφατα κυκλοφόρησαν δύο δίσκοι σου. Ο ΠαντεΛΑΚΗΣ και τα Τραγούδια ΠεριΩπής. Πώς προέκυψαν αυτές οι μουσικές καταθέσεις;  

Είναι καρποί της καραντίνας! Δυο χρόνια που δε δουλεύουμε λόγω πανδημίας, βρήκα το χρόνο να ανοίξω τα συρτάρια μου. Να ξεσκαρτάρω το υλικό, να γράψω καινούργια τραγούδια, να μπω στο στούντιο και να τα ηχογραφήσω. Προέκυψαν έτσι πενήντα νέα τραγούδια! Διάλεξα 26 και προχώρησα σε ταυτόχρονη κυκλοφορία δύο άλμπουμ. Αισθάνομαι σαν τον ναυαγό που πέταξε δυο μπουκάλια στο πέλαγο. Είναι καμένη γη τριγύρω, αλλά παραμένω αισιόδοξος. Μέχρι το φθινόπωρο θα κυκλοφορήσουν και τα υπόλοιπα τραγούδια. Δύο ακόμα δίσκοι με τίτλους Παντελώς Ντεμοντέρνα και Δεν Υπάρχει Κράτος Μαντάμ! με μια ακουστική διασκευή του Μadame.

-Το πιο αντιπροσωπευτικό τραγούδι που έχεις γράψει;   

Το Μadame νομίζω. Εκ του αποτελέσματος. Και το Ανεξήγητα Αρέσω από τον νέο μου δίσκο ΠαντεΛΑΚΗΣ.

-Η πιο αντιπροσωπευτική σου δισκογραφική δουλειά;  

Το Ζήτω Τα Λαϊκά Κορίτσια! το 2008. Ασφαλώς και η πιο πρόσφατη με τίτλο Τραγούδια ΠεριΩπής με Ω και Ο.

-Είσαι και συγγραφέας. Η πρώτη σου απόπειρα είναι το βιβλίο Ένας Αγάπησε Μία. Τι ανάγκες κάλυψε;  

Ήθελα να δω επιτέλους όλους τους στίχους των τραγουδιών μου που ήταν σκόρπιοι από δω κι από κει, συγκεντρωμένους και τυπωμένους. Να μυρίσω το φρεσκοτυπωμένο χαρτί, μια μυρωδιά που με τρελαίνει. Να διαπιστώσω αν τα στιχάκια μου τελικά μπορούν να  λειτουργήσουν και αυτόνομα σαν ποιήματα, χωρίς την ωραιοποίηση της μουσικής.

 -Πώς αντιλαμβάνεσαι τη κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας;    

Γνησίως φθίνουσα συνάρτηση. Αχαρτογράφητα ύδατα. Ο λαός να βάλει το χέρι του!

-Επηρέασε τους καλλιτέχνες η πανδημία;    

Πρωτίστως. Δεν είχαμε απλώς μείωση όπως άλλοι κλάδοι. Είχαμε μηδενισμό των εσόδων μας. Κλείσαμε πρώτοι και θα ανοίξουμε τελευταίοι. Πίκρα.

-Οι χειρισμοί της Κυβέρνησης ήταν ανάλογοι;    

Αντιστρόφως ανάλογοι! Ελλιπείς και αδέξιοι. Με ανακολουθίες και πολλά μπρος πίσω. Ημιτελή μέτρα. Ειδικά οι παραστατικές Τέχνες έχουν γονατίσει. Οι αντοχές μας έχουν εξαντληθεί…

-Πώς κρίνεις τη σημερινή ελληνική κοινωνία;    

Σε κρίση για να μην πω σε σήψη. Το παλιό πεθαίνει. Το καινούργιο δεν έχει ακόμα γεννηθεί. Αλλά είμαι αισιόδοξος. Κάτι καλό αρχίζει να κινείται από κάτω προς τα πάνω ως συνήθως. Ίδωμεν!

-Η άποψή σου για τη σημερινή δισκογραφία;    

Βγαίνουν αξιόλογα πράγματα στο ημίφως ή και στο σκοτάδι. Οι προβολείς δυστυχώς είναι στραμμένοι κατά κανόνα στα μικρής καλλιτεχνικής αξίας κατασκευάσματα που προωθεί για ευνόητους λόγους το συστημικό μιντιακό κατεστημένο.

-Υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες σήμερα; Λαμβάνουν το βήμα και τον χώρο που τους πρέπει;    

Ασφαλώς και υπάρχουν. Το ταλέντο δεν τελειώνει. Απλά από τους ταλαντούχους μαθαίνουμε εκείνους που βρήκαν χορηγό…

 -Ο δίσκος που ακούς τις πιο προσωπικές σου στιγμές;    

Pink Floyd- The Dark Side Of The Moon.

-Η ταινία που σε ταξιδεύει;    

Match Point του Γούντι Άλεν.

-Το βιβλίο που σε συγκίνησε;    

Νίκος Γκάτσος- Όλα Τα Τραγούδια.

-Πότε έκλαψες τελευταία φορά;    

Στην στυγνή δολοφονία του 19χρονου Άλκη. Με συγκίνησε η αξιοπρέπεια των γονιών του. Θέλω να επισημάνω ότι  διαφωνώ με τους φανατικούς, ακόμα κι αν είναι ομοϊδεάτες.

-Η σχέση σου με τον Θεό;    

Είσαι άθεος μέχρι να αρχίσει να πέφτει το αεροπλάνο…

-Το προσωπικό σου καταφύγιο;    

Το χειμώνα το σπίτι μου. Και πιο συγκεκριμένα η γωνιά δίπλα στο τζάκι.

Το καλοκαίρι η θάλασσα. Η μητέρα του κόσμου. Η μήτρα των πάντων. Η θεραπευτική αγκαλιά της κορμιού και της ψυχής.

-Ο μεγάλος σου φόβος;    

Ο φόβος του πόνου. Ο πόνος του φόβου. Η αρρώστια. Η έλλειψη αγάπης. Η ωμή βία.

-Τι είναι ο έρωτας;    

Ο έρωτας είναι η κινητήρια δύναμη της ζωής. Αν τελειώσει το φλερτ δεν έχει νόημα η ζωή. Για αυτό γίνονται όλα. Για να αρέσουμε. Για να κατακτήσουμε το αντικείμενο του πόθου. Από τότε που βγήκαν οι λάσπες, μέχρι σήμερα. Και αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ. Αλίμονο αν αλλάξει…

-Η ευτυχία;    

Στιγμές. Σπουδαίες ανθρώπινες στιγμές που καταφέρνεις κάτι που ήθελες πολύ. Αυτό, τίποτα άλλο. Δεν υπάρχει διαρκής ευτυχία. Καταντάει χαζομάρα.

-Τι άνθρωπος είναι ο Παντελής Αμπαζής;    

Είμαι ένας άνθρωπος απλός.

Υ.Γ. Ήθελα να σου πω απλώς, δεν είναι απλό να ‘σαι απλός…

-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;    

Πολλά. Ξέρω όμως ότι το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Λεμόνια έχω, λεμόνια στύβω λοιπόν. Το μόνο σίγουρο που έχω μάθει απ’ τη ζωή, είναι ότι συνεχίζεται…

-Πώς φαντάζεσαι τη τελευταία μέρα σου στη γη;    

Πλήρης ημερών και έργου. Να φύγω όπως ήρθα: Χωρίς να το καταλάβω!

-Τα όνειρά σου για το μέλλον;    

Να υπάρχω δημιουργικά. Να είμαι ευτυχισμένος και όχι επιτυχημένος. Να παίζω μουσική. Να ζω από το τραγούδι, με το τραγούδι, για το τραγούδι…

-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;    

Κάνω πρόβες με την μπάντα για μια μεγάλη συναυλία την Καθαρά Δευτέρα 7/3 στο ανοιχτό θέατρο στον λόφο Πανί στον Άλιμο.

Ηχογραφώ τα τραγούδια του επόμενου δίσκου με τίτλο Παντελώς Ντεμοντέρνα. Κάνω ένα τελικό χτένισμα στο υλικό του δεύτερου βιβλίου μου με ευθυμογραφήματα και τίτλο Η Ψυχή Της Πόλης που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Λογότυπο μέσα στην άνοιξη.

-Τι συμβουλή θα έδινες σε έναν νέο άνθρωπο για να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα;    

Να την έχει γαϊδουρινή. Την υπομονή ντε! Και στοχοπροσήλωση. Δουλειά, δουλειά, δουλειά. Τα άλλα θα έρθουν αργά ή γρήγορα, αν αξίζεις. Και τέλος, ότι οι τσάμπα συμβουλές, αξίζουν τα λεφτά τους… Ας κάνει λοιπόν ότι του λέει η καρδιά του.

-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Παντελής Αμπαζής;    

Φωνή όχι αστεία. (Το κόμμα κατά βούλησιν!)

Ανεξήγητα αρέσω. (Όσο χαμηλά κι αν πέσω…)

Υ.Γ. Δεν υπάρχει κράτος μαντάμ!

-Παντελή σε ευχαριστώ για την επικοινωνία μας.

Εγώ σε ευχαριστώ.

Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο

Αποτυχημένος φοιτητής Κοινωνικής Θεολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποτυχημένος φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερασιτέχνης ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος. Συλλέκτης βινυλίων, κόμικς και βιβλίων. Λάτρης της ινδικής κουζίνας και του κόκκινου κρασιού. Με το γράψιμο έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Όταν γράφω θέλω η σκέψη που ξεκινάει από εμένα να ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη...