Συνέντευξη με τον Πέτρο Θεοτοκάτο: «Ένα αγοράκι στην Ηλιούπολη που κοιτούσε κάποτε τον Υμηττό από το μπαλκόνι του τέταρτου»

Αποτελεί έναν γνήσιο εκπρόσωπο της ροκ. Τάραξε τα λιμνάζοντα νερά της εγχώριας σκηνής το 1997, με το ντεμπούτο άλμπου του Το Πιστόλι Στο Πιάτο. Η πορεία του δισκογραφικά υπήρξε ανατρεπτική με αφοπλιστικές εναλλαγές. Από το ροκ στον ηλεκτρονικό ήχο και από τη Folk στο Minimal. Καλλιτέχνης με ανοιχτές κεραίες για τα κοινωνικά αδιέξοδα του σύγχρονου ανθρώπου τα οποία και υπήρξαν μόνιμα μοτίβα του έργου του. Αυτές τις μέρες κυκλοφόρησε το βιβλίο του Η Τρύπα Μέσα Στα Σύννεφα. Σήμερα, φιλοξενώ στο your e-articles τον Πέτρο Θεοτοκάτο.

-Γεννήθηκες και μεγάλωσες στην Αθήνα. Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια;

Καλά θα τα έλεγα. Δεν έλειπαν τα παιχνίδια, τα δώρα, οι χοροί, τα πανηγύρια. Λίγο αφηρημένος βέβαια εγώ και ευαίσθητος. Έπιανα τα νήματα, τις κινήσεις, τις μυρωδιές, το φως και τους ήχους και τα μετασχημάτιζα μέσα στη φαντασία μου.

-Υπάρχει κάποιο γεγονός που το θυμάσαι έως τώρα;

Θυμάμαι έντονα το πολυτεχνείο. Τον τρόμο και την ελπίδα. Την αγωνία του σπιτιού για τα γεγονότα.

-Ποια είναι η πρώτη φορά που ήρθες σε επαφή με τη μουσική; 

Θα ήταν από βρέφος βέβαια. Τραγουδούσαν όλοι στην οικογένεια, ιδιαίτερα η μητέρα μου.

-Τα συναισθήματά σου εκείνη τη στιγμή;

Θυμάμαι την πρώτη μου επαφή με τη μοντέρνα μουσική ας πούμε που ήταν μέσα από μπομπίνες που είχαν οι γονείς μου με ιταλικά τραγούδια. Επίσης, ένα κόκκινο κουρδιστό αυτοκινητάκι με μουσική από Charms ή Olympians. Ακόμη θυμάμαι στην ΕΙΡΤ τότε ένα διάλειμμα για διαφημίσεις με μουσική pop corn – Hot Buter. Ήταν το 1972 και ήμουν 5 ετών. Έκπληξη βέβαια και θαυμασμός για τους ήχους των συνθεσάιζερ. Ακόμα θυμάμαι που έκλαιγα όταν με νανούριζε η μητέρα μου. Τόσο με έπιανε η μελωδία της…

-Η επίδρασή της στη ζωή σου;

Σημαντική και καθοριστική εφόσον με οδήγησε να κάνω μουσικές επιλογές από την εφηβεία μου ήδη. Να πάρω αποφάσεις, όπως έλεγε και ο Μαρσέλ Προυστ

-Πότε κατάλαβες ότι θα ασχοληθείς αποκλειστικά με τη μουσική;

Τότε στην εφηβεία μου με το πρώτο συγκρότημα. Έγραφα στίχους, έπαιζα μπάσο και τραγουδούσα. Θα ήμουν 15 ετών… Και μέσα μου το είχα ήδη αποφασίσει πως θα γινόμουν καλλιτέχνης.

-Οι μουσικές σπουδές σου;

Κάπου στα 21 ξεκίνησα σπουδές θεωρητικών που κράτησαν 12 χρόνια. Τα τερμάτισα όλα. 

-Τα ακούσματα που σε διαμόρφωσαν;

Η εποχή μου φυσικά με διαμόρφωσε. Οι μουσικές από το 60 και μετά, η ηλεκτρική κιθάρα βέβαια. Υπήρχε μέσα μου πάντα ένα δίλημμα και μια νοσταλγία. Γιατί ξεκίνησα πιάνο απ’ τα πέντε, πολύ μικρός. Όμως κουραζόμουν να μελετάω ήθελα να παίζω έξω με τα παιδιά. Έπειτα δεν ήταν ο Μότσαρτ το φόρτε μου. Στην πορεία βέβαια μεγαλώνοντας τον μελέτησα πολύ καλά. Ξέρω πως έγραφε, την τεχνική του όλα αυτά. Για όλους τους συνθέτες βέβαια ακόμα και για τον Μπαχ που είναι ο αγαπημένος μου. Έμαθα και μου άρεσε να γράφω στο στυλ του. Όμως στην πορεία δεν μπόρεσα να ξεπεράσω τη μουσική που αυτοσχεδιάζεται, που κάνει κανείς μαζί με άλλους μουσικούς, τη μουσική της μπάντας. Νομίζω αυτό είναι το φόρτε μου. Όμως, μια χαρά μπορώ να απολαμβάνω και μια ορχήστρα που παίζει μια συμφωνία μου. Την ξέρω απ’ έξω και παρακολουθώ αν θα μοιάζει με αυτό που έχω στο μυαλό μου. Εκεί τότε είναι η αγωνία μα και απόλαυση.

-Ως τραγουδοποιός γράφεις μουσική, στίχο και ερμηνεύεις τα τραγούδια σου. Πώς επεξεργάζεσαι τα κομμάτια; Έρχεται πρώτα η μουσική ή ο στίχος;

Γράφω με όλες τις τεχνικές. Συνήθως γρατζουνάω την κιθάρα ή το πιάνο και σημειώνω θέματα. Κάποτε βάζω μπροστά ένα ποίημα ή ένα στίχο. Και το κάνω σχεδόν αυτόματα. Μετά, μέρα με τη μέρα έρχεται η φόρμα του σύμφωνα με τις επιλογές που κάνει η μνήμη. Οι μουσικές προκαταλήψεις μου και οι μουσικές αποφάσεις μου κάθε φορά.

-Τι είναι η έμπνευση;

Πιστεύω περισσότερο στην απόφαση παρά στην έμπνευση. Δεν πιστεύω τόσο στο ταλέντο αλλά στη δουλειά, στην επιμονή.

-Πότε γράφεται ένα μεγάλο τραγούδι;

Ένα τραγούδι γράφεται όπως όλα τα άλλα. Το αν θα γίνει μεγάλο είναι θέμα εποχής, ανθρώπων, συγκυριών και πάνω από όλα αρχικής απόφασης του δημιουργού.

-Ποιο είναι το πιο αντιπροσωπευτικό σου τραγούδι;

Το Θα Χαθώ έγινε χωρίς να το θέλω κάτι σαν ύμνος και ακόμα είναι τραγούδι αναφορά για μένα. Κάποτε το μίσησα. Μετά τα ξαναβρήκαμε και τώρα ζούμε μαζί αρμονικά. Στις συνεργασίες δεν είμαι εύκολος. Χρειάζομαι αλήθεια και όχι ζήλιες. Χρειάζομαι υπευθυνότητα και ακρίβεια σε ό,τι έχει συμφωνηθεί. Μαθαίνω στην πορεία μου να είμαι περισσότερο ελαστικός. Αλλά θα ήθελα να πληροφορήσω τους φίλους πως όπως ήμουν πάντοτε ιδιαίτερα αυστηρός με τον εαυτό μου, έτσι ήμουν και με τους συνεργάτες μου. Κάποτε το παράκανα και ίσως κάποιους στεναχώρησα. Ας με συγχωρούν. Τα κίνητρά μου ήταν μουσικά όμως. 

-Το 1997 κυκλοφόρησε ο πρώτος σου προσωπικός δίσκος, Το Πιστόλι Στο Πιάτο. Ποια ήταν τα εναύσματα και τι ανάγκες κάλυψε αυτή η δουλειά;

Το 1997 πάλευα να κατακτήσω τον κόσμο, να ανακαλύψω τον εαυτό μου. Ο δίσκος ήρθε σαν επιστέγασμα ονείρων και προσπαθειών. Χαίρομαι πολύ που τα κατάφερα τότε. 

-Παρατηρώντας τη δισκογραφική πορεία σου αντιλαμβάνομαι μια μινιμαλιστική και αφαιρετική λογική, με αποκορύφωμα το δίσκο Monologues. Τι κινητοποίησε τη στροφή σου από ολοκληρωμένα τραγούδια σε πειραματικές και ηλεκτρονικές προσεγγίσεις;

Ανησυχίες. Πάντα άκουγα πολλή μουσική, σύγχρονη μουσική. Δε θα μπορούσα να αδιαφορήσω. Έπειτα η μουσική χωρίς λόγια είναι τόσο ατελείωτη… Δε μου άρεσε να βγάζω δίσκο κάθε 5 χρόνια. Ήθελα να δημοσιεύω κάθε μουσική μου σκέψη. Τα τραγούδια όταν γίνονται απλά για να γίνουν, ακούγονται βαρετά, διεκπεραιωτικά. Κι εγώ δεν ήθελα να ακούγομαι έτσι. Τις αποφάσεις είπαμε ότι πήρα στην εφηβεία ήδη. Δεν θα παρέκκλινα από αυτό.

-Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο σου Η Τρύπα Μέσα Στα Σύννεφα. Τι πραγματεύεται;

Το βιβλίο είναι μυθιστόρημα. Ήρωάς του είναι ο Θεόδωρος και εμείς παρακολουθούμε την ιστορία του στην προσπάθεια για καλλιτεχνική ανέλιξη, αυτοανακάλυψη, συνειδητότητα κ.λπ. Είναι fiction και προσπάθησα να έχει τα στοιχεία ενός κλασικού μυθιστορήματος, τη φόρμα, τη γκάμα ηρώων, τις ανατροπές κ.λπ.

Είναι κάτι διαφορετικό από όσα έχετε κάνει η συγγραφή. Αποτελεί ένα ρίσκο με τον εαυτό σας;

Μέχρι τώρα οι φίλοι μου έβλεπαν ποιήματα στο blog μου. Τώρα υπάρχει κι ένα μυθιστόρημα. Δεν απέχει πολύ θα ήθελα να σου πω από μια κλασική συμφωνία σε τρία μέρη. Επίσης, το να διηγηθώ μια ιστορία ήταν κάτι που πάντοτε ήθελα. Μια ιστορία με ρεαλισμό και ήρωες καθημερινούς ανθρώπους. Πάντως, σίγουρα αποτελεί ρίσκο. Όμως η παιδική παντοδυναμία μου το ξεπέρασε κι αυτό. Ο ψυχαναλυτής μου όχι…

-Νιώθεις πληρότητα για όσα έχεις κατορθώσει μέχρι στιγμής; 

Πληρότητα ναι μα δεν τελειώνει ποτέ η αγάπη μου για τη μουσική, τις συναυλίες και τις συνεργασίες. 

-Πώς αντιλαμβάνεσαι τη σημερινή μουσική πραγματικότητα;

Είμαι τυχερός γιατί η μουσική που παίζω είναι πάντα ενδιαφέρουσα για τον κόσμο. Κάνω 30 με 40 συναυλίες το χρόνο και παντού τα νέα παιδιά έρχονται να ακούσουν αυτά που έχω να πω. Δικά μου τραγούδια, κλασικά ροκ ελληνικά και αμερικανική ή βρετανική σκηνή και δεν φεύγει κανείς αν δεν σφυρίξω τη λήξη… Ας ελπίσουμε ωστόσο να λήξει σύντομα η περιπέτεια της ανθρωπότητας με τον Covid-19 για να μπορέσουμε να ξαναπαίξουμε, να ξαναβρεθούμε και να ζήσουμε.

-Την κατάσταση στη δισκογραφία; 

Η μουσική του σήμερα; Παρακάμπτω όλη την παραγωγή των εταιρειών, μα όλη, και ανακαλύπτω κάθε τόσο ένα άλμπουμ που έχει ενδιαφέρον μουσικά. Είτε είναι αγγλόφωνο είτε ελληνόφωνο. Συνήθως είναι μια DIY παραγωγή. Πιστεύω πολύ στα home studios και τους μουσικούς της κρεβατοκάμαρας. Όλα τα άλλα δυστυχώς είναι για τα πανηγύρια.

-Πώς κρίνεις την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της χώρας; Πόσο έχει επηρεάσει την ζωή ενός μουσικού;

Είπαμε ο Covid-19 τα άλλαξε όλα. Υποφέρουμε όλοι οι καλλιτέχνες οικονομικά για αυτό η πολιτεία πρέπει να σταθεί κοντά μας όπως μπορεί. Με επιδόματα, με σεβασμό κ.λπ. Ο πολιτισμός είναι η βιτρίνα μιας χώρας αλλά φοβάμαι πολύ την ελληνική πολιτεία. Τα γούστα της είναι μάλλον ψηφοθηρικά. 

-Ο δίσκος που ακούς τις πιο προσωπικές σου στιγμές; Η αγαπημένη σου ταινία; Το αγαπημένο σου βιβλίο;

Δεν έχω αγαπημένο ένα δίσκο ούτε μία ταινία μήτε ένα βιβλίο. Έχω αγαπημένους συγγραφείς, σκηνοθέτες και μουσικούς. Και είναι πολλοί. Και είναι σκεπτόμενοι. Και οι ταινίες τους, οι μουσικές και τα βιβλία τους σπάνε κόκαλα.

-Πιστεύεις στον Θεό;

Έχω τις προσωπικές μου στιγμές μαζί του. Δεν μου επιτρέπει να τις μοιραστώ!

-Πώς λειτουργείς όταν ερωτεύεσαι;

Όταν ερωτεύομαι, αρρωσταίνω δυστυχώς. Δεν είναι κάτι που κάνει καλό στην τέχνη μου γιατί την εγκαταλείπω βέβαια. Όμως δεν θα το άλλαζα για τίποτα. 

-Ποιο είναι το προσωπικό σου καταφύγιο;

Καταφύγιο είναι τα ακουστικά μου και το computer μου που γράφω ή διαβάζω ή παίζω ή οτιδήποτε. Δυστυχώς ή ευτυχώς ο υπολογιστής είναι μπροστά μου πάρα πολλές ώρες. Αυτή είναι η εποχή όμως. Κάποτε έγραφαν στις γραφομηχανές οι άνθρωποι. Ρομαντικό αλλά όχι δεν θα το κάνω. Το καλό του υπολογιστή είναι η ταχύτητα. Γράφω γρήγορα για να έχω χρόνο για παιχνίδι, για ζωή.

-Ο μεγάλος σου φόβος;

Να μη μπλέξω σε καταστάσεις που δεν μου επιτρέπουν να σκέπτομαι, να γράφω, να παίζω. Ακόμα με ενοχλούν οι άσχετοι ήχοι, αυτοί που δεν επέλεξα εγώ. Ρολόγια τοίχου, ψυγεία, πιστολάκια, τηλεοράσεις, λεωφορεία, κορναρίσματα, εξατμίσεις, αεροπλάνα, διαστημόπλοια… Με ενοχλούν πολύ!

-Το μεγάλο σου πλεονέκτημα;

Ψυχραιμία και διαίσθηση. Μυρίζομαι τα πράγματα, διορατικότητα.

-Το μεγάλο σου μειονέκτημα;

Το κακό μου είναι η οργή. Κινδυνεύω όταν θυμώνω. Αντιδρώ άσχημα. Μπορεί να πληγώσω κάποιον αλλά δεν μου κρατάει πολύ. Επανέρχομαι φιλικά πολύ γρήγορα. Έχω χάσει φίλους από την οργή μου. Το μετάνιωσα βέβαια αλλά ήταν αργά.

-Το λάθος που δε θα συγχωρήσεις ποτέ στον εαυτό σου;

Ευτυχώς δεν έχω τέτοιο λάθος.

-Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο πίσω υπάρχει κάτι που θα άλλαζες;

Ίσως πολλά, ίσως τίποτα. Δε με απασχόλησε ποτέ. Πάντα υπήρξα ενθουσιασμένος με το παρόν μου. Ποτέ δεν νοστάλγησα πολύ κάτι από το παρελθόν.

-Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο; 

Ετοιμάζω πάντα κάτι, σε κάθε περίοδο. Γράφω διαρκώς εδώ και λίγα χρόνια. Κάθε μέρα συστηματικά.

-Ποια είναι τα όνειρά σου για το μέλλον;

Θα φανεί κυνικό αλλά τα όνειρά μου βγήκαν αληθινά. Και έτσι δεν ονειρεύομαι τίποτα πια. Σχέδια έχω πολλά βέβαια. Έρχονται βιβλία, έρχονται δίσκοι, συναυλίες!

-Τι σου έρχεται στο μυαλό όταν λες το όνομα Πέτρος Θεοτοκάτος;

Ένα αγοράκι στην Ηλιούπολη που κοιτούσε κάποτε τον Υμηττό από το μπαλκόνι του τέταρτου. Την Ακρόπολη και τη δύση μέσα στο λιμάνι του Πειραιά.

-Πέτρο σε ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία μας.

Και εγώ σε ευχαριστώ.

Συνέντευξη στον Χρήστο Ηλιόπουλο

Αποτυχημένος φοιτητής Κοινωνικής Θεολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποτυχημένος φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερασιτέχνης ραδιοφωνικός παραγωγός και αρθρογράφος. Συλλέκτης βινυλίων, κόμικς και βιβλίων. Λάτρης της ινδικής κουζίνας και του κόκκινου κρασιού. Με το γράψιμο έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Όταν γράφω θέλω η σκέψη που ξεκινάει από εμένα να ολοκληρώνεται από τον αναγνώστη...